Skarga kasacyjna na decyzję Wojewody Lubelskiego w przedmiocie odszkodowania za wywłaszczoną nieruchomość
Uzasadnienie strona 9/9

Nie zasługują również na uwzględnienie wskazane wyżej zarzuty kasacyjne odwołujące się do naruszenia art. 43 ust. 1 lp. 3 lit c) ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych, ponieważ przepis ten określa minimalne odległości dla sytuowania budynków przy drogach publicznych, nie zaś sytuowania tych dróg wobec istniejących budynków. Przepis ten nie dotyczy bowiem lokalizowania dróg publicznych, jak wskazano w skardze kasacyjnej. Kwestia ta była już w sprawie dotyczącej nieruchomości skarżących prawomocnie oceniona przez Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 8 grudnia 2004 r. sygn. akt OSK 854/04 dotyczącym wydzielenia części ich nieruchomości pod projektowane poszerzenie drogi publicznej, dlatego ponowne zgłaszanie jej w formie zarzutu kasacyjnego nie zasługuje na uwzględnienie.

Także zarzuty kasacyjne kwestionujące ocenę Sądu pierwszej instancji dotyczącą ustalenia odszkodowania za wywłaszczenie nie są zasadne. Zgodnie bowiem z art. 128 ust. 1 i 4 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami, wywłaszczenie własności nieruchomości, użytkowania wieczystego lub innego prawa rzeczowego następuje za odszkodowaniem na rzecz osoby wywłaszczonej odpowiadającym wartości tych praw. Odszkodowanie przysługuje także za szkody powstałe wskutek zdarzeń, o których mowa m.in. w art. 120 ustawy o gospodarce nieruchomościami. Przepis art. 120 ustawy o gospodarce nieruchomościami stanowi zaś, że jeżeli zachodzi potrzeba zapobieżenia niebezpieczeństwu, wystąpieniu szkody lub niedogodnościom, jakie mogą powstać dla właścicieli albo użytkowników wieczystych nieruchomości sąsiednich wskutek wywłaszczenia lub innego niż dotychczas zagospodarowania wywłaszczonej nieruchomości, w decyzji o wywłaszczeniu ustanawia się niezbędne służebności oraz ustala obowiązek budowy i utrzymania odpowiednich urządzeń zapobiegających tym zdarzeniom lub okolicznościom.

Odszkodowanie przysługuje zatem przede wszystkim za odjęcie prawa własności w drodze wywłaszczenia, a więc ustalane jest - stosownie do art. 130 ust. 1 i art. 134 ust. 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami - na podstawie rynkowej wartości nieruchomości (lub jej części) stanowiącej przedmiot wywłaszczenia. W rozpatrywanej sprawie, przedmiotem wywłaszczenia jest część nieruchomości skarżących wyodrębniona w działkę gruntu o nr ew. [...] i dlatego odszkodowanie należne jest za tę właśnie część nieruchomości. Odszkodowanie nie obejmuje natomiast pozostałej części nieruchomości skarżących, skoro ta część nadal stanowi ich własność. Do ustalenia odszkodowania w rozpatrywanej sprawie nie ma również zastosowania art. 120 ustawy o gospodarce nieruchomościami, skoro za podstawę ustalenia odszkodowania przyjęta została opinia o wartości wywłaszczonej części nieruchomości, w której nie wykazano zaistnienia okoliczności określonych w powołanym art. 120 ustawy o gospodarce nieruchomościami, i której to opinii skarżący skutecznie nie zakwestionowali. Tym bardziej więc odszkodowanie nie obejmuje utraty wartości części nieruchomości nadal pozostającej własnością skarżących - czego domagano się w skardze kasacyjnej - skoro ta okoliczność w ogóle nie jest objęta art. 120 ustawy o gospodarce nieruchomościami.

Za chybiony należy uznać również zarzut naruszenia przez Sąd pierwszej instancji art. 113 ust. 3 i art. 116 ust. 1 pkt 5 ustawy o gospodarce nieruchomościami. Z przepisów tych nie wynika bowiem obowiązek objęcia wywłaszczeniem części nieruchomości pozostającej poza lokalizacją celu wywłaszczenia. Jeżeli zaś w ocenie skarżących pozostająca nadal ich własnością część nieruchomości spełnia warunki określone w art. 113 ust. 3 ustawy o gospodarce nieruchomościami, to formą prawną nabycia tej części na rzecz podmiotu publicznoprawnego jest wyłącznie umowa, co wyraźnie zostało wskazane w treści tego przepisu. Dochodzenie więc obowiązku zawarcia takiej umowy przez podmiot zobowiązany do nabycia części nieruchomości pozostającej poza lokalizacją celu publicznego może nastąpić wyłącznie w drodze cywilnoprawnej. Natomiast art. 116 ust. 1 pkt 5 ustawy o gospodarce nieruchomościami dotyczy zapewnienia lokalu zamiennego najemcom wywłaszczonych lokali. Z akt nie wynika jednak, aby w rozpatrywanej sprawie miał miejsce taki stan faktyczny, dlatego Sąd pierwszej instancji nie mógł naruszyć tego przepisu w jakikolwiek sposób, skoro przepis ten nie był w ogóle stosowany.

Mając powyższe na uwadze, na podstawie art. 184 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, Naczelny Sąd Administracyjny orzekł, jak w sentencji.

Strona 9/9