Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Wojciech Jakimowicz (spr.) Sędzia NSA Jolanta Rudnicka Sędzia del. WSA Jolanta Górska po rozpoznaniu w dniu 6 lipca 2018 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej T.G. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 14 września 2017 r., sygn. akt: I SA/Wa 2031/16 w sprawie ze skargi T.G. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Warszawie z dnia [..] października 2016 r., znak: [..] w przedmiocie odmowy przyznania specjalnego zasiłku celowego oddala skargę kasacyjną. 2
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wyrokiem z dnia 14 września 2017 r., sygn. akt: I SA/Wa 2031/16 oddalił skargę T.G. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Warszawie z dnia [..] października 2016 r., znak: [..] w przedmiocie odmowy przyznania specjalnego zasiłku celowego.
Wyrok ten zapadł w następujących okolicznościach faktycznych i prawnych sprawy:
Po rozpoznaniu wniosku T.G. złożonego pismem z dnia 28 lipca 2016 r. Prezydent m.st. Warszawy decyzją z dnia [..] września 2016 r., nr [..] odmówił przyznania świadczenia w formie specjalnego zasiłku celowego na zakup leków, na zakup żywności, na zakup ciśnieniomierza.
W uzasadnieniu decyzji organ wyjaśnił, że wnioskująca prowadzi jednoosobowe gospodarstwo domowe, a jej dochód, który wyniósł w lipcu 2016 r. [..] zł przekracza kryterium dochodowe określone w art. 8 ust. 1 pkt 1 ustawy o pomocy społecznej, tj. 634 zł. W tej sytuacji organ rozważył możliwość przyznania specjalnego zasiłku celowego i szczegółowo wyjaśnił, że na podstawie art. 41 ust. 1 ustawy o pomocy społecznej specjalny zasiłek celowy może być przyznany przy przekroczeniu kryterium dochodowego, w szczególne uzasadnionych przypadkach, a do takich nie można zaliczyć przypadku wnioskodawczyni, której sytuacja bytowa jest niezmienna od początku 2014 r. i nie nastąpiły zdarzenia nadzwyczajne skutkujące możliwością uznania, że zachodzi szczególnie uzasadniony przypadek umożliwiający organowi przyznania specjalnego zasiłku celowego. Organ podkreślił, że wnioskodawczyni swoją postawą uniemożliwia weryfikację jej sytuacji bytowej nie zezwalając na przeprowadzenie rzetelnego wywiadu środowiskowego w miejscu zamieszkania, nie wyjaśniając także możliwości korzystania ze wsparcia uprawionego do wspólnego zamieszkiwania pełnoletniego syna.
Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Warszawie decyzją z dnia [..] października 2016 r., znak: [..] utrzymało powyższą decyzję w mocy, nie znajdując podstaw do odmiennych wniosków. Organ podkreślił rolę zasiłku celowego, który może być przyznany na niezbędne potrzeby bytowe przy zachowaniu warunku nieprzekroczenia kryterium dochodowego określonego obecnie na poziomie 634 zł, a specjalny zasiłek celowy może być przyznany tylko w wyniku zaistnienia szczególnie uzasadnionego przypadku, a więc w sytuacjach, gdy pomimo przekroczenia kryterium dochodowego, istniejąca sytuacja życiowa ponad wszelką wątpliwość pozwala stwierdzić, że nastąpiły zdarzenia niecodzienne, dotkliwe w skutkach i dalece ingerujące w plany życiowe, uzasadniające przyznanie pomocy w tej formie, a taka sytuacja nie została przez wnioskującą wykazana.
Decyzja Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Warszawie stała się przedmiotem skargi T.G. do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie.
W odpowiedzi na skargę organ podtrzymał swoje stanowisko w sprawie.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie rozpatrując skargę wskazał, że wobec bezspornego przekroczenia kryterium dochodowego przez skarżącą wniosek mógł być oceniony przez organy jedynie na podstawie przepisu art. 41 ust. 1 ustawy o pomocy społecznej, wprowadzającego warunek zaistnienia szczególnie uzasadnionego przypadku. Sąd stwierdził, że ustalenia poczynione przez organy w niniejszej sprawie były prawidłowe, skoro skarżąca posiada stały dochód, nie jest całkowicie niezdolna do pracy, ma pełnoletniego syna, na którym ciąży obowiązek pomocy matce, a który uprawniony jest do wspólnego z nią zamieszkiwania, zaś skarżąca uporczywie odmawia udzielenia informacji dotyczących syna i uniemożliwia przeprowadzenie wywiadu środowiskowego, który mógłby zweryfikować jej realną sytuację bytową. Sąd podkreślił także, że pomoc społeczna nie służy zaspokajaniu wszelkich oczekiwań wnioskujących, szczególnie osób, które nie wykorzystują własnych umiejętności i możliwości w pokonywaniu trudności życiowych.