W sytuacji, gdy strona wraz z wniesieniem odwołania składa wniosek o przywrócenie terminu do wniesienia odwołania, organ odwoławczy w pierwszej kolejności rozpatruje ten wniosek i jeśeli w wydanym postanowieniu odmówi przywrócenia terminu do wniesienia odwołania to wyłączona zostaje możliwość wydania odrębnego postanowienia na podstawie art. 134 k.p.a., stwierdzającego uchybienie terminu do wniesienia odwołania od decyzji. Wszak postanowienie o odmowie przywrócenia terminu zawiera samo w sobie stwierdzenie, że odwołanie zostało wniesione z uchybieniem terminu.
Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący sędzia NSA: Jan Kacprzak (spr.) Sędziowie NSA Joanna Banasiewicz Leszek Kiermaszek Protokolant Anna Krakowiecka po rozpoznaniu w dniu 24 września 2008 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skarg kasacyjnych Samorządowego Kolegium Odwoławczego w K. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Kielcach z dnia 22 czerwca 2007 r. sygn. akt II SA/Ke 206/07 w sprawie ze skarg A. C. na postanowienie Samorządowego Kolegium Odwoławczego w K. z dnia [...] nr [...]w przedmiocie stwierdzenia uchybienia terminu do wniesienia odwołania oraz na postanowienie Samorządowego Kolegium Odwoławczego w K. z dnia [...] nr [...] w przedmiocie odmowy przywrócenia terminu do wniesienia odwołania 1. uchyla zaskarżony wyrok w części uchylającej zaskarżone postanowienie z dnia 7 lutego 2007 r. i oddala skargę na to postanowienie; 2. oddala skargę kasacyjną w pozostałej części; 3. odstępuje od zasądzenia od A. C. na rzecz Samorządowego Kolegium Odwoławczego w K. kosztów postępowania kasacyjnego.
Wyrokiem z dnia 22 czerwca 2007 r., sygn. akt II SA/Ke 206/07 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Kielcach uchylił dwa postanowienia:
- postanowienie Samorządowego Kolegium Odwoławczego w K. z dnia [...] nr [...] w przedmiocie odmowy przywrócenia A. C. terminu do wniesienia odwołania od decyzji z dnia [...], wydanej przez działającego z upoważnienia Rady Miejskiej w K. Dyrektora Miejskiego Ośrodka Pomocy Rodzinie w K., dotyczącej przyznania pomocy społecznej w postaci obiadów w okresie od 1 lipca do 31 grudnia 2000 r. oraz
- postanowienie Samorządowego Kolegium Odwoławczego w K. z dnia [...] nr [...] stwierdzające uchybienie terminu do wniesienia przez A. C. odwołania od decyzji z dnia [...].
Wyrok ten zapadł w następujących okolicznościach faktycznych:
Decyzją z dnia [...] nr [...] przyznana została A. C. pomoc społeczna w postaci obiadów wydawanych bezpłatnie w dni robocze w barze "J." w okresie od 1 lipca do 31 grudnia 2000 r. W aktach sprawy nie ma zwrotnego potwierdzenia odbioru tej decyzji. W protokole z dnia 19 września 2006 r. sporządzonym na okoliczność korzystania przez zainteresowanego z pomocy w formie obiadów w okresach od 1 października do 31 grudnia 1999 r., od 3 stycznia do 30 czerwca 2000 r. oraz od 1 lipca do 31 grudnia
2000 r. A. C. przyznał, że we wskazanych okresach korzystał z pomocy w formie obiadów oraz, że otrzymał decyzje przyznające mu obiady. Następnie jednak zakwestionował treść tego protokołu w części stwierdzającej, że decyzje te otrzymał zaraz po ich wydaniu. Pismem z dnia 2 czerwca 2006 r. skarżący wystąpił do Miejskiego Ośrodka Pomocy Rodzinie w K. o wznowienie postępowania w sprawach, zakończonych decyzjami przyznającymi mu w okresie od stycznia 1999 r. do lutego 2003 r. posiłki w barze "J." oraz m. in. o doręczenie mu uwierzytelnionych odpisów decyzji przyznających mu te posiłki. A. C. w dniu 6 lipca 2006 r. otrzymał uwierzytelnioną kserokopię decyzji z dnia [...] Samorządowe Kolegium Odwoławcze uznało, że ponieważ w aktach sprawy nie znajduje się potwierdzenie odbioru decyzji z dnia [...], a strona kwestionuje jej otrzymanie zaraz po jej wydaniu, to nie można przyjąć, że decyzja została wówczas doręczona.
Kolegium uznało zatem, że termin do wniesienia odwołania od decyzji o przyznaniu pomocy, zgodnie z art. 129 § 2 k.p.a., upłynął w dniu 20 lipca 2006 r.
W piśmie z dnia 7 listopada 2006 r. A. C. zwrócił się o przywrócenie terminu do wniesienia odwołania od decyzji z dnia [...] i jednocześnie wniósł odwołanie. Wniosek o przywrócenie terminu uzasadnił tym, że dopiero pismo z dnia 26 października 2006 r., które otrzymał w dniu 31 października 2006 r. uświadomiło mu, że tak naprawdę przysługuje mu prawo do wniesienia odwołania od tej decyzji oraz że organ przesyłając mu (na jego wniosek) uwiarygodnione odpisy decyzji wraz z pismem przewodnim nie pouczył go o możliwości wniesienia odwołania. Samorządowe Kolegium Odwoławcze rozpoznając wniosek o przywrócenie terminu do wniesienia odwołania wskazało, że trudno przyjąć, iż pismo z dnia 26 października 2006 r. było przyczyną powodującą ustanie uchybienia terminu do wniesienia odwołania i jednocześnie, że "uświadomienie sobie" przez Pana A. C. pod wpływem analizy przedmiotowych pism, że przysługuje mu prawo do wniesienia odwołania od decyzji z dnia [...] można uznać za chwilę ustania przyczyny uchybienia terminowi. Kolegium wskazało, że skarżący nie uwiarygodnił, że wniesienie odwołania po terminie ustawowym nastąpiło z przyczyn nie leżących po jego stronie. Otrzymał on bowiem w dniu 6 lipca 2006 r. uwierzytelnione kserokopie decyzji MOPR, w tym m. in. decyzję z dnia [...], zawierające prawidłowe pouczenie o trybie i sposobie wniesienia odwołania od rozstrzygnięcia organu pierwszej instancji. Tak więc, mógł on wnieść w terminie odwołanie, a w razie wątpliwości wystąpić w trybie art. 111 kpa o uzupełnienie decyzji co do pouczenia go o przysługujących mu środkach odwołania, czego jednak nie uczynił. Brak świadomości, czy też jak podaje to skarżący "uświadomienie sobie" pod wpływem treści pism organu, że prawo do wniesienia odwołania mu przysługiwało, nie może zdaniem Kolegium stanowić usprawiedliwienia dla nieterminowego wniesienia odwołania, które w rezultacie skutkować by miało przywróceniem terminu do jego wniesienia. Skoro termin do wniesienia odwołania upłynął w dniu 20 lipca 2006 r., a skarżący odwołanie wniósł dopiero w dniu 7 listopada 2006 r. i jego wniosek o przywrócenie terminu nie został uwzględniony, zdaniem Kolegium należało stosownie do art. 134 w zw. z art. 129 § 3 k.p.a. stwierdzić także uchybienie przez A. C. terminu do wniesienia odwołania.