Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie, w składzie następującym: Przewodniczący sędzia NSA Zbigniew Rausz (spr.), Sędziowie NSA: Elżbieta Stebnicka, Izabella Kulig-Maciszewska, Protokolant: Jolanta Zagrzejewska po rozpoznaniu w dniu 30 lipca 2001 r. sprawy ze skargi Miejskiego Zarządu Dróg i Mostów w [...] na decyzję Ministra Skarbu Państwa z dnia 20 stycznia 2000 r. Nr [...] w przedmiocie działki Nr o powierzchni [...] ha położonej w [...] uregulowanej w [...] oddala skargę
Minister Skarbu Państwa decyzją z 20 stycznia 2000 r. Nr [...] uchylił decyzję Wojewody [...] z 28 września 1999 r. Nr [...] stwierdzającą nabycie z mocy prawa przez Gminę z dniem 1 stycznia 1999 r. własności nieruchomości drogowej oznaczonej w ewidencji gruntów jako działka Nr [...] o pow. [...] ha, położonej w [...], uregulowanej w księdze wieczystej [...] i umorzył postępowanie I instancji.
W uzasadnieniu decyzji organ odwoławczy stwierdził, że 26 lipca 1999 r. Miejski Zarząd Dróg i Mostów w [...] wystąpił z wnioskiem do Wojewody [...] o wydanie decyzji w przedmiocie przejęcia z mocy prawa na własność Gminy Miasta nieruchomości oznaczonej w ewidencji gruntów jako działka Nr o pow. [...] ha, położonej w, posiadającej księgę wieczystą [...]. Wojewoda decyzją z 28 września 1999 r. uwzględnił powyższy wniosek.
Od decyzji tej odwołanie złożyli właściciele powyższej nieruchomości, którzy zakwestionowali zasadność wydania przedmiotowej decyzji. Minister Skarbu Państwa po rozpatrzeniu odwołania doszedł do wniosku, że zasługuje ono na uwzględnienie. Działka Nr jest bowiem częścią drogi dopiero projektowanej, zatem nie jest to droga publiczna, stąd art. 73 ustawy z 13 października 1998 r. - Przepisy wprowadzające ustawy reformujące administrację publiczną (Dz. U. Nr 133, poz. 873) nie znajduje w tej sprawie zastosowania. Ponadto nie wykazano, aby ta nieruchomość w dniu 1 stycznia 1999 r. była we władaniu Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego. Także z zapisów rejestru gruntów nie wynika, że nieruchomość ta jest drogą, lecz terenem zurbanizowanym zabudowanym. Zapisany w księdze wieczystej sposób korzystania z nieruchomości wskazuje, że jest to drogi publiczne, z dniem 1 stycznia 1999 r. stają się z mocy prawa własnością Skarbu Państwa lub właściwych jednostek samorządu terytorialnego za odszkodowaniem. Powołany przepis określa normatywne przesłanki, których łączne wystąpienie powoduje, że grunty nie stanowiące własności Skarbu Państwa lub jednostek samorządu terytorialnego stały się z mocy prawa z dniem 1 stycznia 1999 r. ich własnością. Przesłanki te to władanie w dniu 31 grudnia 1998 r. przez Skarb Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego gruntami zajętymi pod drogi publiczne, nie stanowiącymi ich własności. Ustawa z 13 października 1998 r. ani w przepisie art. 73 ani w żadnym innym przepisie nie zawiera wyjaśnienia pojęcia drogi publicznej. W związku z tym należy w tym względzie odnieść się do ustawy z 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 71, poz. 838 z późn. zm.) i w jego przepisach poszukać wyjaśnienia pojęcia drogi publicznej. Definicję drogi publicznej zawiera art. 1 tej ustawy. W rozumieniu tego przepisu za drogę publiczną może być uważana droga spełniająca dwa wymienione w tej normie warunki. Po pierwsze musi to być droga zaliczona na podstawie omawianej ustawy o drogach publicznych do jednej z kategorii dróg. Po drugie zaś z drogi tej może korzystać każdy zgodnie z jej przeznaczeniem z ograniczeniami i wyjątkami określonymi w ustawie lub innych przepisach szczególnych. Zaliczenie określonej drogi do kategorii dróg gminnych - bo z taką mamy do czynienia w sprawie niniejszej - następuje w drodze uchwały rady gminy po zasięgnięciu opinii właściwego zarządu powiatu (art. 7 ust. 2 ustawy). Drogi natomiast nie zaliczone do żadnej kategorii dróg publicznych, a więc nie mające charakteru drogi publicznej w rozumieniu ustawy z 21 marca 1985 r., w szczególności drogi w osiedlach mieszkaniowych, dojazdowe do gruntów rolnych i leśnych są drogami wewnętrznymi (art. 8 ust. 1 ustawy). Nie każda zatem droga spełniająca funkcję ciągu komunikacyjnego może być uznana za drogę publiczną. By zyskała taki status musi zostać zaliczona w trybie przewidzianym ustawą o drogach publicznych do jednej z kategorii dróg wymienionych w art. 2 ust. 1 pkt 1-4 tej ustawy i jednocześnie spełniać warunek możliwości powszechnego korzystania z niej. Zatem zawarte w art. 73 ust. 1 ustawy z 13 października 1998 r. - Przepisy wprowadzające ustawy reformujące administrację publiczną, sformułowanie nieruchomości zajęte pod drogi publiczne, oznacza nieruchomości na których urządzono drogę, którą następnie zaliczono do odpowiedniej kategorii dróg publicznych, przy czym fakt ten musiał mieć miejsce przed 1 stycznia 1999 r.