Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Zygmunt Zgierski Sędziowie sędzia NSA Tamara Dziełakowska (spr.) sędzia del. WSA Teresa Kurcyusz-Furmanik Protokolant starszy specjalista Marek Szwed-Lipiński po rozpoznaniu w dniu 26 listopada 2019 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej Wojewody Małopolskiego od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z dnia 28 grudnia 2018 r. sygn. akt III SA/Kr 927/18 w sprawie ze skargi Prezydenta Miasta Krakowa na akt nadzoru Wojewody Małopolskiego z dnia 18 czerwca 2018 r. nr WI-V.8170.49.2017 w przedmiocie zmiany organizacji ruchu na wlotach ulic Bożego Ciała, Jakuba, Na Przejściu, Bartosza, Wąskiej i na pl. Wolnica w Krakowie odnośnie znaków B-1 (zakazu ruchu w obu kierunkach) i tabliczek pod tymi znakami zezwalającymi na wjazd do tej strefy podmiotów na nich wskazanych 1. oddala skargę kasacyjną, 2. zasądza od Wojewody Małopolskiego na rzecz Prezydenta Miasta Krakowa kwotę 360 (trzysta sześćdziesiąt) zł tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.
Zaskarżonym wyrokiem z 28 grudnia 2018 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie uchylił akt nadzoru Wojewody Małopolskiego z 18 czerwca 2018 r. nakazujący Prezydentowi Miasta Krakowa zmianę organizacji ruchu.
Wyrok wydany został w następujących okolicznościach faktycznych i prawnych:
Prezydent Miasta Krakowa zarządzeniem z 14 listopada 2017 r. zatwierdził projekt organizacji ruchu pn. "Projekt organizacji ruchu strefy ograniczonego ruchu Aneks nr 2" wprowadzający na drogach publicznych Krakowa m. in. strefę ograniczonego ruchu poprzez umieszczenie na wlotach ulic Bożego Ciała, Jakuba, Na Przejściu, Bartosza, Wąskiej oraz na placu Wolnica znaków B-1 (zakaz ruchu w obu kierunkach), a zezwalających na wjazd do tej strefy podmiotom wskazanym na tabliczkach T-22 w tym m. in. mieszkańcom posiadającym określony rodzaj abonamentów postojowych mieszkańca i podmiotom posiadającym zezwolenie zarządcy drogi.
Wojewoda Małopolski, zarządzeniem z 18 czerwca 2018 r., na podstawie art. 10 ust. 2 i ust. 10 ustawy z 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym (Dz. U. z 2018 r., poz. 1990) w związku z § 3 ust. 2 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z 23 września 2003 r. w sprawie szczegółowych warunków zarządzania ruchem na drogach oraz wykonywania nadzoru nad tym zarządzaniem (Dz. U. z 2017 r., poz. 784) nakazał zmianę organizacji ruchu poprzez usunięcie powyższych ograniczeń tj. znaków B-1 wraz z tabliczkami.
W uzasadnieniu tego rozstrzygnięcia Wojewoda stwierdził, że samo utworzenie strefy ograniczonego ruchu na drogach publicznych nie jest nielegalne, bo są to w istocie wyłącznie drogi w części wyłączone z użytkowania. Przyjął natomiast, że nielegalnym jest stosowanie w nich wyjątków, w szczególności dotyczących grup, określonych w sposób podmiotowy a nie przedmiotowy. Zastosowane w ww. zatwierdzonym projekcie organizacji ruchu rozwiązania, powodując uprzywilejowanie określonych grup kierujących poprzez odniesienie do ich miejsca zamieszkania, prowadzą do dyskryminacji związanej z możliwością odpłatnego uzyskania odpowiednich zezwoleń (abonamentów). Pomijany jest przy tym stan prawny wynikający z ustawy o drogach publicznych, bądź z innych ustaw, który, wskazując ograniczenia w dostępie do drogi publicznej nie daje możliwości stosowania wyjątków dla niektórych grup użytkowników dróg. Wprowadzenie przedmiotowej strefy ograniczonego ruchu nadaje Zarządowi Infrastruktury Komunalnej i Transportu w Krakowie prawo do decydowania, kto z drogi publicznej będzie korzystał, a kto nie. Zdaniem Wojewody prawo zarządcy do orzekania o zezwoleniu na korzystanie z jego dóbr przysługuje wyłącznie zarządcy drogi wewnętrznej. Drogi publiczne, co do zasady, powinny być ogólnodostępne, a ewentualne ograniczenia wynikające ze zdefiniowanych potrzeb muszą odnosić się do określonego rodzaju pojazdów (np. zakaz ruchu nie dotyczy pojazdów osobowych - wszystkich) a nie grupy użytkowników (zakaz ruchu nie dotyczy mieszkańców danego osiedla). Zdaniem Wojewody w odniesieniu do wprowadzonego wyjątku dotyczącego możliwości wjazdu w strefę z zezwoleniem zarządcy drogi, to zdaniem Wojewody zarządcy drogi nie mają uprawnień do wydawania zezwoleń innych niż wynikających z art. 64 ust. 1 pkt 1 ustawy Prawo o ruchu drogowym. Natomiast z zezwolenia wynikającego z ww. przepisu, ustawodawca nie wymaga stosowania tabliczek pod znakami drogowymi. Wyjaśnił, że wydanie zarządzenia chroni interes publiczny, zbiorowy, obywatelski, przeciwstawiając go indywidualnym uprawnieniom wynikającym z przywilejów, nadanych przez zarządcę drogi, do których nadania zarządca nie posiada kompetencji.