Podatnik - osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą, w tym w formie spółki nie mającej osobowości prawnej, który nie miał odpowiednich kwalifikacji do nauczania praktycznego danego zawodu nie mógł prowadzić zajęć praktycznych, a tym samym nie spełniał warunków do skorzystania z ulgi przewidzianej w par. 13 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 24 marca 1995 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych /Dz.U. nr 35 poz. 173 ze zm./. Ulga uczniowska przysługiwała bowiem tylko osobom fizycznym prowadzącym działalność gospodarczą, które osobiście miały uprawnienia do szkolenia uczniów.
Zmiany tego stanowiska nie mogło spowodować to, że w przepisach rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 11 grudnia 1992 r. w sprawie organizowania i finansowania praktycznej nauki zawodu, praw i obowiązków podmiotów organizujących tą naukę oraz uczniów odbywających praktyczną naukę zawodu /Dz.U. nr 97 poz. 479 ze zm./ oraz rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 28 maja 1996 r. w sprawie przygotowania zawodowego młodocianych i ich wynagrodzenia /Dz.U. nr 60 poz. 278/ zwolniono pracodawców z obowiązku posiadania kwalifikacji zawodowych i pedagogicznych wówczas, gdy w ich imieniu przygotowanie zawodowe prowadzili uprawnieni do tego pracownicy. Przepisy te bowiem nie były przepisami prawa podatkowego i nie mogły modyfikować przesłanek, których spełnienie stanowiło warunek przyznania prawa do ulgi z tytułu wyszkolenia uczniów.
Naczelny Sąd Administracyjny po rozpoznaniu w dniu 21 października 2004 r. na rozprawie w Izbie Finansowej skargi kasacyjnej Radosława K. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z dnia 21 kwietnia 2004 r. I SA/Gd 2799/00 w sprawie ze skargi Radosława K. na decyzję Izby Skarbowej w B. z dnia 20 listopada 2000 r. (...) w przedmiocie odmowy przyznania ulgi w podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu wyszkolenia ucznia - oddala skargę kasacyjną; (...).
Halina K. i Radosław K. prowadzili w D. sklep spożywczy na zasadzie spółki cywilnej. W dniu 30 czerwca 2000 r. Radosław K. zwrócił się do Pierwszego Urzędu Skarbowego w B. z wnioskiem o przyznanie ulgi w podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu wyszkolenia w zawodzie sprzedawca uczennicy Magdaleny J. oraz Justyny G.
Pierwszy Urząd Skarbowy w B. decyzją z dnia 9 sierpnia 2000 r. odmówił Radosławowi K. przyznania ulgi w podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu wyszkolenia uczniów.
Radosław K. w odwołaniu od powyższej decyzji do Izby skarbowej w B. wniósł o jej uchylenie i przyznania mu wnioskowanej ulgi podatkowej.
Izba Skarbowa w B. decyzją z dnia 20 listopada 2000 r. utrzymała w mocy zaskarżoną decyzję Pierwszego Urzędu Skarbowego w B., w której odmówiono Radosławowi K. przyznania ulgi w podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu wyszkolenia uczniów.
W motywach decyzji Izba Skarbowa zgodziła się z argumentacją organu I instancji, że ulga z tytułu nauki zawodu została wprowadzona w oparciu o upoważnienie zawarte w art. 53 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych /Dz.U. 2000 nr 14 poz. 176/, zgodnie z którym możliwe jest zwolnienie od podatku dochodowego całkowicie lub częściowo innego rodzaju dochodów niż wymienione w art. 21 ust. 1 tejże ustawy. Zasady i warunki przyznawania ulgi za wyszkolenie uczniów regulowały przepisy par. 10-14 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 24 marca 1995 r. /Dz.U. nr 35 poz. 173/.
Podkreślono, że ulgi podatkowej nie nabywa się automatycznie, lecz do jej nabycia niezbędne jest spełnienie przez podatnika wszystkich warunków określonych w tym rozporządzeniu.
Zdaniem II instancji z samego usytuowania w systemie norm prawnych tego aktu jak i z samej treści par. 10 ust. 1 rozporządzenia Ministra Finansów wynika, że jednym z podstawowych warunków, do spełnienia którego zobligowano podatnika prowadzącego działalność gospodarczą i zatrudniającego uczniów w celu nauki zawodu, jest posiadanie uprawnień do szkolenia. Z ukształtowanej w orzecznictwie NSA wykładni treść par. 10 ust. 1 tego rozporządzenia wynikało jednoznacznie, że podatnik, który zamierza zatrudnić pracowników w celu nauki powinien posiadać, a nie dopiero nabyć wymagane przepisami szczególnymi kwalifikacje. Przeciwna interpretacja prowadziłaby do wniosku, że od osób szkolących nie wymaga się żadnych uprawnień. Odrębne przepisy, do których odsyłano przy ocenie wymaganych uprawnień do szkolenia uczniów, stanowiło rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 11 grudnia 1992 r. w sprawie organizowania i finansowania praktycznej nauki zawodu, praw i obowiązków podmiotów organizujących tą naukę oraz uczniów odbywających praktyczną naukę zawodu /Dz.U. nr 97 poz. 479 ze zm./. Przepis par. 9 ust. 4 rozporządzenia Rady Ministrów stanowi, że instruktorzy praktycznej nauki zawodu /którymi zgodnie z par. 7 ust. 2 może być podatnik - właściciel zakładu pracy lub zatrudniony przez niego pracownik/ powinni posiadać kwalifikacje zawodowe co najmniej tytuł mistrza w danym zawodzie, którego będą nauczać i przygotowanie pedagogiczne w wyniku ukończenia kursu pedagogicznego. Materialnoprawną podstawą przyznania tytułu mistrza w danym zawodzie była ustawa z dnia 22 marca 1989 r. o rzemiośle /Dz.U. nr 17 poz. 92 ze zm./. W przepisie art. 2 ust. 4 tej ustawy zawarto wyłączenia przedmiotowe z "rzemiosła" m.in. działalność gospodarczą w zakresie handlu. Aczkolwiek działalność handlowa nie przynależy do rzemiosła, zawód "sprzedawca" objęty został w Wykazie grup zawodowych na poz. 60 /zawody robotnicze i pokrewne/, stanowiącym załącznik do rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 lutego 1993 r. w sprawie klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego /Dz.U. nr 19 poz. 85/ wydanego na podstawie art. 24 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty /Dz.U. nr 95 poz. 425 ze zm./, co daje formalne podstawy tytułu mistrza w tym zawodzie.