Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Joanna Banasiewicz sędzia NSA Ewa Dzbeńska sędzia del. WSA Czesława Nowak-Kolczyńska (spr.) Protokolant starszy asystent sędziego Małgorzata Penda po rozpoznaniu w dniu 9 października 2015 roku na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej Wójta Gminy Niemce od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie z dnia 10 lutego 2015 r. sygn. akt II SAB/Lu 391/14 w sprawie ze skargi Z. W. na przewlekłe prowadzenie postępowania przez Wójta Gminy Niemce w przedmiocie zasiłku celowego oddala skargę kasacyjną.
Wyrokiem z dnia 10 lutego 2015 r., sygn. akt II SAB/Lu 391/14, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie, po rozpoznaniu skargi Z. W. na przewlekłe prowadzenie postępowania przez Wójta Gminy Niemce w przedmiocie zasiłku celowego, stwierdził, że postępowanie w sprawie było prowadzone w sposób przewlekły z rażącym naruszeniem prawa i wymierzył Wójtowi Gminy Niemce grzywnę.
W uzasadnieniu wyroku Sąd I instancji przyjął następujące okoliczności faktyczne i prawne:
Z. W. wniósł skargę na przewlekłość postępowania Wójta Gminy Niemce w sprawie z jego wniosku z dnia 26 października 2011 r. o przyznanie świadczenia z pomocy społecznej. W odpowiedzi na skargę organ wniósł o jej oddalenie jako bezzasadnej, podnosząc, że w dniu 25 września 2012 r. wydał decyzję znak: OPS 8212.1097.57.2012, odmawiającą skarżącemu przyznania żądanego świadczenia.
Rozpoznając skargę Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie stwierdził, że skarga zasługuje na uwzględnienie, gdyż organ I instancji działał przewlekle, nie podejmując żadnych czynności w sprawie w okresie od otrzymania wniosku skarżącego, tj. od dnia 26 października 2011 r. do dnia wydania decyzji, tj. do 25 września 2012 r.
Sąd wskazał, iż stosownie do treści art. 12 § 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2013 r., poz. 267 - w dalszej części uzasadnienia jako: k.p.a.), organy administracji publicznej powinny działać w sprawie wnikliwie i szybko, posługując się możliwie najprostszymi środkami prowadzącymi do jej załatwienia. Wyrażona w tym przepisie zasada szybkości i wnikliwości postępowania została skonkretyzowana w art. 35 k.p.a. O każdym przypadku niezałatwienia sprawy w terminie określonym w art. 35 k.p.a. organ administracji publicznej obowiązany jest zawiadomić strony, podając przyczyny zwłoki i wskazując nowy termin załatwienia sprawy, przy czym obowiązek ten istnieje również w przypadku zwłoki w załatwieniu sprawy z przyczyn niezależnych od organu (art. 36 k.p.a.).
Dalej wyjaśnił, iż przewlekłe prowadzenie postępowania przez organ ma miejsce wówczas, gdy będzie mu można skutecznie przedstawić zarzut niedochowania należytej staranności w takim zorganizowaniu postępowania administracyjnego, by zakończyło się ono w rozsądnym terminie, względnie zarzut prowadzenia czynności (w tym dowodowych) pozbawionych dla sprawy jakiegokolwiek znaczenia. Pojęcie "przewlekłość postępowania" obejmuje zatem opieszałe, niesprawne i nieskuteczne działanie organu w sytuacji, gdy sprawa mogła być załatwiona w terminie krótszym.
Sąd I instancji ocenił, iż organ I instancji uchybił terminowi załatwienia sprawy wynikającemu z art. 35 § 3 k.p.a., wydając decyzję w dniu 25 września 2012 r., a zatem po upływie jedenastu miesięcy od dnia otrzymania wniosku skarżącego, tj. od dnia 26 października 2011 r. Wobec powyższego, Sąd uznał skargę za zasadną i na podstawie art. 149 § 1 zdanie 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm. - dalej jako: p.p.s.a.) stwierdził, że postępowanie przed organem I instancji w niniejszej sprawie prowadzone było w sposób przewlekły. Jednocześnie, na podstawie art. 149 § 1 zdanie 2 p.p.s.a., stwierdził, że przewlekłe prowadzenie postępowania przez Wójta Gminy Niemce miało miejsce z rażącym naruszeniem prawa. Sąd dodał, iż trzeba mieć na uwadze, że - jak wynika z akt administracyjnych - przez okres jedenastu miesięcy od otrzymania wniosku skarżącego organ I instancji nie podjął żadnej czynności zmierzającej do wyjaśnienia i rozstrzygnięcia sprawy. Co więcej, postanowieniem z dnia 7 sierpnia 2012 r., wydanym na skutek zażalenia strony na niezałatwienie w terminie sprawy z wniosku z dnia 26 października 2011 r., organ II instancji wyznaczył Wójtowi Gminy Niemce dodatkowy trzydziestodniowy termin na załatwienie tego wniosku, licząc od dnia otrzymania przedmiotowego postanowienia. Postanowienie to zostało organowi I instancji doręczone w dniu 13 sierpnia 2012 r., a decyzja tego organu wydana została dopiero w dniu 25 września 2012 r., a zatem z przekroczeniem terminu wyznaczonego przez organ odwoławczy. Z akt administracyjnych sprawy nie wynika ponadto, by po otrzymaniu postanowienia Kolegium organ I instancji przeprowadził jakiekolwiek czynności wyjaśniające, niezbędne dla rozstrzygnięcia sprawy. Tym samym organowi I instancji można zarzucić lekceważące traktowanie obowiązków nałożonych nań z mocy ustawy.