skargę Spółki Handlu Zagranicznego z o. o. "L." na decyzję Ministra Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa w przedmiocie odmowy stwierdzenia nabycia prawa użytkowania wieczystego gruntu oraz prawa własności budynków.
Tezy

W rozumieniu art. 2 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 29 września 1990 r. o zmianie ustawy o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości /Dz.U. nr 79 poz. 464 ze zm./ nie jest państwową osobą prawną spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, w której - oprócz Skarbu Państwa i przedsiębiorstw państwowych - wspólnikiem jest spółdzielnia.

Sentencja

Naczelny Sąd Administracyjny oddalił na podstawie art. 207 par. 5 Kpa skargę Spółki Handlu Zagranicznego z o. o. "L." na decyzję Ministra Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa z dnia 10 czerwca 1992 r. w przedmiocie odmowy stwierdzenia nabycia prawa użytkowania wieczystego gruntu oraz prawa własności budynków.

Uzasadnienie strona 1/4

Bezsporną okolicznością w sprawie jest to, że decyzją nr 10/88 z dnia 27 czerwca 1988 r. Geodeta Urzędu Dzielnicowego w W., powołując się na art. 4 ust. 1 pkt 1, art. 38 ust. 2, art. 39 ust. 1, art. 45 i 47 ustawy z dnia 29 kwietnia 1985 r. o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości /Dz.U. nr 22 poz. 99/ oraz par. 5 i 8 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 16 września 1985 r. w sprawie szczegółowych zasad i trybu oddawania w zarząd oraz użytkowanie nieruchomości państwowych, przekazywania tych nieruchomości między państwowymi jednostkami organizacyjnymi i dokonywania rozliczeń z tego tytułu /Dz.U. nr 47 poz. 240/, oddał Spółce Handlu Zagranicznego "L." w zarząd na czas nie określony nieruchomość o powierzchni 940 m2, położoną w W. przy ul. K. P. nr 79, oznaczoną jako działka ewidencyjna nr 18 z obrębu 5-02-11.

W kwietniu 1991 r. Spółka "L." wystąpiła wnioskiem o stwierdzenie nabycia przez nią na podstawie art. 2 ustawy z dnia 29 września 1990 r. o zmianie ustawy o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości /Dz.U. nr 79 poz. 464/ użytkowania wieczystego wymienionej wyżej nieruchomości i prawa własności znajdującego się na niej budynku.

Decyzją nr 160/92 /G. 2. 1. 7224. uw/46/92/ZM/ z dnia 23 marca 1992 r. Zastępca Dyrektora Wydziału Geodezji i Gospodarki Gruntami Urzędu Wojewódzkiego w W., działający z upoważnienia Wojewody (...), odmówił uwzględnienia wniosku Spółki "L." W uzasadnieniu decyzji podał, że przyczyną odmowy jest okoliczność, iż Spółka "L." nie jest państwową osobą prawną, ponieważ w dniu 5 grudnia 1990 r. jej udziałowcami, poza Skarbem Państwa i przedsiębiorstwami państwowymi, były także spółdzielnie i inne spółki nie będące państwowymi osobami prawnymi. Organ ten podniósł jednocześnie, że decyzja z 1988 r. o oddaniu Spółce "L." spornej nieruchomości w zarząd została wydana z rażącym naruszeniem prawa, gdyż Spółka ta nie była państwową jednostką organizacyjną. "Stwierdzenie nieważności tej decyzji nastąpi w odrębnym postępowaniu".

Decyzję powyższą utrzymał w mocy Minister Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa /decyzja nr GK. III. 053K-0-1154/92 z dnia 10 czerwca 1992 r./, uznając za trafną ocenę, że Spółka "L." nie jest państwową osobą prawną. Za tego rodzaju podmiot może być uznana jedynie spółka, której kapitał w 100 procent stanowi własność Skarbu Państwa.

W skierowanej do Naczelnego Sądu Administracyjnego skardze oraz w piśmie procesowym z dnia 20 stycznia 1993 r. Spółka "L." wnosi o uchylenie decyzji organów obu instancji, wysuwając jako generalny zarzut brak podstaw prawnych do wyłączenia z kręgu państwowych osób prawnych tych spółek, w których przeszło 50 procent udziałów należy do Skarbu Państwa lub przedsiębiorstw państwowych. Jej zdaniem tego rodzaju interpretacja nie znajduje uzasadnienia w przepisach. Począwszy od 1949 r. ustawodawca różnicuje sytuację prawną spółek z udziałem Skarbu Państwa w zależności od wielkości udziałów posiadanych przez ten podmiot, uznając za państwowe osoby prawne te spośród nich, w których udział Skarbu Państwa przekracza 50 procent. Jako przykłady przemawiające za taką wykładnią skarżąca przytacza przepisy dekretu z dnia 26 kwietnia 1949 r. o nabywaniu i przekazywaniu nieruchomości niezbędnych dla realizacji narodowych planów gospodarczych /Dz.U. 1952 nr 4 poz. 31/, przepisy dekretu z dnia 5 sierpnia 1949 r. o Państwowym Arbitrażu Gospodarczym /Dz.U. 1961 nr 37 poz. 195/, art. 17 ust. 2 ustawy z dnia 13 lipca 1990 r. o prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych /Dz.U. nr 51 poz. 298/ oraz przepisy ustawy z dnia 22 grudnia 1990r . o opodatkowaniu wzrostu wynagrodzeń /Dz.U. 1991 nr 1 poz. 1/, znowelizowanej ustawą z dnia 19 września 1992 r. /Dz.U. nr 73 poz. 361/. Zasada 100-procentowego państwowego kapitału zakładowego jako kryterium zakwalifikowania osoby prawnej do państwowych osób prawnych pozostaje ponadto w sprzeczności z art. 33 par. 1 pkt 3 Kc oraz z trwającą od 1965 r. praktyką tworzenia spółek handlu zagranicznego z udziałem Skarbu Państwa, a także z doktryną. W tym ostatnim zakresie skarżąca odwołała się do Komentarza do kodeksu cywilnego /Wydawnictwo Prawnicze 1972, s. 32/, gdzie do państwowych jednostek organizacyjnych zaliczono spółki prawa handlowego, w których Skarb Państwa lub przedsiębiorstwa państwowe mają co najmniej 50 procent kapitału zakładowego. Posiadanie bowiem większości udziałów zapewnia przeważający wpływ na działalność spółki. Powstała w 1983 r. Spółka "L.", jak dalej wywodzi skarżąca, przejęła prawa i obowiązki zlikwidowanego wówczas przedsiębiorstwa państwowego. Z przytoczonych wyżej względów celowe byłoby - jej zdaniem - wystąpienie do Sądu Najwyższego z pytaniem prawnym, pozwalającym temu Sądowi na podjęcie uchwały usuwającej różnice w traktowaniu spółek, w których udział Skarbu Państwa przekracza 50 procent. Skarżąca zarzuciła również, że organ odwoławczy nie ustosunkował się do twierdzenia o nieważności decyzji z 1988 r., co uzasadnia zarzut naruszenia art. 100 Kpa.

Strona 1/4