Zakreślenie przez ustawodawcę terminu do złożenia wniosku /art. 10 ustawy z dnia 25 października 1990 r. i zwrocie majątku utraconego przez związki zawodowe i organizacje społeczne w wyniku wprowadzenia stanu wojennego - Dz.U. 1991 nr 4 poz. 17/ powoduje, iż czynności podjęte w okresie późniejszym nie mogą wywołać skutku prawnego w postaci zobowiązania określonego podmiotu do zwrotu mienia.
Naczelny Sąd Administracyjny uznał zasadność skargi Związku Zawodowego Pracowników Zakładów Azotowych "W." w W. na orzeczenie Społecznej Komisji Rewindykacyjnej z dnia 23 kwietnia 1993 r. nr KR-051/755/91 w przedmiocie zwrotu majątku utraconego przez związek zawodowy w wyniku wprowadzenia stanu wojennego i na podstawie art. 207 par. 3 w związku z art. 156 par. 1 pkt 2 Kpa stwierdził nieważność zaskarżonego orzeczenia.
Orzeczeniem nr KR-051/755/91 z dnia 23 kwietnia 1993 r. Społeczna Komisja Rewindykacyjna nakazała Związkowi Zawodowemu Pracowników Zakładów Azotowych "W." w W. zwrócić 231 515 000 zł na rzecz Komisji Zakładowej NSZZ "Solidarność" w Zakładach Azotowych ,W." w W. Jednocześnie na podstawie art. 105 Kpa w stosunku do Dyrekcji Zakładów Azotowych "W." w W. Komisja postępowanie umorzyła. Powyższe rozstrzygnięcie Społeczna Komisja Rewindykacyjna uzasadniła tym, iż wnioskodawca wystąpił z roszczeniem o zwrot 928 478,50 zł przeciwko Zakładom Azotowym "W." w W., zmienionym następnie pismem z dnia 18 lutego 1992 r., w którym żądanie zapłaty skierowano przeciwko Związkowi Zawodowemu Pracowników Zakładów Azotowych "W." w W. Komisja przyjęła, iż uczestnik postępowania - Dyrekcja Zakładów - była jedynie depozytariuszem dochodzonych środków, przekazanych w maju 1983 r. na rzecz Związku Zawodowego Pracowników Zakładów Azotowych "W.". Po dokonaniu waloryzacji kwoty 928 478,50 zł ustaliła wysokość zobowiązania na 231 515 000 zł, nakazując zwrot na rzecz wnioskodawcy.
Na powyższe orzeczenie Społecznej Komisji Rewindykacyjnej wniósł skargę Związek Zawodowy Pracowników Zakładów Azotowych "W." w W., zarzucając: naruszenie przepisów ustawy z dnia 25 października 1990 r. o zwrocie majątku utraconego przez związki zawodowe i organizacje społeczne w wyniku wprowadzenia stanu wojennego przez zobowiązanie Związku Zawodowego Pracowników Zakładów Azotowych "W." do zwrotu określonej kwoty w sytuacji, gdy w ustawowym terminie, zakreślonym w art. 10 ustawy, nie został przeciwko wymienionemu związkowi złożony formalny wniosek: naruszenie prawa przez przyjęcie, iż uczestnik postępowania jest dłużnikiem, gdy nie został udokumentowany fakt przyjęcia pieniędzy; naruszenie przepisów Kpa w toku postępowania przed Komisją przez przyjęcie za dowód kwestionowanej kserokopii przelewu oraz uniemożliwienie stronie zadawania pytań na rozprawie w celu wyjaśnienia sprawy. Skarżący wniósł o uchylenie orzeczenia, jako niezgodnego z prawem.
W odpowiedzi na skargę Społeczna Komisja Rewindykacyjna powołała się na bezsporność faktu przejęcia dochodzonych środków pieniężnych przez Związek Zawodowy Pracowników Zakładów Azotowych "W.".
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Ustawa z dnia 25 października 1990 r. o zwrocie majątku utraconego przez związki zawodowe i organizacje społeczne w wyniku wprowadzenia stanu wojennego /Dz.U. 1991 nr 4 poz. 17/ jest aktem szczególnym, regulującym kwestię zwrotu majątku na rzecz związków, które utraciły ten majątek w wyniku wprowadzenia stanu wojennego.
Zgodnie z art. 4 ust. 1 tej ustawy postępowanie o zwrot majątku wszczyna się na wniosek uprawnionych podmiotów. Wniosek taki powinien zawierać oznaczenie podmiotów zobowiązanych do zwrotu majątku oraz określać przedmiot roszczenia /art. 4 ust. 2/. Uregulowanie to oznacza, że ciężar ustalenia powyższych okoliczności obciąża nie Społeczną Komisję Rewindykacyjną, lecz wyłącznie wnioskodawcę. Powinien on przed sporządzeniem wniosku ustalić we własnym zakresie podmiot, o którym mowa w art. 1 ust. 2 i 3 ustawy.