Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Grażyna Jarmasz (spr.), Sędzia NSA Arkadiusz Cudak, Sędzia NSA Ryszard Pęk, Protokolant Marek Wojtasiewicz, po rozpoznaniu w dniu 23 kwietnia 2015 r. na rozprawie w Izbie Finansowej skargi kasacyjnej K. C. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 8 października 2012 r. sygn. akt III SA/Wa 1853/12 w sprawie ze skargi K. C. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w W. z dnia 13 sierpnia 2010 r. nr [...] w przedmiocie podatku od towarów i usług za kwiecień 2008 r. 1) uchyla zaskarżony wyrok w całości i przekazuje sprawę do ponownego rozpoznania Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Warszawie, 2) zasądza od Dyrektora Izby Skarbowej w W. na rzecz K. C. kwotę 2.900 (słownie: dwa tysiące dziewięćset) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.
1. Wyrok Sądu pierwszej instancji
1.1. Zaskarżonym wyrokiem z dnia 8 października 2012 r., sygn. akt III SA/Wa 1853/12, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie oddalił skargę K. C. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w W. z dnia 13 sierpnia 2010 r. w przedmiocie podatku od towarów i usług za kwiecień 2008 r.
1.2. W uzasadnieniu zaskarżonego wyroku Sąd pierwszej instancji przedstawił stan faktyczny sprawy, z którego wynika, że 29 maja 2008 r. wpłynęła do Urzędu Skarbowego deklaracja VAT-7 za kwiecień 2008 r., w której strona wykazała kwotę 18 885 000 zł tytułem sprzedaży zwolnionej od podatku od towarów i usług, wartość netto 4 500 018 zł, VAT 135 001 zł z tytułu sprzedaży opodatkowanej 3% stawką tego podatku oraz wartość netto zakupów pozostałych 22 400 000 zł, VAT 1 120 000 zł. Strona zadysponowała kwotę podatku do zwrotu na rachunek bankowy w wysokości 984 999 zł w terminie 25 dni z uwagi na sezonowość przedmiotu prowadzenia działalności gospodarczej.
W toku postępowania kontrolnego organ I instancji ustalił, że w kwietniu 2008 r. strona dokonywała transakcji wyłącznie z jednym kontrahentem - "E." spółka cywilna w W. (dalej jako "spółka cywilna"). Sprzedaż zwolnioną o wartości 18 885 000 zł stanowią pobrane od spółki cywilnej zaliczki udokumentowane fakturami VAT od nr [...] do nr [...] z 30 kwietnia 2008 r. tytułem "teren niezabudowany inny niż teren budowlany oraz przeznaczony pod zabudowę - art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku VAT" (dalej jako "faktury zaliczkowe". Do faktury VAT nr [...] wystawiono 15 maja 2008 r. fakturę VAT korygującą nr [...], którą skorygowano należności ogółem wraz z należnym podatkiem. Do powyższych transakcji przedstawiono umowy sprzedaży, z których wynika, że strona zobowiązała się nabyć nieruchomość w celu jej odsprzedaży spółce cywilnej, zobowiązując się do zawarcia przyrzeczonej umowy w formie aktu notarialnego. Umowy nie określają, w jakim terminie strona ma nabyć nieruchomość i następnie odsprzedać ją spółce cywilnej, zaś skarżący wyjaśnił, iż nieruchomości zostaną nabyte w przyszłości i wydane nabywcy oraz że faktury zaliczkowe zostały skompensowane z innymi fakturami w oparciu o porozumienia kompensacyjne.
Na zadeklarowaną sprzedaż opodatkowaną 3% stawką o wartości netto 4 500 018 zł, VAT 135 001 zł składa się sprzedaż na rzecz spółki cywilnej nasion świerka srebrnego, udokumentowana fakturą VAT nr 81/S/08 z 30 kwietnia 2008 r. o wartości netto 16,99 zł, VAT 0,51 zł, oraz sprzedaż usług pielęgnacji 12 drzewek, polegających m.in. na nawożeniu, odchwaszczaniu, spulchnianiu podłoża, zraszaniu, podlewaniu, zmianie podłoża, udokumentowane fakturami - zastępczymi, rozliczeniowymi pomiędzy rolnikami ryczałtowymi, od nr [...] do nr [...] z 30 kwietnia 2008 r. o łącznej wartości netto 4 500 001,50 zł, VAT 134 998,50 zł (dalej jako "faktury zastępcze"). Przedmiotowe drzewka znajdowały się w doniczkach, na korytarzu [...] piętra budynku przy ul. B. w W. Do powyższych faktur VAT przedstawiono umowę świadczenia usług z 8 marca 2008 r. nr [...] zawartą ze spółką cywilną. Skarżący wyjaśnił, że z uwagi na to, iż ustawa o VAT nie przewiduje, jak powinny być udokumentowane transakcje pomiędzy rolnikami ryczałtowymi, stworzył dokumenty pod nazwą faktura - zastępcza, rozliczeniowa między rolnikami, którymi udokumentował świadczone usługi rolnicze. Co do wysokiej wartości świadczonych usług strona wyjaśniła, iż kwoty "dofinansowań" do każdego zakupionego konkretnego drzewka i konkretnej usługi, zostały przeznaczone, by zwiększyć zyskowność kontrahenta, a tym samym zyskać prawo do zakupu w późniejszym okresie od kontrahenta taki samych drzewek i usług po cenach bardzo niskich, znacznie odbiegających od cen rynkowych. Ponadto zapłata za świadczone usługi o tak wysokiej wartości została skompensowana z innymi transakcjami. Strona wyjaśniła także, że 3% stawka podatku została błędnie zastosowana, gdyż sprzedaż ta winna korzystać ze zwolnienia od podatku od towarów i usług z uwagi na dokonywanie transakcji pomiędzy rolnikami ryczałtowymi.