Regulamin, o którym mowa w art. 30 ust. 6 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela /Dz.U. 1997 nr 56 poz. 357 ze zm./, obejmujący swym zasięgiem więcej niż jedną szkołę, nie jest regulaminem wynagradzania w rozumieniu art. 77[2] par. 1 Kodeksu pracy i nie wymaga uzgadniania z zakładową organizacją związkową na podstawie art. 77[2] par. 4 Kodeksu pracy.
Naczelny Sąd Administracyjny przy udziale Wiesława Czerwińskiego prokuratora Prokuratury Krajowej w sprawie ze skargi Wojewody W.-M. na uchwałę Rady Gminy w D. z dnia 6 września 2000 r. (...) w przedmiocie zasad wynagradzania nauczycieli, ustalania regulaminu określającego wysokość oraz szczegółowe warunki przyznawania nauczycielom dodatków motywacyjnego, funkcyjnego i za warunki pracy oraz niektórych innych składników wynagrodzenia, a także wysokości, szczegółowych zasad przyznawania i wypłacania dodatku mieszkaniowego po rozpoznaniu w dniu 24 września 2001 r. na posiedzeniu jawnym wątpliwości prawnych przekazanych przez skład orzekający Naczelnego Sądu Administracyjnego postanowieniem z dnia 11 kwietnia 2001 r. II SA 3282/00 do wyjaśnienia w trybie art. 49 ust. 2 ustawy z dnia 11 maja 1995 r. o Naczelnym Sądzie Administracyjnym /Dz.U. nr 74 poz. 368 ze zm./:
Czy podjęcie przez organ samorządu terytorialnego uchwały w przedmiocie regulaminu na podstawie art. 30 ust. 6 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela /Dz.U. 1997 nr 56 poz. 357 ze zm./ wymaga opinii określonej w art. 19 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o Związkach Zawodowych /Dz.U. nr 55 poz. 234 ze zm./, czy też uzgodnienia, przewidzianego w art. 77[2] par. 4 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy /Dz.U. 1998 nr 21 poz. 94 ze zm./?
podjął następującą uchwałę:
Skład orzekający Naczelnego Sądu Administracyjnego postanowieniem z dnia 11 kwietnia 2001 r., II SA 3282/00, na podstawie art. 49 ust. 2 ustawy z dnia 11 maja 1995 r. o Naczelnym Sądzie Administracyjnym /Dz.U. nr 74 poz. 368 ze zm./ wystąpił o wyjaśnienie przez skład siedmiu sędziów wątpliwości prawnej, przytoczonej w sentencji uchwały.
Wątpliwości te powstały na tle następującego stanu faktycznego:
W dniu 6 września 2000 r. Rada Gminy w D. podjęła na podstawie art. 30 ust. 6 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela uchwałę (...) "w sprawie zasad wynagradzania nauczycieli, ustalania regulaminu określającego wysokość oraz szczegółowe warunki przyznawania nauczycielom dodatków motywacyjnego, funkcyjnego i za warunki pracy oraz niektórych innych składników wynagrodzenia, a także wysokości, szczegółowych zasad przyznawania i wypłacania dodatku mieszkaniowego". Z protokołu sesji Rady z dnia 6 września 2000 r. na której podjęto tę uchwałę wynika, że projekt regulaminu określającego zasady ustalania niektórych składników wynagrodzenia nauczycieli był, na etapie jego opracowywania, konsultowany z przedstawicielami związków zawodowych. Nie zdołano jednak przygotować takiego projektu, który zadowoliłby wszystkich: samorząd gminy mający określone możliwości finansowe i związki zawodowe. Na tej sesji Rady byli obecni przedstawiciele związków zawodowych. Prezes Oddziału Związku Nauczycielstwa Polskiego oznajmiła, że regulamin w formie zaprezentowanej na sesji jest do przyjęcia przez ten Związek. Natomiast przewodniczący Komisji Zakładowej NSZZ "Solidarność" w D. stwierdził, że w większości zapisy projektu regulaminu są satysfakcjonujące, ale pewne unormowania można by zmienić i dlatego wypowiedział się przeciwko przyjęciu regulaminu na tej sesji.
Wojewoda W.-M. zaskarżył uchwałę Rady Gminy w D. z dnia 6 września 2000 r. do Naczelnego Sądu Administracyjnego, wnosząc o stwierdzenie jej nieważności. Zarzucił przede wszystkim, że projekt uchwały nie został uzgodniony z organami związków zawodowych. Jego zdaniem regulamin dotyczący wynagrodzeń nauczycieli powinien być uzgodniony ze związkami zawodowymi na podstawie art. 27 ust. 3 ustawy o związkach zawodowych, art. 77[2] par. 2 Kodeksu pracy i art. 4 ust. 2 Karty Nauczyciela.
W uzasadnieniu postanowienia z dnia 11 kwietnia 2001 r. skład orzekający NSA zwrócił uwagę na rozbieżności w orzecznictwie NSA, a nawet w składach orzekających NSA, rozpatrujących takie sprawy. Wskazał na orzeczenia, w których przyjmowano, że regulamin, o którym mowa w art. 30 ust. 6 Karty Nauczyciela wymaga uzgodnienia ze związkami zawodowymi w trybie art. 77[2] par. 4 Kodeksu pracy, przewidzianym dla ustalenia regulaminu wynagradzania /wyroki z dnia 2 lutego 2001 r., II SA 3057/00, z dnia 29 marca 2000 r.: II SA 2977/00, II SA 2993/00 i II SA 3268/00/. Odmiennego zdania był natomiast NSA rozstrzygając taką sprawę wyrokiem z dnia 20 marca 2001 r. II SA 109/01. Uznał, że regulamin określony w art. 30 ust. 6 Karty Nauczyciela podlega zaopiniowaniu przez związki zawodowe w trybie art. 19 ust. 2 ustawy o związkach zawodowych.