Do kategorii przychodów wymienionych w art. 12 ust. 1 pkt 4a ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 ze zm.) nie należą środku pieniężne wypłacane na podstawie art. 141 ust. 1 ustawy z dnia 28 sierpnia 1997 r. o funduszach inwestycyjnych (Dz. U. Nr 139, poz. 939 ze zm.) uczestnikom funduszu inwestycyjnego w toku likwidacji tego funduszu.
Naczelny Sąd Administracyjny po rozpoznaniu na rozprawie w Izbie Finansowej skargi kasacyjnej Spółki Akcyjnej "FBP" w W. od wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 16 października 2003 r. III SA 3596/01 w sprawie ze skargi Spółki Akcyjnej "FBP" w W. na decyzję Izby Skarbowej w W. z dnia 27 listopada 2001 r. (...) w przedmiocie odmowy stwierdzenia nadpłaty w podatku dochodowym od osób prawnych za 2001 r. - uchyla zaskarżony wyrok oraz decyzję Izby Skarbowej w W. z dnia 27 listopada 2001 r. (...), (...)
Pismem z dnia 3 sierpnia 2001 r. "FBP" S.A. wystąpiła do Urzędu Skarbowego W.-M. o "(...) stwierdzenie nadpłaty zryczałtowanego podatku dochodowego od osób prawnych w kwocie 6.564,00 PLN (...)". W uzasadnieniu Spółka wyjaśniła, że była uczestnikiem Pierwszego Terminowego Specjalistycznego Funduszu Inwestycyjnego Otwartego, który to Fundusz został utworzony na czas określony od dnia 23 lutego 2001 r. do dnia 30 maja 2001 r. Według twierdzeń Spółki, po upływie wspomnianego terminu rozpoczął się proces likwidacji Funduszu, w ramach którego nastąpiło między innymi umorzenie jednostek uczestnictwa, polegające na wypłacie uczestnikom Funduszu środków pieniężnych proporcjonalnie do liczby posiadanych jednostek. Spółka otrzymała od Funduszu z tego tytułu 32.552.369,56 PLN. Fundusz, jako płatnik pobrał od tej kwoty zryczałtowany, piętnastoprocentowy podatek w wysokości 232.855 PLN, na podstawie art. 22 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych /t.j.: Dz.U. 2000 nr 54 poz. 654 ze zm./. Zdaniem Spółki, która nie kwestionowała zastosowanej podstawy prawnej, płatnik błędnie wyliczył koszty nabycia jednostek uczestnictwa, wskutek czego powstała nadpłata w rozumieniu art. 72 par. 1 pkt 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa /Dz.U. nr 137 poz. 926 ze zm./, w kwocie 6.564,00 PLN.
Decyzją z dnia 10 września 2001 r. Urząd Skarbowy W.-M. odmówił stwierdzenia nadpłaty w kwocie 6.564 zł, orzekł natomiast, że cała uiszczona kwota 232.855 PLN stanowi nadpłatę z tytułu zryczałtowanego podatku dochodowego. Kwotę tę polecił zwrócić podatnikowi w trybie art. 76 par. 1 Ordynacji podatkowej. Urząd Skarbowy uznał, że kwota otrzymana przez Spółkę z tytułu umorzenia jednostek uczestnictwa nie podlega opodatkowaniu podatkiem zryczałtowanym, o którym mowa w art. 22 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, gdyż przy likwidacji funduszów inwestycyjnych uczestnicy nie otrzymują mienia funduszu, lecz pieniądze, czyli przychód wymieniony w art. 12 ust. 1 pkt 4a tej ustawy. Zdaniem Urzędu, należało zwrócić całą uiszczoną kwotę podatku zryczałtowanego, natomiast dochody z tytułu umorzenia jednostek uczestnictwa powinny zostać opodatkowane na zasadach ogólnych, według stawki 28 procent określonej w art. 19 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Pogląd ten zaaprobowała Izba Skarbowa w W., która dnia 27 listopada 2001 r. utrzymała w mocy decyzję organu pierwszej instancji.
Skargę na decyzję Izby Skarbowej oddalił Naczelny Sąd Administracyjny wyrokiem z dnia 16 października 2003 r. /III SA 3956/01/. Sąd zauważył, że w świetle art. 141 ust. 1 ustawy z dnia 28 sierpnia 1997 r. o funduszach inwestycyjnych /Dz.U. 2002 nr 49 poz. 448/ likwidacja funduszu inwestycyjnego polega m.in. na umorzeniu jednostek uczestnictwa, poprzez wypłatę uzyskanych środków pieniężnych uczestnikom funduszu, proporcjonalnie do liczby posiadanych przez nich jednostek uczestnictwa. Wypłaty te - zdaniem Sądu - powinny być opodatkowane na zasadach ogólnych, gdyż uczestnicy funduszu nie otrzymują jego majątku /mienia/. Pogląd swój Sąd uzasadnił treścią art. 12 ust. 1 pkt 4a ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, akcentując, że we wspomnianym przepisie ustawodawca określił przychód indywidualnie wskazanej grupy podatników, który stanowią dochody funduszu w przypadku, gdy statut przewiduje ich wypłacanie bez odkupywania jednostek uczestnictwa. Do dochodów tych Sąd zaliczył wypłaty z tytułu umorzenia jednostek uczestnictwa w przypadku likwidacji funduszu, czego potwierdzeniem jest - według Sądu - regulacja zawarta w art. 16 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, dotycząca kosztów uzyskania przychodów.