Ustawa z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych /Dz.U. nr 228 poz. 2255 ze zm./ przyjmuje regułę, że orzecznictwo w sprawach zasiłków rodzinnych należy do właściwości organów administracji publicznej, a do postępowania przed tymi organami w sprawach nieuregulowanych w ustawie stosuje się przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego. Brak przepisu szczególnego stanowiącego o prawie odwołania od tych decyzji do sądu powszechnego powoduje, że obowiązuje tok instancji przyjęty w ustawie z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego /Dz.U. 2000 nr 98 poz. 1071 ze zm./. Brak regulacji szczególnej wyłącza bowiem prawo przeniesienia sprawy rozstrzygniętej decyzją administracyjna na drogę postępowania przed sądem powszechnym.
Art. 477[8] par. 2 Kpc nie może zatem stanowić samoistnej regulacji wyłączającej tok instancji w postępowaniu administracyjnym oraz właściwości sądów administracyjnych do orzekania w sprawach skarg na decyzje w sprawach świadczeń rodzinnych podejmowanych przez organy administracji publicznej.
Naczelny Sąd Administracyjny w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Zbigniew Rausz, Sędziowie NSA Izabella Kulig -Maciszewska, Cezary Pryca (spr.), Protokolant Anna Harwas, po rozpoznaniu w dniu 19 października 2005 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Z. od wyroku Wojewódzkiego sądu Administracyjnego w Lublinie z dnia 29 grudnia 2004 r. sygn. akt II SA/Lu 701/04 w sprawie ze skargi Marzanny G.-F. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Z. z dnia 21 września 2004 r. (...) w przedmiocie zasiłku rodzinnego i dodatku do zasiłku 1. uchyla zaskarżony wyrok i sprawę przekazuje do ponownego rozpoznania Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Lublinie; 2. odstępuje od zasądzenia na rzecz Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Z. zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego od Marzanny G.-F.
Wyrokiem z dnia 29 grudnia 2004 r. wydanym w sprawie II SA/Lu 701/04 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie, po rozpoznaniu skargi Marzanny G.-F., stwierdził nieważność decyzji z 21 września 2004 r. (...) Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Z. w przedmiocie zasiłku rodzinnego oraz dodatku do zasiłku.
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie wydany został w oparciu o następujące ustalenia faktyczne.
W dniu 14 czerwca 2004 r. Marzanna G.-F. wystąpiła do Miejskiego Centrum Pomocy Rodzinie w Z. z wnioskiem o ustalenie prawa do zasiłku rodzinnego oraz dodatków do zasiłku rodzinnego.
Decyzją z dnia 27 sierpnia 2004 r. (...) Kierownik Sekcji Świadczeń Miejskiego Centrum Pomocy Rodzinie w Z. przyznał Marzannie G.-F. zasiłek rodzinny na dziecko Kamila G. w wysokości 43 złotych miesięcznie na okres od 1 czerwca 2004 r. do 31 sierpnia 2005 roku oraz odmówił przyznania prawa do dodatku do zasiłku rodzinnego z tytułu samotnego wychowywania dziecka Kamila G.
Decyzją z dnia 21 września 2004 r. (...) Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Z. utrzymało w mocy decyzję z 27 sierpnia 2004 r. (...) Kierownika Sekcji Świadczeń Miejskiego Centrum Pomocy Rodzinie w Z. W uzasadnieniu organ odwoławczy wskazał, że zgodnie z treścią art. 12 ust. 1 w związku z art. 3 pkt 17 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych /Dz.U. nr 228 poz. 2255 ze zm./ dodatek z tytułu samotnego wychowania dziecka przysługuje matce lub ojcu, opiekunowi prawnemu dziecka albo opiekunowi faktycznemu dziecka, jeżeli nie pozostaje w związku małżeńskim lub ma sądownie orzeczoną separację /panna, kawaler, wdowa, wdowiec, osoba pozostająca w separacji lub rozwiedziona/ i wspólnie nie wychowuje dziecka z ojcem lub matką dziecka. Ponadto organ odwoławczy odwołał się do treści art. 60 ust. 2 ustawy z 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych podkreślając, iż przepis ten przewiduje nabycie prawa do dodatku z tytułu samotnego wychowania dziecka przez osobę pozostającą w związku małżeńskim ale tylko na okres jednego roku i jeżeli zostały spełnione warunki wymienione w treści tej normy prawnej, to jest osoba pozostająca w związku małżeńskim do dnia wejścia w życie ustawy otrzymywała świadczenie z funduszu alimentacyjnego. W konkluzji organ odwoławczy stwierdził, że skoro Marzanna G.-F. pozostaje w związku małżeńskim i nie przedstawiła dokumentu świadczącego o otrzymywaniu do dnia 30 kwietnia 2004 r. świadczenia z funduszu alimentacyjnego, to rozstrzygnięcie organu I instancji, w zakresie dotyczącym odmowy przyznania świadczenia należało uznać za zgodne z prawem.
W uzasadnieniu wyroku z 29 grudnia 2004 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie podniósł, że stosownie do treści art. 20 ust. 2 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych, postępowanie w sprawie świadczeń rodzinnych prowadzi właściwy organ, a skoro żaden przepis ustawy nie wskazuje jaki organ jest organem odwoławczym w sprawach dotyczących ustalenia prawa do zasiłku rodzinnego oraz w sprawach dotyczących dodatków do zasiłku rodzinnego, to mając na uwadze treść art. 32 ustawy należy odwołać się do zasad określonych w przepisach Kodeksu postępowania administracyjnego. Według ogólnej zasady określonej w art. 127 par. 2 Kpa właściwym do rozpoznania odwołania jest organ wyższego stopnia. Natomiast zgodnie z treścią art. 17 pkt 1 Kpa organem wyższego stopnia w stosunku do organów jednostek samorządu terytorialnego są samorządowe kolegia odwoławcze, chyba że ustawy szczególne stanowią inaczej. W ocenie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie przepis art. 477[8] par. 2 Kpc, w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 maja 2004 r., jako przepis szczególny przesądza o tym, że organem właściwym do rozpoznania odwołania od decyzji wydanej przez wójta, burmistrza lub prezydenta miasta w sprawach dotyczących świadczeń rodzinnych nie jest organ administracji publicznej wyższego stopnia ale jest nim sąd rejonowy. W tych okolicznościach Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie uznał, że decyzja z 21 sierpnia 2004 r. (...) Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Z. wydana została z naruszeniem art. 156 par. 1 pkt 1 Kpa.