Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Ryszard Pęk, Sędzia NSA Arkadiusz Cudak (sprawozdawca), Sędzia WSA del. Małgorzata Fita, Protokolant Marek Kleszczyński, po rozpoznaniu w dniu 1 marca 2018 r. na rozprawie w Izbie Finansowej skargi kasacyjnej R. B. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wielkopolskim z dnia 27 października 2016 r. sygn. akt I SAB/Go 9/16 w sprawie ze skargi R. B. na przewlekłe prowadzenie postępowania przez Naczelnika Urzędu Skarbowego w N. [...] w przedmiocie podatku od towarów i usług za czerwiec 2015 r. 1) uchyla zaskarżony wyrok w całości i przekazuje sprawę do ponownego rozpoznania Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Gorzowie Wielkopolskim, 2) zasądza od Naczelnika Urzędu Skarbowego w N. [...] na rzecz R. B. kwotę 397 (słownie: trzysta dziewięćdziesiąt siedem) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.
Zaskarżonym wyrokiem z 27 października 2016 r., sygn. akt I SAB/Go 9/16, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gorzowie Wielkopolskim, działając na podstawie art. 151 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j.: Dz. U. z 2017 r., poz. 1369, ze zm.), dalej: p.p.s.a., oddalił skargę R. B. (dalej: strona lub skarżący) na przewlekłe prowadzenie przez Naczelnika Urzędu Skarbowego w N. [...] (dalej: organ) postępowania w przedmiocie podatku od towarów i usług za czerwiec 2015 r.
1. Przebieg postępowania przed organami podatkowymi
Strona złożyła 17 lipca 2015 r. w Urzędzie Skarbowym w N. [...] deklarację VAT-7 za czerwiec 2015 r. z wykazaną kwotą do zwrotu na rachunek bankowy w terminie 60 dni w wysokości 849.504 zł. W celu zbadania zasadności wnioskowanego zwrotu 12 sierpnia 2015 r. organ wszczął w ww. zakresie kontrolę podatkową, a w wyniku podjętych w jej toku działań ustalono, że strona nieprawidłowo zastosowała preferencyjną stawkę podatku od towarów i usług do transakcji zadeklarowanych jako wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów (dalej: WDT), które w rzeczywistości nie nastąpiły, gdyż towar nie został przetransportowany na terytorium Czech i nie trafił do nabywcy uwidocznionego na fakturach i innych dokumentach mających potwierdzać te transakcje (J. F., L.). W związku z powyższymi ustaleniami kontroli, organ - postanowieniem z 8 września 2015 r. - przedłużył termin wnioskowanego zwrotu podatku do czasu zakończenia weryfikacji rozliczenia podatnika, a następnie postanowieniem z 12 lutego 2016 r. wszczął wobec strony postępowanie podatkowe w przedmiocie podatku od towarów i usług za czerwiec 2015 r. W toku przedmiotowego postępowania podjęto szereg czynności zmierzających do ustalenia faktycznego przebiegu transakcji handlowych. Mianowicie organ korespondował kilkukrotnie z Naczelnikiem [...] Urzędu Skarbowego we W. w sprawie dotyczącej przeprowadzenia kontroli doraźnej u kontrahenta strony w zakresie usług transportowych - P. sp. z o.o., wniósł o uzupełnienie przez brytyjską administrację skarbową czynności sprawdzających w O. Ltd. oraz monitował w sprawie wykonania tego wniosku. Trzykrotnie wyznaczano przy tym nowy termin zakończenia postępowania, informując o tym stronę zawiadomieniami z 14 marca 2016 r., 23 maja 2016 r. oraz 29 lipca 2016 r. (wyznaczając nowy termin zakończenia postępowania odpowiednio na 31 maja 2016 r., 29 lipca 2016 r. oraz 30 września 2016 r.), powołując się każdorazowo na konieczność uzupełnienia materiału dowodowego (oczekiwanie na wyniki ustaleń kontroli w P. Sp. z o.o., a w późniejszym okresie także na informacje od brytyjskiej administracji podatkowej), dokonania jego analizy oraz realizacji procesowych uprawnień strony. W toku postępowania, podobnie jak wcześniej w toku kontroli podatkowej, uwzględniając wnioski skarżącego, dokonano częściowego zwrotu podatku za czerwiec 2015 r. (28 września 2015 r., 26 listopada 2015 r. i 19 lutego 2016 r.), łącznie 402.462 zł.
Pismem z 1 czerwca 2016 r. strona wniosła do Dyrektora Izby Skarbowej w Z. [...] ponaglenie na niezałatwienie przez organ sprawy w zakresie rozliczenia podatku od towarów i usług za czerwiec 2015 r., podnosząc, że doszło do obrazy art. 125 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t.j.: Dz. U. z 2015 r., poz. 613, ze zm.), dalej: O.p., poprzez naruszenie zasady szybkości postępowania i przeprowadzanie jedynie czynności pozornych. Postanowieniem z 1 lipca 2016 r. Dyrektor Izby Skarbowej w Z. [...] uznał ponaglenie za bezzasadne.