Skarga kasacyjna na rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody Ś. w przedmiocie nieważności uchwały w sprawie zasad zwrotu wydatków poniesionych na zasiłki celowe, zasiłki okresowe i pomoc rzeczową
Tezy

Naruszenie prawa przez pominięcie w treści aktu wykonawczego samorządu terytorialnego niektórych materii przekazanych do uregulowania w formie takiego aktu nie stanowi istotnego naruszenia prawa, dającego podstawę do stwierdzenia jego nieważności na podstawie art. 91 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym /Dz.U. 2001 nr 142 poz. 1591 ze zm./.

Sentencja

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Izabella Kulig - Maciszewska, Sędziowie NSA Małgorzata Jaśkowska (spr.), Małgorzata Stahl, Protokolant Justyna Nawrocka, po rozpoznaniu w dniu 17 listopada 2005 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej Wojewody Ś. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 14 lutego 2005 r. sygn. akt IV SA/Gl 957/04 w sprawie ze skargi Gminy C. na rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody Ś. z dnia 1 października 2004 r. (...) w przedmiocie nieważności uchwały w sprawie zasad zwrotu wydatków poniesionych na zasiłki celowe, zasiłki okresowe i pomoc rzeczową 1. oddala skargę kasacyjną; 2. zasądza od Wojewody Ś. na rzecz Rady Miejskiej C. kwotę 180 /sto osiemdziesiąt zł/ tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie strona 1/5

Wyrokiem z dnia 14 lutego 2005 r. IV SA/Gl 957/04 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach po rozpoznaniu sprawy ze skargi Gminy C. na rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody Ś. z dnia 1 października 2004 r. (...) w przedmiocie nieważności uchwały Rady Miejskiej C. z dnia 26 sierpnia 2004 r. w sprawie zasad zwrotu wydatków poniesionych na zasiłki celowe, zasiłki okresowe i pomoc rzeczową uchylił rozstrzygnięcie nadzorcze. W uzasadnieniu wskazał, że przedmiotowa uchwała została podjęta w ramach delegacji ustawowej zawartej w art. 96 ust. 4 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej /Dz.U. nr 64 poz. 593 ze zm./, w stosunku do której wojewoda posiadał uprawnienia nadzorcze. Wojewoda stwierdził jej nieważność, ponieważ uchwała pominęła regulację dotyczące określenia zwrotu wydatków poniesionych na niektóre świadczenia wskazane w art. 96 ust. 2 ustawy o pomocy społecznej, co skutkuje tym, że pomimo wystąpienia przesłanki z art. 96 ust. 2 ustawy podmioty zobowiązane do zwrotu przyznanych świadczeń, będą zwolnione z ich zwrotu. Zdaniem wojewody jest to niezgodne z art. 96 ust. 4 w związku z art. 96 ust. 2 ustawy. W przypadku przepisów prawa miejscowego niewypełnienie delegacji ustawowej stanowi zaś istotne naruszenie prawa. W rozstrzygnięciu podkreślono, że rada nie określiła zasad zwrotu wydatków za usługi i na ekonomiczne usamodzielnienie. Zdaniem Sądu należało zatem zbadać, czy przy wydawaniu tej uchwały doszło do naruszenia prawa i jeśli naruszenie to miałoby miejsce, czy było to naruszenie o charakterze istotnym. Wojewódzki Sąd Administracyjny podkreślił, iż zgodnie z art. 91 ust. 1 i 4 ustawy o samorządzie gminnym w związku z jego ust. 5 istotne naruszenia prawa należy oprzeć na rozwiązaniach przyjętych w Kodeksie postępowania administracyjnego. Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem NSA pojęcie istotnego naruszenia prawa nie pokrywa się jednak z przesłankami nieważności decyzji określonymi w art. 156 par. 1 Kpa. /por. wyrok NSA z 18 września 1990 r. SA/Wr 849/90 - ONSA 1990 Nr 4 poz. 2, wyrok NSA z 26 marca 1991 r. SA/Wr 81/91 -Wspólnota 1991 nr 26 s. 14 czy wyrok NSA z 16 listopada 2000 r. II SA/Wr 157/99 - nie publ./. Do istotnych naruszeń prawa należy natomiast zaliczyć naruszenie przepisów wyznaczających kompetencje do wydawania uchwał, naruszenie podstawy prawnej podejmowania uchwał, czy przepisów prawa ustrojowego lub materialnego przez wadliwą ich wykładnię oraz przepisów regulujących procedurę podejmowania uchwał przez organy gminne.

Sąd podkreślił, iż istota sporu pomiędzy Radą Miejską C. a Wojewodą Ś. stało się odmienne traktowanie obowiązków Rady Gminy wynikających z art. 96 ust. 4 o pomocy społecznej. Tymczasem skutek nieważności nie może wywoływać naruszenie rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 czerwca 2002r w sprawie zasad techniki prawodawczej /Dz.U. nr 100 poz. 908/, gdyż jak wskazuje się w komentarzach naruszenie takich zasad powoduje, że akt normatywny jest wadliwy, złej jakości, ale ważny. W konsekwencji wydanie na podstawie jednej delegacji ustawowej kilku uchwał rady gminy jest naruszeniem reguł konstruowania prawa, jednakże nie może stanowić o nieważności tych uchwał. Oceniając zarzuty postawione uchwale w samym rozstrzygnięciu nadzorczym Sąd zanalizował art. 96 ust. 2 i 4 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej /Dz.U. nr 64 poz. 593/.Wskazał, że wolą ustawodawcy uzewnętrznioną w treści art. 96 ust. 2 ustawy było uregulowanie za pośrednictwem prawa miejscowego zasad zwrotu wydatków poniesionych na wskazane świadczenia z pomocy społecznej. Uchwała Rady Gminy stwierdzająca brak obowiązku zwrotu wydatków na jedno ze wskazanych w treści art. 96 ust. 2 byłaby wydana z istotnym naruszeniem prawa. Jednak takie stwierdzenie musiałoby wynikać wprost z jej zapisu. Zdaniem WSA stanowisko Wojewody z którego wynika, że brak unormowania zasad zwrotu wydatków poniesionych na jedno ze świadczeń wymienionych w treści art. 96 ust. 2 ustawy jest równoznaczne z zamiarem zwolnienia od zwrotu wydatków, nie jest przekonywujące i stanowi zbyt daleko idące domniemanie. Fakt, iż materia uregulowana w uchwale nie obejmuje całości delegacji nie oznacza, że uchwała ta nie zasługuje na ochronę prawną. Jednocześnie w toku postępowania nadzorczego organ nadzoru winien ustalić w pełni stan faktyczny, m.in. dokonać ustaleń w zakresie działań gminy zmierzających do wypełnienia delegacji ustawowej. Tymczasem postępowanie nadzorcze trwało 7 dni, w tym od dnia zawiadomienia o wszczęciu postępowania nadzorczego do dnia rozstrzygnięcia 3 dni. W tym krótkim czasie organ nadzoru nie podjął żadnej czynności mającej na celu wyjaśnienie stanowiska Rady. W konsekwencji uznanie zamiaru Rady jako sprzecznego z prawem opierało się na nieprawidłowej zdaniem sądu interpretacji treści uchwały z dnia 26 sierpnia 2004 r.

Strona 1/5