Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Maciej Dybowski (spr.) Sędziowie: Sędzia NSA Monika Nowicka Sędzia del. WSA Iwona Bogucka Protokolant: starszy inspektor sądowy Karolina Kubik po rozpoznaniu w dniu 8 stycznia 2016 roku na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej J. W. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 19 marca 2015 r. sygn. akt II SA/Wa 1654/14 w sprawie ze skargi J. W. na decyzję Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia [...] lipca 2014 r. nr [...] w przedmiocie odmowy przyznania świadczenia w drodze wyjątku oddala skargę kasacyjną.
Wyrokiem z dnia 19 marca 2015 r. sygn. akt II SA/Wa 1654/14 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie oddalił skargę J. W. na decyzję Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia [...] lipca 2014 r. nr [...] w przedmiocie odmowy przyznania świadczenia w drodze wyjątku.
Wyrok ów zapadł w następującym stanie faktycznym i prawnym:
Pismem z dnia 19 listopada 2012 r. J. W. (dalej skarżący bądź wnioskodawca) wniósł do Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (dalej Prezes ZUS bądź organ) o przyznanie mu renty w drodze wyjątku z tytułu niezdolności do pracy.
Pismem z dnia 27 lutego 2013 r. Prezes ZUS poinformował wnioskodawcę, że w obrocie prawnym funkcjonuje decyzja z dnia [...] września 2012 r. nr [...] o odmowie przyznania mu renty z tytułu niezdolności do pracy w drodze wyjątku, jednocześnie wskazując, że brak jest podstaw do wznowienia postępowania zakończonego decyzją z [...] września 2012 r.
Skarżący pismem z dnia 8 maja 2013 r. wezwał organ do usunięcia naruszenia prawa. Pismem z dnia 22 lipca 2013 r. wniósł do WSA w Warszawie skargę na bezczynność Prezesa ZUS polegającą na braku rozpatrzenia jego wniosku o przyznanie świadczenia w drodze wyjątku.
WSA w Warszawie wyrokiem z dnia 12 grudnia 2013 r., II SAB/Wa 426/13: 1. zobowiązał Prezesa ZUS do rozpoznania wniosku skarżącego z 19 listopada 2012 r. w terminie 1 miesiąca od dnia doręczenia prawomocnego wyroku wraz z aktami postępowania; 2. stwierdził, że bezczynność organu nie miała miejsca z rażącym naruszeniem prawa; 3. zasądził od organu na rzecz skarżącego zwrot kosztów postępowania.
Prezes ZUS decyzją z dnia [...] kwietnia 2014 r. nr [...] (dalej decyzja z [...] kwietnia 2014 r.), na podstawie art. 83 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2013 r., poz. 1440 [ze zm.], dalej uerFUS), odmówił przyznania skarżącemu renty z tytułu niezdolności do pracy w drodze wyjątku. Organ wskazał, że warunki zawarte w art. 83 ust. 1 uerFUS muszą być spełnione łącznie, a niespełnienie choćby jednego z nich wyklucza możliwość przyznania tego rodzaju świadczenia. Prezes ZUS wskazał, że pojęcie niezdolności do pracy zostało zdefiniowane w art. 12 uerFUS, zgodnie z którym niezdolna do pracy jest osoba, która całkowicie lub częściowo utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje zdolności do pracy po przekwalifikowaniu, przy czym całkowicie niezdolna jest osoba, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy. Odnośnie wieku chodzi o taki przedział wiekowy, który statuuje osobę zainteresowaną w gronie osób pozostających poza aktywnością zawodową. W polskim systemie prawnym przyjęto, że okres aktywności zawodowej kończy się wraz z nabyciem uprawnień emerytalnych. Komisja Lekarska ZUS orzeczeniem z 9 stycznia 2013 r. ustaliła, że skarżący nie jest całkowicie niezdolny do pracy; nie stwierdzono pogorszenia stanu zdrowia po badaniu Komisji Lekarskiej ZUS w dniu 26 czerwca 2012 r., która orzekła o częściowej niezdolności do pracy. Obecnie zainteresowany ma ukończone 56 lat, więc nie osiągnął wieku emerytalnego. W przypadku wnioskodawcy przesłanka niemożności podjęcia pracy lub działalności objętej ubezpieczeniem społecznym ze względu na całkowitą niezdolność do pracy lub wiek nie zachodzi i jest to okoliczność, która eliminuje go z grona osób, którym może być przyznane świadczenie w drodze wyjątku.