Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Janina Antosiewicz Sędzia NSA Arkadiusz Despot-Mładanowicz Sędzia WSA del. Aleksandra Łaskarzewska (spr.) Protokolant Barbara Dąbrowska po rozpoznaniu w dniu 21 września 2010 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej Ministra Skarbu Państwa od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 2 września 2009 r. sygn. akt IV SA/Wa 846/09 w sprawie ze skargi M. P. na postanowienie Ministra Skarbu Państwa z dnia [...] marca 2009 r. nr [...] w przedmiocie zwrotu wniosku 1. uchyla zaskarżony wyrok i oddala skargę, 2. zasądza od M. P. na rzecz Ministra Skarbu Państwa kwotę 280 (dwieście osiemdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania.
Wojewódzki Sąd Administracyjny wyrokiem z dnia 2 września 2009 r. w sprawie o sygn. akt IV SA/Wa 846/09 uchylił postanowienie Ministra Skarbu Państwa z dnia [...] marca 2009 r. nr [...] oraz poprzedzające je postanowienie tegoż Ministra z dnia [...] lutego 2009 r. Nr [...], którym zwrócił M. P. wniosek o wypłatę rekompensaty za przejęte na rzecz skarbu Państwa grunty leśne o łącznej pow. 321,8 ha, objęte wykazem hipotecznym nr [...] "M.", położone w gminie B., powiat L., jako wniesiony w sprawie, w której właściwy jest sąd powszechny. Sąd I instancji wydając powyższy wyrok przyjął następujące ustalenia faktyczne i prawne:
Pismem z dnia [...] stycznia 2009 r. M. P. wystąpiła na podstawie art. 7 ustawy z dnia 6 lipca 2010 r. o zachowaniu narodowego charakteru strategicznych zasobów naturalnych kraju (Dz.U. Nr 97, poz. 1051 ze zm., dalej ustawa o zachowaniu) o przyznanie rekompensaty z tytułu utraty przez W. W. - jej poprzednika prawnego na rzecz Skarbu Państwa własności lasów.
Minister Skarbu postanowieniem z [...] lutego 2009 r. zwrócił przedmiotowy wniosek jako wniesiony w sprawie, w której właściwy jest sąd powszechny, stwierdzając przy tym, ze art. 7 ustawy o zachowaniu nie został przez ustawodawcę na tyle skonkretyzowany, alby można było stwierdzić, że stanowi on podstawę do wszczęcia postępowania administracyjnego.
Po rozpatrzeniu wniosku M. P. o ponowne rozpatrzenie sprawy postanowieniem z [...] marca 2009 r. Minister utrzymał w mocy własne postanowienie z [...] lutego 2009 r. podnosząc, że w obecnym stanie prawnym organ administracji publicznej nie jest umocowany do podjęcia działań w kwestii objętej wnioskiem skarżącej. Podkreślił przy tym, ze nie ma żadnych przeszkód do tego, aby spory dotyczące nabycia przez Skarb Państwa własności nieruchomości na podstawie dekretu z dnia 12 grudnia 1944 r. o przejęciu niektórych lasów na rzecz Skarbu Państwa były rozpatrywane przed sądami powszechnymi. Minister powołał się w tym względzie na uchwałę Sądu Najwyższego z dnia 27 kwietnia 1994 r. (sygn. akt III CZP 54/94, OSNC 1994/11/215), a także stanowisko Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie wyrażone w wyroku z dnia 15 maja 2007 r. sygn. akt IV SA/Wa 113/07, w którym Sąd ten stwierdził, iż na gruncie obecnie obowiązujących przepisów spory dotyczące nabycia przez Skarb Państwa własności lasów i gruntów leśnych na podstawie uchylonego dekretu z dnia 12 grudnia 1944 r. mogą być rozstrzygane wyłącznie w postępowaniu przed sądem powszechnym,
M. P. wniosła skargę na postanowienie Ministra z dnia [...] marca 2009 r., żądając uchylenia zaskarżonego postanowienia i przekazanie sprawy do ponownego rozpatrzenia. Zaskarżonemu postanowieniu zarzuciła naruszenie art. 7 ustawy o zachowaniu wobec nieprawidłowej wykładni wskazanego przepisu skutkującej przyjęciem, że norma wynikająca z tego przepisu nie stanowi materialnoprawnej podstawy normatywnej do wszczęcia postępowania administracyjnego. W uzasadnieniu skargi podniosła, iż sprawa objęta wnioskiem złożonym na podstawie art. 7 ww. ustawy jest niewątpliwie sprawą administracyjną, albowiem ma charakter indywidualny i wymaga władczego rozstrzygnięcia przez organ administracji publicznej. Jej zdaniem wskazany przepis stanowi podstawę prawną wywodzenia roszczeń z tytułu przejęcia przez Państwo po drugiej wojnie światowej lasów stanowiących nieruchomości osób prywatnych. Roszczenie ma charakter pieniężny, a brzmienie sformułowania "wypłacone ze środków budżetu państwa" wprost wskazuje, że rekompensata pieniężna następuje ze środków publicznych. Brak uregulowania zasad określających "wysokość rekompensaty czy sposób jej wypłaty" nie czyni niemożliwym do zastosowania normy objętej przedmiotowym przepisem. Zasadą w systemie prawa polskiego pozostaje bowiem zasada rekompensaty pełnej, a sposób ustalenia i wypłaty określają, w braku przepisów szczególnych, regulacje cywilnoprawne. Z brzmienia art. 7 ustawy o zachowaniu (...) nie wynika wprost czy załatwienie sprawy następuje w formie władczej. Posiłkując się przy wykładni przedmiotowego przepisu zasadami wykładni historycznej tj. okolicznościami uchwalenia ustawy oraz uzasadnieniem projektu ustawy i towarzyszącej temu projektowi planowanych regulacji reprywatyzacyjnych, zawetowanych przez Prezydenta, nie budzi wątpliwości, że wypłata rekompensat miała zostać objęta kompetencją naczelnych organów administracji rządowej, a postępowanie w tym przedmiocie toczyć się miało wedle reguł zawartych w kpa. Do dnia dzisiejszego nie zostały uchwalone "odrębne przepisy", o których mowa w art. 7 ww. ustawy, a zaniechanie legislacyjne ustawodawcy w tym przedmiocie nie może być decydujące dla oceny, czy na chwilę obecną wnioski o rekompensatę podlegają rozpoznaniu w trybie administracyjny czy też przed sądem powszechnym.