Naczelny Sąd Administracyjny w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Jerzy Bujko (spr.), Sędziowie NSA Barbara Adamiak, , Zbigniew Rausz, Protokolant Iwona Sadownik, po rozpoznaniu w dniu 17 stycznia 2006 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej Z. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 18 listopada 2004 r. sygn. akt IV SA/Wa 252/04 w sprawie ze skargi Z. na decyzję Ministra Finansów z dnia [...] Nr [...] w przedmiocie odmowy stwierdzenia nieważności orzeczenia o przejęciu przedsiębiorstwa na własność Państwa oddala skargę kasacyjną
Decyzją z dnia [...] utrzymaną następnie w mocy przez decyzję z dnia [...] Minister Finansów odmówił stwierdzenia naruszenia prawa w orzeczeniu nr 2 Ministra Skarbu z dnia 14 lipca 1948 o przejęciu przedsiębiorstw na własność Państwa w części dotyczącej "Fabryki Wódek, J. S., Poznań, ul. Św. Wawrzyńca 13" (M.P. Nr A-63, poz. 426, załącznik do orzeczenia nr 2, poz. 7 wykazu przedsiębiorstw). Postępowanie to toczyło się na wniosek X., jednej ze spadkobierczyń właściciela znacjonalizowanego przedsiębiorstwa Y. o stwierdzenie nieważności wymienionej decyzji nacjonalizacyjnej. Na skutek złożenia skargi przez Z. na wymienioną wyżej decyzję Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie, wyrokiem z dnia 18 marca 2003 r. sygn. akt IV SA 2520/00, uchylił zaskarżoną decyzję a także poprzedzającą ją decyzję z dnia [...] i zasądził od organu na rzecz skarżącego 300 zł kosztów postępowania. W motywach tego wyroku Sąd wskazał, że rozstrzygający sprawę o stwierdzenie nieważności decyzji nacjonalizacyjnej z 1948 r. organ nie rozstrzygnął w sposób stanowczy, czy zaistniała w stosunku do tej decyzji któraś z ustawowych przesłanek skutkujących stwierdzenie jej nieważności, sentencja orzeczenia została sformułowana w sposób nieprawidłowy a uzasadnienie decyzji nie odpowiada warunkom z art. 107 § 3 K.p.a.
Po ponownym rozpoznaniu sprawy Minister Finansów, decyzją z dnia [...] wydaną na podstawie art. 158 § 1 w związku z art. 156 § 1 pkt 2 K.p.a., odmówił stwierdzenia nieważności orzeczenia nr 2 Ministra Skarbu Państwa z dnia 14 lipca 1948 r. o przejęciu przedsiębiorstw na własność Państwa w części dotyczącej "Fabryki Wódek J. S., Poznań, ul. Św. Wawrzyńca 13". Uzasadniając tę decyzję Minister Finansów stwierdził, że stosując się do oceny prawnej zawartej w wyroku NSA z 18 marca 2003 r. ponownie przeprowadził postępowanie w celu ustalenia czy przejęcie na własność Państwa Fabryki Wódek J. S. w Poznaniu nastąpiło z rażącym naruszeniem art. 3 ust. 1 lit. A pkt 10 ustawy z dnia 3 stycznia 1946 r. o przejęciu na własność Państwa podstawowych gałęzi gospodarki narodowej (Dz.U. Nr 3, poz. 17 ze zm.). Zgodnie z tym przepisem na własność Państwa za odszkodowaniem przechodziły gorzelnie przemysłowe, destylatornie, rafinerie spirytusu oraz fabryki wódek. Zgromadzony materiał dowodowy, w tym m.in. protokół zdawczo-odbiorczy przedsiębiorstwa oraz plan sytuacyjny przedsiębiorstwa, nie pozostawiają wątpliwości, w ocenie organu, że Fabryka Wódek J. S. zajmowała się produkcją alkoholi. Aktualne było zezwolenie udzielone Y. na przerób spirytusu na wódki gatunkowe, które w myśl § 49 pkt 3 rozporządzenia Ministra Skarbu z dnia 10 września 1932 r. w sprawie wykonania rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 11 lipca 1932 r. o monopolu spirytusowym, opodatkowaniu kwasu octowego i drożdży oraz sprzedaży napojów alkoholowych (Dz.U. Nr 88, poz. 746) było udzielane na czas nieograniczony.
Ponadto Minister Finansów podniósł, że Fabryka Wódek J. S. funkcjonowała jako jednolite przedsiębiorstwo, a nie jak twierdzi wnioskodawca - Q., jako przedsiębiorstwo wielozakładowe. W ówczesnym stanie prawnym nie było pojęcia "przedsiębiorstwa wielozakładowego", a obowiązujący wtedy Kodeks handlowy z 1934 r. posługiwał się tylko pojęciem "oddziału", jednakże w stosunku do przedmiotowego przedsiębiorstwa nie miał on zastosowania. Wynika to z faktu nieprowadzenia przez jednostki organizacyjne tego przedsiębiorstwa samoistnych czynności prawnych i nie stanowiły one odrębnych funkcjonalnie i organizacyjnie podmiotów gospodarczych. Za "oddziały" nie można było wtedy uznać poszczególnych lokali położonych w tej samej miejscowości, chociażby posiadały prawną samodzielność co do działu w nich prowadzonego oraz założoną odrębną rachunkowość. Posługiwanie się przez wnioskodawcę pojęciem przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 551 Kodeksu cywilnego jest nieuzasadnione, ponieważ zgodność wskazanego wyżej orzeczenia Ministra Skarbu ocenia się według przepisów stanowiących podstawę prawną jego wydania.