Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Roman Wiatrowski (sprawozdawca), Sędzia NSA Barbara Wasilewska, Sędzia WSA (del.) Bartosz Wojciechowski, Protokolant Izabela Dalkowska, po rozpoznaniu w dniu 5 maja 2015 r. na rozprawie w Izbie Finansowej skargi kasacyjnej S. sp. z o. o. w O. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie z dnia 11 września 2013 r., sygn. akt I SAB/Ol 8/13 w sprawie ze skargi S. sp. z o. o. w O. na przewlekłe prowadzenie postępowania przez organ administracji publicznej - Dyrektora Urzędu Kontroli Skarbowej w O. 1) uchyla zaskarżony wyrok i przekazuje sprawę do ponownego rozpoznania Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Olsztynie, 2) zasądza od Dyrektora Urzędu Kontroli Skarbowej w O. na rzecz S. sp. z o.o. w O. kwotę 320 (słownie: trzysta dwadzieścia) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.
1. Wyrok Sądu pierwszej instancji i przedstawiony przez ten Sąd tok postępowania przed organami podatkowymi.
1.1. Wyrokiem z 11 września 2013 r., sygn. akt I SAB/Ol 8/13 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie oddalił skargę S. Sp. z o.o. w O. (dalej: "spółka", "skarżąca") na przewlekłe prowadzenie postępowania przez organ administracji publicznej - Dyrektora Urzędu Kontroli Skarbowej w O.
1.2. Przedstawiając stan sprawy Sąd pierwszej instancji podał, że pismem z dnia 7 grudnia 2012 r. pełnomocnik spółki złożył skargę na przewlekłe prowadzenie postępowania kontrolnego prowadzonego przez Dyrektora Urzędu Kontroli Skarbowej w O. Wniesienie skargi poprzedziło złożone przez stronę ponaglenie z 6 września 2012 r. na niezałatwienie sprawy w terminie. Postanowieniem z dnia 24 października 2012 r. Generalny Inspektor Kontroli Skarbowej uznał to ponaglenie za nieuzasadnione stwierdzając, że strona była informowana o każdym przypadku niezałatwienia sprawy w terminie, które było uzasadnione działaniami mającymi na celu gromadzenie pełnego materiału dowodowego.
W uzasadnieniu skargi pełnomocnik argumentował, że postępowanie kontrolne, prowadzone przez ten organ, w zakresie rzetelności deklarowanych podstaw opodatkowania oraz prawidłowości obliczania i wypłacania podatku od towarów i usług za poszczególne okresy rozliczeniowe od lipca do grudnia 2011 r. było przedłużane postanowieniami, w uzasadnieniu których organ kontroli wskazywał jedynie na ogólne przesłanki w rodzaju zawiłości sprawy i konieczności prowadzenia dalszego postępowania dowodowego nie odnosząc się do konkretów, w szczególności dlaczego dowody i wnioski dowodowe przedstawione przez stronę były niewystarczające do jej załatwienia oraz dlaczego zwleka z ich rozpoznaniem. Podnosił również, że organ kontroli prowadził kontrolę prawdopodobnie w kierunku karuzeli podatkowej, a przypuszczalnym zamiarem było znalezienie obiektywnych okoliczności wskazujących, że strona znała lub mogła znać zamiary swoich dostawców, a zatem uzasadniających pozbawienie strony w całości prawa odliczenia podatku naliczonego tymczasem prowadzenie postępowania dowodowego w szerszym zakresie spowodowało bezprawne wydłużanie czasu kontroli.
Zdaniem pełnomocnika postanowienie Generalnego Inspektora Kontroli Skarbowej było bezzasadne, a to z tego powodu, że zebrane dowody w aktach sprawy potwierdziły brak firmanctwa i realny charakter transakcji handlowych, organ kontroli natomiast nie przeprowadził dowodów przeciwnych, a zatem sprawa mogła być załatwiona niezwłocznie poprzez wydanie wyniku kontroli
1.3. W odpowiedzi na skargę organ kontroli wniósł o jej oddalenie.
Odpowiadając na przedmiotową skargę organ kontroli, za bezzasadny uznał podniesiony w skardze zarzut przewlekłego prowadzenia postępowania przez bezprawne wydłużanie czasu kontroli. W uzasadnieniu argumentował, że o każdym przypadku niezałatwienia sprawy w terminie zawiadamiał stronę, podając przyczynę przedłużenia i wskazując nowy termin załatwienia sprawy. Nadto podniósł, że z przepisów ustawy o kontroli skarbowej oraz ustawy Ordynacja podatkowa wynika, że organ nie ma obowiązku wyjaśniania stronie jaki konkretnie materiał dowodowy zamierza jeszcze zgromadzić w toku postępowania. Strona natomiast zgodnie z art. 178 O.p. ma prawo wglądu w akta sprawy w każdym stadium postępowania i zapoznając się z nimi może uzyskać wiedzę o gromadzonych dowodach. Jednocześnie stwierdził, że czas trwania przedmiotowego postępowania nie wynika z bezczynności organu a spowodowany jest złożonością i stopniem skomplikowania prowadzonej sprawy oraz ilością czynności dowodowych do wykonania. Powyższe dodatkowo utrudniają zmiany osobowe w zarządzie spółki wpływające na sposób jej reprezentacji.