Naczelny Sąd Administracyjny w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Czesława Nowak-Kolczyńska, Sędzia NSA Elżbieta Kremer, Sędzia del. WSA Arkadiusz Blewązka (spr.), po rozpoznaniu w dniu 4 października 2017 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej A.S. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 27 stycznia 2017 r. sygn. akt II SA/Wa 1277/16 w sprawie ze skargi A.S. na postanowienie Prezesa [...] z dnia [...] lipca 2016 r., nr [...] w przedmiocie odmowy wszczęcia postępowania administracyjnego w sprawie przydziału lokalu mieszkalnego 1. uchyla zaskarżony wyrok i oddala skargę; 2. odstępuje od zasądzenia zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego w całości.
Zaskarżonym wyrokiem z dnia 27 stycznia 2017r. sygn. akt II SA/Wa 1277/16 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie uchylił postanowienie Prezesa [...] z dnia [...] lipca 2016r. nr [...] oraz poprzedzające je postanowienie Dyrektora [...] w K. z dnia [...] czerwca 2016r. nr [...] w przedmiocie odmowy wszczęcia postępowania administracyjnego w sprawie przydziału lokalu mieszkalnego.
Wspomniany wyrok zapadł w następującym stanie faktycznym i prawnym:
W dniu [...] maja 2016r. A. S. wystąpił do Dyrektora [...] w K. z wnioskiem o przydział lokalu mieszkalnego. Do dnia zwolnienia z zawodowej służby wojskowej, tj. [...] stycznia 1993r. nie otrzymał decyzji o przydziale należnego lokalu mieszkalnego. Z tytułu zaś przyznanego z dniem [...] września 2010r. prawa do wojskowego zaopatrzenia emerytalno - rentowego, na mocy wyroku Sądu Okręgowego - Sądu Ubezpieczeń Społecznych w K. z dnia [...] stycznia 2016r. sygn. akt [...], przysługuje mu prawo do lokalu mieszkalnego, odpowiadającego jego czteroosobowej rodzinie oraz stanowisku majora, jakie zajmował w dniu zwolnienia z zawodowej służby wojskowej.
Dyrektor [...] w K. w postanowieniu z dnia [...] czerwca 2016r. nr [...]wskazał, że A. S. będąc rencistą wojskowym nie legitymuje się prawem do złożenia wniosku o przydział lokalu mieszkalnego, gdyż żaden z przepisów ustawy z dnia 22 czerwca 1995r. o zakwaterowaniu Sił Zbrojnych RP (Dz.U. z 2016r. poz. 207), dalej powoływanej również jako "u.z.S.Z.", nie przewiduje możliwości wydania decyzji przydziału lokalu mieszkalnego dla rencisty wojskowego.
Prezes [...] - w następstwie rozpoznania zażalenia od powyższego postanowienia - postanowieniem z dnia [...] lipca 2016r. nr [...] , na podstawie art. 138 § 1 pkt 1, art. 61a, w związku z art. 144 ustawy z dnia 14 czerwca 1960r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz.U. z 2016r., poz. 23), dalej powoływanej jako "K.p.a.", oraz art. 17 ust. 3 i 4 ustawy z dnia 10 lipca 2015r. o Agencji Mienia Wojskowego (Dz.U. z 2016r. poz. 614), art. 21 ust. 1, 2, 3 w związku z art. 24 u.z.S.Z., utrzymał w mocy postanowienie Dyrektora [...] w K. z dnia [...] czerwca 2016r. nr [...]. Organ II instancji wskazał, że instytucja przydziału kwatery albo innego lokalu mieszkalnego została uregulowana w art. 21 ust. 1 i 2 u.z.S.Z., a treść przywołanej normy prawnej w sposób jednoznaczny przesądza o tym, że kwatera albo inny lokal mieszkalny, jako jedna z form prawa do zakwaterowania, przyznawana jest w drodze decyzji wyłącznie żołnierzom zawodowym w okresie pełnienia służby. Wskazał, że uprawnienia mieszkaniowe żołnierzy zwolnionych z zawodowej służby wojskowej (emerytów i rencistów wojskowych) ustawodawca reguluje w sposób odrębny w art. 23 ust. 1 i 2 u.z.S.Z. Przy spełnieniu określonych tym przepisem warunków ustawodawca przewiduje dla tej grupy podmiotowej dwa inne uprawnienia: odprawę mieszkaniową albo możliwość dalszego korzystania z lokalu mieszkalnego niebędącego kwaterą, przyznanego decyzją w trakcie pełnienia służby wojskowej.
Organ wskazał następnie, że A. S. został z dniem [...] stycznia 1993r. zwolniony z zawodowej służby wojskowej. Z decyzji Wojskowego Biura Emerytalnego w K. z dnia [...] lutego 2016r. wynika, że ww. przysługuje od dnia [...] września 2010r. prawo do renty inwalidzkiej II grupy w związku ze służbą wojskową. Uprawnienie przyznane zostało bezterminowo. Organ podkreślił jednocześnie, że A. S. nie pełni zawodowej służby wojskowej, lecz jest rencistą wojskowym. Organ wyjaśnił, że w myśl art. 3 ustawy z dnia 10 grudnia 1993r. o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich rodzin (Dz.U. z 2015r. poz. 330 ze zm.) rencistą wojskowym jest żołnierz zwolniony z zawodowej służby wojskowej, który ma ustalone prawo do wojskowej renty inwalidzkiej. Zgodnie natomiast z art. 3 ust. 1 i 1a ustawy z dnia 11 września 2003r. o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych (Dz.U. z 2014r. poz. 1414 ze zm.), żołnierzem zawodowym jest żołnierz w czynnej służbie wojskowej. Żołnierze zawodowi pełnią czynną służbę wojskową jako służbę stałą albo służbę kontraktową. Prezes [...] stwierdził, że określenie żołnierz zawodowy, któremu przysługuje prawo do zakwaterowania w formie przydziału kwatery albo innego lokalu mieszkalnego, zawarte w art. 21 ust. 1 i 2 u.z.S.Z. dotyczy żołnierza zawodowego w służbie czynnej, odpowiednio służby stałej lub kontraktowej, który pełni służbę wojskową i nie został z niej zwolniony. Organ wskazał, że nie można uznać argumentacji skarżącego, że będąc rencistą wojskowym posiada status żołnierza zawodowego. Z uwagi na odmienną regulację ustawową brak jest również podstaw do utożsamiania przez stronę praw i obowiązków żołnierzy zawodowych pełniących zawodową służbę wojskową z uprawnieniami przysługującymi żołnierzowi zwolnionemu ze służby wojskowej. Zdaniem organu skoro ustawodawca prawo do zakwaterowania w formie przydziału kwatery albo innego lokalu mieszkalnego przyznał wyłącznie żołnierzom czynnej służby wojskowej, a właściwość rzeczową i miejscową organu I instancji uprawnionego do wydania decyzji określa miejsce pełnienia służby przez żołnierza, to wniosek złożony w tym zakresie przez rencistę wojskowego nie pochodzi od strony w rozumieniu art. 28 K.p.a. Organ stwierdził zatem, że A.S. nie posiada, jako rencista wojskowy, legitymacji procesowej podmiotu uprawnionego do żądania wszczęcia postępowania w sprawie realizacji prawa do zakwaterowania w formie przydziału kwatery albo innego lokalu mieszkalnego, które dedykowane jest wyłącznie żołnierzowi zawodowemu. Brak elementów podmiotowych i przedmiotowych rozpatrywanej sprawy powoduje, że nie ma podstaw do prowadzenia odrębnej sprawy administracyjnej załatwianej w drodze decyzji.