Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Tamara Dziełakowska Sędziowie Sędzia NSA Przemysław Szustakiewicz Sędzia del. WSA Jolanta Górska (spr.) po rozpoznaniu w dniu 16 czerwca 2020 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej B.K. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z dnia 14 lutego 2019 r. sygn. akt III SA/Kr 1303/18 w sprawie ze skargi B.K. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w [...] z dnia [...] października 2018 r., nr [...] w przedmiocie uznania wypłaconych świadczeń z funduszu alimentacyjnego za nienależnie pobrane oraz zobowiązania do ich zwrotu oddala skargę kasacyjną.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie wyrokiem z dnia 14 lutego 2019 r., sygn. akt III SA/Kr 1303/18, oddalił skargę B.K. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w [...] z dnia [...] października 2018 r., nr [...], w przedmiocie uznania wypłaconych świadczeń z funduszu alimentacyjnego za nienależnie pobrane oraz zobowiązania do ich zwrotu.
Wyrok ten wydany został w następujących okolicznościach faktycznych i prawnych sprawy:
Wnioskiem z dnia [...] grudnia 2015 r. skarżąca, nosząca wówczas nazwisko W., zwróciła się o przyznanie świadczeń z funduszu alimentacyjnego na rzecz małoletniego syna D.W., wobec niepłacenia ich przez ojca dziecka - P.W.. Do wniosku dołączyła odpis wyroku rozwodowego Sądu Okręgowego w [...] z dnia [...] lipca 2015 r., sygn. [...], w którym zasądzono alimenty w kwocie po 1.000 zł miesięcznie.
Decyzją z dnia [...] stycznia 2016 r. nr [...] Prezydent Miasta [...] przyznał świadczenie z funduszu alimentacyjnego na osobę uprawnioną - D.W. na okres od 1 grudnia 2015 r. do 30 września 2016 r. w kwocie 500 zł miesięcznie. W decyzji zawarto pouczenie o obowiązku osoby uprawnionej lub jej przedstawiciela ustawowego do niezwłocznego powiadomienia organu wypłacającego świadczenie o zmianach mających wpływ na prawo do świadczeń z funduszu alimentacyjnego, którymi są okoliczności takie jak m.in. "otrzymanie alimentów zaległych lub bieżących niezgodnie z kolejnością określoną w art. 28 (w tym bezpośrednio od dłużnika)".
Decyzją z dnia [...] maja 2018 r. nr [...] Prezydent Miasta [...]uznał świadczenia z funduszu alimentacyjnego przyznane decyzją z dnia 4 stycznia 2016 r. nr [...]w łącznej kwocie 5.000 zł za nienależnie pobrane i zobowiązał skarżącą do ich zwrotu wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi do dnia spłaty.
W uzasadnieniu decyzji organ I instancji podał, że pismem z dnia [...] stycznia 2018 r. P.W. poinformował Urząd Miasta [...], że przekazał B.W.: w dniu [...] grudnia 2015 r. kwotę 553,60 zł, w dniu [...] lutego 2016 r. kwotę 558,27 zł, w dniu [...] marca 2016 r. kwotę 555,14 zł, w dniu [...] kwietnia 2016 r. kwotę 1001,54 zł, w dniu [...] maja 2016 r. kwotę 944,07 zł, w dniu [...] czerwca 2016 r. kwotę 970,36 zł, w dniu [...] sierpnia 2016 r. kwotę 1037,00 zł tytułem należności alimentacyjnych na rzecz osoby uprawnionej: D.W..
Organ I instancji wskazał, że w okresie otrzymywania przez osobę uprawnioną świadczeń z funduszu alimentacyjnego wszelkie kwoty alimentów uzyskane od dłużnika alimentacyjnego w pierwszej kolejności powinny trafiać do organu wypłacającego świadczenia z funduszu alimentacyjnego, który to organ zalicza je na poczet zwrotu należności dłużnika z tytułu wypłaconych świadczeń z funduszu alimentacyjnego, aż do ich całkowitego zaspokojenia. Wynika to z art. 28 ust. 1 ustawy z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów. Jeżeli egzekucja jest prowadzona przez komornika sądowego, to kolejności zaspokajania roszczeń określonej w tym przepisie przestrzega komornik, jeśli zaś komornik w danej sprawie nie prowadzi postępowania egzekucyjnego z uwagi na fakt, iż dłużnik zamieszkuje za granicą, to na wierzycielu spoczywa obowiązek przekazywania do organu właściwego wierzyciela świadczeń otrzymanych od dłużnika alimentacyjnego. Organ I instancji stwierdził zatem, że jeżeli w okresie otrzymywania świadczeń z funduszu alimentacyjnego, niezgodnie z kolejnością określoną w wymienionym wyżej art. 28 ust. 1, wierzyciel otrzyma alimenty od dłużnika - przy czym bez znaczenia pozostaje, czy są to alimenty na poczet zaległości czy też bieżących zobowiązań - to narazi się na obowiązek zwrotu świadczeń z funduszu alimentacyjnego w kwocie odpowiadającej otrzymanym od dłużnika alimentom (wraz z ustawowymi odsetkami naliczanymi od 1 dnia miesiąca następującego po miesiącu w którym wierzyciel otrzymał alimenty niezgodnie z kolejnością), gdyż zgodnie z art. 2 pkt 7 lit. d ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów, świadczeniami nienależnie pobranymi są świadczenia wypłacone, w przypadku gdy osoba uprawniona w okresie ich pobierania otrzymała, niezgodnie z kolejnością określoną w art. 28, zaległe lub bieżące alimenty, do wysokości otrzymanych w tym okresie alimentów.