Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA - Leszek Kobylski (sprawozdawca) Sędziowie Sędzia WSA - Renata Nawrot Sędzia WSA - Sławomir Fularski po rozpoznaniu w dniu 1 sierpnia 2018 r. na posiedzeniu niejawnym w Radomiu wniosku sędziego Iwony Szymanowicz-Nowak o wyłączenie ze składu orzekającego w sprawie ze skargi R. W. na zarządzenie zastępcze Wojewody [...] z dnia [...] czerwca 2017 r. Nr [...] w przedmiocie stwierdzenia wygaśnięcia mandatu Prezydenta Miasta R. postanawia: wyłączyć sędziego Iwonę Szymanowicz-Nowak od orzekania w niniejszej sprawie
W dniu 31 lipca 2018 r. sędzia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie Iwona Szymanowicz-Nowak powołując się na przepis art. 19 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2017 r. poz. 1369, zwana dalej: p.p.s.a.) złożyła wniosek o wyłączenie jej od udziału w sprawie ze skargi R. W. na zarządzenie zastępcze Wojewody [...] z [...] czerwca 2017 r. Nr [...] w przedmiocie stwierdzenia wygaśnięcia mandatu Prezydenta Miasta R..
W złożonym oświadczeniu ww. sędzia zawiadomiła o zachodzącej podstawie do jej wyłączenia i wstrzymania się od udziału w niniejszej sprawie. Jako przesłankę uzasadniającą wyłączenie wskazała fakt, że skarżący jako Prezydent Miasta R.
i organ prowadzący szkołę, jest przełożonym jej męża J. N. - [...] Publicznej Szkoły Podstawowej Nr [...] w R.. Powyższa okoliczność mogłaby wywołać uzasadnioną wątpliwość co do jej bezstronności jako sędziego w niniejszej sprawie.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył, co następuje:
W pierwszej kolejności wyjaśnić należy, że instytucja wyłączenia sędziego stanowi istotną gwarancję procesową, która ma zapewnić rozpoznanie sprawy przez sąd w takim składzie orzekającym, którego sędziowie nie pozostają w relacjach osobistych ze stronami oraz nie mieli określonych wcześniej związków z rozpoznawaną sprawą. Ratio legis przepisów o wyłączeniu sędziego we wszystkich procedurach sądowych sprowadza się do eliminowania przyczyn, które mogą skutkować wątpliwościami co do bezstronności i obiektywizmu sędziego w rozpoznaniu określonej sprawy (por. postanowienie NSA z 18 grudnia 2012 r., sygn. akt I OZ 930/12, LEX nr 1239560).
Wniosek sędziego, który zainicjował przedmiotowe postępowanie złożony został w trybie art. 19 p.p.s.a. Zgodnie z tym przepisem, niezależnie od przyczyn wymienionych w art. 18, sąd wyłącza sędziego na jego żądanie lub na wniosek strony, jeżeli istnieje okoliczność tego rodzaju, że mogłaby wywołać uzasadnioną wątpliwość co do jego bezstronności w danej sprawie.
Przepis ten reguluje przypadek wyłączenia sędziego ze względu na istnienie przesłanki o tzw. względnym charakterze. Przepis ten ma zapewnić konstytucyjne prawo strony do rozpoznania jej sprawy przez właściwy, niezależny, bezstronny i niezawisły sąd (art. 45 ust. 1 Konstytucji RP) i wyeliminowaniu sytuacji, które mogłyby prowadzić do powstania u obiektywnego zewnętrznego obserwatora uzasadnionych wątpliwości co do bezstronności sędziego (por. postanowienia NSA z dnia 13 lutego 2014 r., II GZ 41/14, dostępne: www.orzreczenia.nsa.gov.pl). Przez okoliczności, o których mowa w art. 19 p.p.s.a. rozumieć należy zarówno te związane z osobistymi stosunkami między sędzią a stroną czy jej przedstawicielem, ale także inne uwarunkowania zewnętrzne i wewnętrzne, które w sytuacji konkretnego sędziego mogą budzić uzasadnione wątpliwości co do wydania orzeczenia opartego na w pełni zobiektywizowanych przesłankach.
Oznacza to konieczność oceny każdego konkretnego przypadku. Ustawodawca posługując się pojęciem "okoliczność tego rodzaju, że mogłaby wywołać uzasadnioną wątpliwość co do bezstronności", nałożył na sąd obowiązek zbadania, czy owa okoliczność w danej sprawie rzeczywiście istnieje. Wobec braku w tym zakresie kryteriów ustawowych, sąd musi kierować się zasadami doświadczenia życiowego, mając na uwadze fakt, że zgodnie z art. 21 i art. 22 § 2 p.p.s.a., to także do sędziego należy ocena, czy z jednej strony będzie mógł obiektywnie i bez skrępowania rozpoznać sprawę i wydać w niej orzeczenie, ale także z drugiej, czy w ocenie zewnętrznej nie zostaną w danym przypadku wywołane wątpliwości co do jego bezstronności.
W ocenie Sądu podniesione przez sędziego Iwonę Szymanowicz - Nowak okoliczności wskazują na uwarunkowania zewnętrzne i wewnętrzne, które w przypadku nie wyłączenia tego sędziego od udziału w sprawie, mogłyby wywołać w ocenie zewnętrznych obiektywnych obserwatorów poczucie o braku zachowania przez tego sędziego bezstronności w rozpoznawanej sprawie. Uwzględniając zatem konieczność zachowania odpowiedniego standardu niezawisłości i bezstronności, uznać należało, iż spełniona została ustawowa przesłanka wyłączenia sędziego, o której mowa w art. 19 p.p.s.a.
Mając na uwadze powołane okoliczności, Sąd działając na podstawie art. 22 § 2 p.p.s.a., orzekł jak w sentencji postanowienia.