1. Ani przepisy art. 32 ustawy z dnia 29 listopada 1990 r. o pomocy społecznej /Dz.U. 1993 nr 13 poz. 60/, określające okoliczności, w których może być przyznany zasiłek celowy, ani też inne przepisy dotyczące udzielania pomocy ze środków opieki społecznej nie określają wysokości zasiłku celowego i nie podają kryteriów ustalania tej wysokości.
2. Wyznacznikami ustalania wysokości zasiłku celowego są - z jednej strony - sytuacja materialna wnioskodawcy i cel, na który zasiłek jest przyznawany, a z drugiej strony - możliwości finansowe organów pomocy społecznej.
Naczelny Sąd Administracyjny oddalił na podstawie art. 207 par. 5 Kpa skargę Piotra W. na decyzję Kolegium Odwoławczego przy Sejmiku Samorządowym Województwa (...) z dnia 13 lipca 1993 r. w przedmiocie zasiłku celowego na częściowe pokrycie wydatków mieszkaniowych.
Kolegium Odwoławcze przy Sejmiku Samorządowym Województwa (...) decyzją z dnia 13 lipca 1993 r. nr KLPS/112/XIX/93 utrzymało w mocy decyzję Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w B. z dnia 25 czerwca 1993 r. nr MOPS. I. 8214/502/93 o przyznaniu Piotrowi W. zasiłku celowego w wysokości 1 000 000 zł na częściowe pokrycie wydatków mieszkaniowych. Jako podstawę prawnomaterialną wydanych decyzji wskazano art. 32 ust. 1 ustawy z dnia 29 listopada 1990 r. o pomocy społecznej /Dz.U. 1993 nr 13 poz. 60/. W uzasadnieniu decyzji podano, że miesięczny dochód na jedną osobę w rodzinie wnioskodawcy wynosi 876 000 zł, a jego źródłem jest zasiłek okresowy w wysokości 985 000 zł miesięcznie oraz dobrowolnie wypłacane przez rodziców byłej żony alimenty na syna w wysokości 600 000 zł miesięcznie. Z akt zaś wynika, że Piotr W. jest bezrobotny bez prawa do zasiłku dla bezrobotnych od stycznia 1992 r. Jest zarejestrowany w Rejonowym Urzędzie Pracy, lecz nie wykazał aktywności w poszukiwaniu pracy, motywując to złym stanem zdrowia. Na tę jednak okoliczność nie przedstawił żadnej dokumentacji lekarskiej. Zamieszkuje wraz z synem w mieszkaniu spółdzielczym lokatorskim, za które miesięczne opłaty wynoszą 788 100 zł. Zadłużenie z tytułu zaległości czynszowych w czerwcu wynosiło 1 600 000 zł. Te względy zadecydowały o przyznaniu zasiłku celowego w powyższej kwocie, z jednoczesnym uwzględnieniem możliwości finansowych Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej. Jednocześnie w uzasadnieniu decyzji Kolegium Odwoławczego wskazano, że orzekanie w sprawach zasiłków celowych następuje w ramach tzw. uznania administracyjnego, przy czym celem pomocy społecznej jest umożliwienie przezwyciężenia trudnej sytuacji życiowej, a nie zaspokojenie wszystkich, choćby najbardziej uzasadnionych potrzeb życiowych. Pomoc więc, o której mowa, nie może być traktowana przez osobę korzystającą z niej jako stałe źródło dochodu.
Decyzję Kolegium Odwoławczego zaskarżył Piotr W. do Naczelnego Sądu Administracyjnego, uznając, że została ona wydana "z naruszeniem prawa". Zarzutu tego jednak skarżący nie sprecyzował i nie podał, w czym upatruje zarzucane naruszenie prawa.
W odpowiedzi na skargę wniesiono o jej oddalenie, podkreślając, że przyznanie zasiłku celowego niezależnie od systematycznie przyznawanego zasiłku okresowego nastąpiło z uwzględnieniem trudnej sytuacji materialnej wnioskodawcy w granicach możliwości finansowych Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej i z zachowaniem obowiązujących przepisów prawa.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Ani przepisy art. 32 ustawy z dnia 29 listopada 1990 r. o pomocy społecznej /Dz.U. 1993 nr 13 poz. 60/, określające okoliczności, w których może być przyznany zasiłek celowy, ani też inne przepisy dotyczące udzielania pomocy ze środków opieki społecznej nie określają wysokości zasiłku celowego i nie podają kryteriów ustalania tej wysokości. Oznacza to, że organy orzekające w sprawach zasiłków celowych nie są związane przepisami prawa co do wysokości przyznawanego zasiłku celowego. W tej sytuacji wyznacznikami ustalania tej wysokości są - z jednej strony - sytuacja materialna wnioskodawcy i cel, na który zasiłek jest przyznawany, a z drugiej strony - możliwości finansowe organów pomocy społecznej.
To ogólne stwierdzenie dotyczące przyznawania zasiłków celowych miało istotne znaczenie dla oceny zgodności z prawem decyzji zaskarżonej do Sądu przez Piotra W. Dodać należy, że niesprecyzowanie w skardze zarzutu niezgodności zaskarżonej decyzji z prawem nie zwalniało Sądu z obowiązku rozpoznania sprawy przy wzięciu pod uwagę wszystkich przepisów, które miały zastosowanie w sprawie /art. 206 Kpa/.
Rozpoznając sprawą w takim zakresie, Sąd nie dopatrzył się sprzeczności zaskarżonej decyzji z przepisami prawa materialnego ani z przepisami postępowania administracyjnego. W toku postępowania administracyjnego zebrano materiał dowodowy pozwalający na ustalenie sytuacji materialnej skarżącego i rozstrzygnięcie sprawy co do jej istoty. Nieuwzględnienie żądania przyznania zasiłku celowego w wysokości pozwalającej na spłacenie całej zaległości czynszowej za zajmowany lokal spółdzielczy nie pozostaje w sprzeczności z prawem, gdyż - jak już wspomniano - żaden przepis prawa nie określa wysokości zasiłku celowego. Przyznanie skarżącemu zasiłku w wysokości 1 000 000 zł wynikało z możliwości finansowych organu pomocy społecznej; jednocześnie wzięto pod uwagę inne formy pomocy świadczonej skarżącemu, a także wskazano w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji, iż pomoc społeczna nie jest i nie może być traktowana jako stałe źródło dochodu służące do zaspokojenia choćby tylko najbardziej uzasadnionych potrzeb.
W takim stanie rzeczy Sąd na podstawie art. 207 par. 5 Kpa orzekł o oddaleniu skargi.