Naczelny Sąd Administracyjny w składzie : Przewodniczący: Sędzia NSA Jolanta Rudnicka Sędziowie: Sędzia NSA Joanna Runge-Lissowska (spr.) Sędzia NSA del. Zygmunt Zgierski Protokolant starszy inspektor sądowy Barbara Dąbrowska-Skóra po rozpoznaniu w dniu 27 stycznia 2015 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej [...] Spółki z o.o. w Poznaniu od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 18 czerwca 2014 r. sygn. akt I SA/Wa 2564/13 w sprawie ze skargi [...] Spółki z o.o. w Poznaniu na decyzję Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia [...] września 2013 r. nr [...] w przedmiocie odmowy stwierdzenia nieważności decyzji administracyjnej 1. oddala skargę kasacyjną; 2. odstępuje od zasądzenia zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.
Wyrokiem z dnia 18 czerwca 2014 r., sygn. akt I SA/Wa 2564/13, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie oddalił skargę [...] Sp. z o.o. w Poznaniu na decyzję Ministra Transportu. Budownictwa i Gospodarki Morskiej z [...] września 2013 r., nr [...], którą utrzymana została w mocy decyzja tegoż organu z 7 czerwca 2013 r., nr [...].
Decyzjami tymi, działając z wniosku z 11 kwietnia 2012 r. [...] i Księgarni Św. Wojciecha, Minister odmówił stwierdzenia nieważności decyzji Ministra Budownictwa z [...] grudnia 2006 r. nr [...], którą orzeczono, że decyzja Wojewody Warszawskiego z [...] stycznia 1994 r. nr [...] o nabyciu przez [...] z dniem 5 grudnia 1990 r. prawa użytkowania wieczystego gruntu warszawskiego przy ul. K. i odpłatnym nabyciu budynku została wydana z naruszeniem prawa w części dot. hipoteki [...] i odmówiono stwierdzenia nieważności decyzji Wojewody z uwagi na to, że wywołała ona nieodwracalne skutki prawne.
Odmowę stwierdzenia nieważności decyzji z [...] grudnia 2006 r. Minister uzasadnił tym, że zasadnie uznano, iż decyzja uwłaszczeniowa Wojewody z [...] stycznia 1994 r. wywołała nieodwracalne skutki prawne, bowiem umową z 11 kwietnia 2001 r. (akt not. rep. A. Nr [...]) przeniesiona została własność ww. nieruchomości na "[...]" S.A. w Warszawie, zaś uchwałą Nr 1 z 29 listopada 2003 r. Nadzwyczajnego Zgromadzenia Akcjonariuszy Spółki "[...]" S.A. w organizacji wyrażono zgodę na plan podziału Spółki "[...]" i przeniesienie części jej majątku nieruchomości przy ul. K. na nowo założoną Spółkę, a prawo ujawniono w księdze wieczystej. Takie przeniesienie prawa na inny podmiot, aniżeli uwłaszczony może ocenić tylko sąd powszechny, zatem jest to nieodwracalny skutek prawny - stwierdził Minister.
W skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie [...] podnosiła, że w dacie wydania decyzji uwłaszczeniowej toczyło się postępowanie o przyznanie prawa do gruntu z wniosku b. właścicieli, a nadto, że nieodwracalne skutki prawne dotyczą tylko sytuacji wskazanych w art. 156 § 1 pkt 1, 3, 4 i 7 k.p.a., a nie decyzji wydanych z rażącym naruszeniem prawa, przy tym nieodwracalne skutki ma wywołać decyzja, a nie akty lub czynności mające miejsce po jej wydaniu.
Oddalając skargę, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wskazał: w utrwalonym orzecznictwie pojęcie nieodwracalnego skutku prawnego wiąże się od lat z sytuacją, w której nie jest możliwe przywrócenie stanu prawnego poprzedniego ze względu na to, że przestał istnieć przedmiot, którego dotyczyło prawo lub podmiot utracił zdolność do zachowania tego prawa, bądź nastąpiła zmiana stanu prawnego w wyniku czego wygasła instytucja stanowiąca źródło prawa. W uchwale z dnia 28 maja 1992 r., III AZP 4/92 (OSN 1992, nr 12, poz. 211) Sąd Najwyższy zawarł wskazania co do wykładni tego pojęcia oraz przyjął, że jeżeli "obrót nieruchomościami poprzedzony był wydaniem decyzji administracyjnej lub przeniesienie własności nastąpiło w drodze decyzji administracyjnej, a decyzja jest dotknięta wadą wymienioną w art. 156 § 1 k.p.a., zbycie nieruchomości na rzecz osoby trzeciej, chronionej rękojmią wiary publicznej ksiąg wieczystych, stanowi przeszkodę do stwierdzenia nieważności decyzji". W orzecznictwie sądów administracyjnych przyjęto nadto stanowisko, że decyzja powodująca nabycie prawa własności nieruchomości wywołuje nieodwracalne skutki prawne w rozumieniu art. 156 § 2 k.p.a., jeżeli następnie to prawo własności jest przedmiotem obrotu prawnego w warunkach pozwalających na zastosowanie przepisów o rękojmi wiary publicznej ksiąg wieczystych. Właśnie taka sytuacja miała miejsce w sprawie niniejszej, bowiem na podstawie umowy z dnia 11 kwietnia 2001 r. o przeniesieniu przedsiębiorstwa uwłaszczona nieruchomość została przeniesiona na rzecz "[...]" S.A. w Warszawie, a następnie na podstawie uchwały nr 1 z dnia 29 listopada 2003 r. Nadzwyczajnego Zgromadzenia Akcjonariuszy Spółki "[...]" S.A. w organizacji zs. w Warszawie wyrażono zgodę na plan podziału "[...]" S.A. przez przeniesienie części majątku tej spółki na spółkę "[...]" S.A. w organizacji w trybie art. 529 § 1 pkt 4 k.s.h., poprzez przeniesienie zorganizowanej części majątku spółki "[...]" S.A. jako "spółki dzielonej", na spółkę "[...]" S.A., jako spółkę "nowo zawiązaną". Prawo użytkowania wieczystego ww. gruntu spółki "[...]" S.A. zostało ujawnione w księdze wieczystej KW nr [...]. Słusznie zatem stwierdzono w decyzji z dnia [...] grudnia 2006 r., że nabycie przez "[...]" S.A. prawa użytkowania wieczystego ww. gruntu stanowi nieodwracalny skutek prawny, co uniemożliwia stwierdzenie jej nieważności.