Wymiar czasu pracy pracownika komunalnego zakładu budżetowego - w ustawowych granicach - może być określony w regulaminie pracy /art. 104[1] par. 1 Kp w zw. z art. 8 ustawy z dnia 20 grudnia 1996 r. o gospodarce komunalnej - Dz.U. 1997 nr 9 poz. 43 ze zm./.
Powyższa uchwała została podjęta przez Sąd Najwyższy w odpowiedzi na następujące zagadnienie prawne:
Jaki jest tygodniowy wymiar czasu pracy pracownika komunalnego zakładu budżetowego zajmującego stanowisko kierownicze po wejściu w życie ustawy z dnia 20 grudnia 1996 r. o gospodarce komunalnej, którego pracodawca na piśmie nie zakwalifikował do grupy stanowisk pomocniczych i obsługi?
Przedstawione do rozstrzygnięcia zagadnienie prawne powstało w następującym stanie faktycznym.
Powód dochodził wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych za okres od 1 marca 1997 r. do 31 grudnia 1999 r. Sąd Rejonowy w Ś. oddalił powództwo. Jego zdaniem powód, będący mechanikiem na statku, zajmuje stanowisko pomocnicze i obsługi, na którym powinien pracować 42 godziny tygodniowo. Wynika to z art. 32 w zw. z art. 24 ust. 2 ustawy z dnia 22 marca 1990 r. o pracownikach samorządowych /Dz.U. nr 21 poz. 124 ze zm./ oraz art. 8 ustawy z dnia 20 grudnia 1996 r. o gospodarce komunalnej /Dz.U. 1997 nr 9 poz. 43 ze zm./.
Rozpoznając apelację powoda Sąd Okręgowy ustalił, że obowiązujący u pozwanego regulamin pracy przewiduje, między innymi dla pracowników zatrudnionych na statkach, czas pracy w wymiarze przeciętnie 42 godziny tygodniowo w okresie rozliczeniowym jednego miesiąca. Praca odbywa się w systemie zmianowym do 12 godzin na dobę. W miesięcznym okresie rozliczeniowym przeciętny tygodniowy czas wykonywania pracy przez powoda wynosił 42 godziny.
Po wejściu w życie ustawy o gospodarce komunalnej wymiar czasu pracy pracowników komunalnych zakładów budżetowych, do których należał pozwany, uległ zmianie. Przepis art. 8 tej ustawy nakazał bowiem do tych pracowników stosować ustawę o pracownikach samorządowych. Przewiduje ona dla pracowników samorządowych jako zasadę 40-godzinny tydzień pracy /art. 24 ust. 2/. Nie ma to jednakże zastosowania do pracowników samorządowych zatrudnionych na stanowiskach pomocniczych i obsługi określonych w przepisach o wynagrodzeniu, o których mowa w art. 20 ust. 2 /art. 32 ustawy o pracownikach samorządowych/. Oznacza to, że tych pracowników obowiązuje czas pracy uregulowany w art. 129 Kp, czyli do 8 godzin dziennie i przeciętnie 42 godzin w przyjętym okresie rozliczeniowym. Sąd II instancji podkreślił, że ani ustawa o gospodarce komunalnej, ani ustawa o pracownikach samorządowych nie określają formy, w jakiej pracodawca kwalifikuje dane stanowisko do stanowisk pomocniczych i obsługi. Natomiast rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 1 lipca 1997 r. w sprawie wynagradzania pracowników zatrudnionych w jednostkach organizacyjnych jednostek samorządu terytorialnego /Dz.U. nr 77 poz. 482 ze zm./ w załączniku nr 3 stanowi, że tego zakwalifikowania dokonuje pracodawca. W tym załączniku pod pozycją XXIII występuje pozwany Zakład Budżetowy "Żegluga Ś", a stanowisko powoda - mechanik statku - wymienione jest w grupie pracowników pływających. Umowa o pracę łącząca strony nie zawiera postanowień dotyczących wymiaru czasu pracy. Przed wejściem w życie ustawy o gospodarce komunalnej oraz rozporządzenia z dnia 1 lipca 1997 r., to jest przed dniem 19 lutego 1997 r., powoda bezspornie obowiązywał 42-godzinny tydzień pracy.