Referendarz sądowy Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie - Monika Kramek po rozpoznaniu w dniu 4 sierpnia 2014 r. na posiedzeniu niejawnym sprawy z wniosku A. P. o przyznanie prawa pomocy w zakresie zwolnienia od kosztów sądowych i ustanowienia adwokata w sprawie ze skargi A. P. na postanowienie M Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego z dnia [...] lutego 2014r. nr [...] w przedmiocie odmowy wznowienia postępowania postanawia : odmówić przyznania prawa pomocy
W odpowiedzi na wezwanie do uiszczenia wpisu od skargi A. P. zwrócił się o przyznanie prawa pomocy w zakresie całkowitym wyjaśniając, że z tytułu renty i posiadania gospodarstwa rolnego (... ha) uzyskuje dochód w wysokości [...] zł. Żona prowadzi działalność gospodarczą, z której w okresie ostatnich trzech miesięcy nie osiągnęła dochodu, ponadto na utrzymaniu rodziców pozostaje córka w wieku szkolnym. Jako posiadany majątek skarżący wymienił dom - [...] m², oświadczył również że w związku z wydatkami na leki i leczenie jest "zapożyczony u rodziny".
W wyniku wezwania do uzupełnienia wniosku złożył zeznanie podatkowe żony za 2013 r. z ujawnionym przychodem w wysokości [...] zł (przy kosztach uzyskania przychodu [...] zł), wyciągi z rachunku bankowego osobistego i związanego z prowadzoną działalnością gospodarczą oraz plik faktur za energię, wodę, węgiel, telefon i leki.
Mając na względzie powyższe zważono, co następuje:
Zgodnie z art. 245 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz.U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.) prawo pomocy może być przyznane w zakresie całkowitym lub częściowym. Prawo pomocy w zakresie częściowym obejmuje zwolnienie tylko od opłat sądowych w całości lub w części albo tylko od wydatków albo od opłat sądowych i wydatków lub obejmuje tylko ustanowienie adwokata, radcy prawnego, doradcy podatkowego lub rzecznika patentowego (§ 3).
Przyznanie prawa pomocy osobie fizycznej na podstawie art. 246 § 1 pkt 1 w/w ustawy przysługuje, gdy wykaże ona, że nie jest w stanie ponieść jakichkolwiek kosztów postępowania (prawo pomocy w zakresie całkowitym). Przy czym sformułowanie "gdy wykaże" oznacza, że ciężar dowodu spoczywa na stronie występującej z takim wnioskiem natomiast do referendarza sądowego bądź Sądu należy ocena wykazanych okoliczności.
Zwolnienie od kosztów sądowych w ramach przyznania prawa pomocy stanowi w istocie pomoc państwa dla osób, które z uwagi na ich trudną sytuację materialną nie mogą uiścić tych kosztów bez wywołania uszczerbku w koniecznych kosztach utrzymania siebie i rodziny. Przy czym przez uszczerbek ten należy rozumieć zachwianie sytuacji materialnej i bytowej strony skarżącej w taki sposób, iż nie jest ona w stanie zapewnić sobie minimum warunków socjalnych (por. postanowienie NSA z dnia 22.03.2005 r., sygn. akt. FZ 794/04 ). Ubiegający się o taką pomoc winien więc w każdym wypadku poczynić oszczędności we własnych wydatkach, do granic zabezpieczenia koniecznych kosztów utrzymania siebie i rodziny. Dopiero gdyby poczynione w ten sposób oszczędności okazały się niewystarczające - może zwrócić się o pomoc państwa, czyli w rzeczywistości o przeniesienie ciężaru kosztów postępowania na pozostałych podatników. To bowiem z ich środków pochodzą dochody budżetu Państwa, z których pokrywa się koszty postępowania sądowego w razie zwolnienia skarżącego z obowiązku ich ponoszenia (por. post. SN. z dnia 24.09.1984r. sygn. II CZ 104/84 i post. NSA z dnia 10.01.2005 r., sygn. akt
FZ 478/04).