Zaspokojenie roszczeń jednostki badawczo-rozwojowej zgłoszonych w trybie art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 24 kwietnia 1997 r. o zmianie ustawy o jednostkach badawczo-rozwojowych /Dz.U. nr 75 poz. 467/ z naruszaniem praw wieczystego użytkownika ustanowionego prawomocnie w trybie art. 2 ust. 1-3 ustawy z dnia 29 września 1990 r. o zmianie ustawy o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości /Dz.U. nr 76 poz. 464 ze zm./, jest niemożliwe.
Naczelny Sąd Administracyjny po rozpoznaniu sprawy ze skargi Ośrodka Badawczo-Rozwojowego "S." w S.-K. na decyzję Prezesa Urzędu Mieszkalnictwa i Rozwoju Miast z dnia 18 marca 1999 r. (...) w przedmiocie odmowy stwierdzenia nabycia prawa wieczystego użytkowania działki nr 1/41 w S. wraz z własnością budynków - skargę oddala.
Decyzją z dnia 9 października 1995 r. (...), wydaną na podstawie art. 2 ust. 3 ustawy z dnia 29 września 1990 r. o zmianie ustawy o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości /Dz.U. nr 79 poz. 464 ze zm./ po rozpatrzeniu wniosku Zakładów Metalowych "M." w S.-K., Wojewoda K. orzekł o nabyciu z dniem 5 grudnia 1990 r. przez te Zakłady prawa wieczystego użytkowania gruntu Skarbu Państwa o powierzchni 109.8477 ha, położonego w S.-K., ujawnionego w Sumariuszu Protokołów Rady Administracyjnej Królestwa Polskiego 1815-1867 i oznaczonego jako działki ewidencyjne nr 1/2, 1/4, 1/41, 1/45, 1/49, 1/50, 1/51, 1/52, 1/56, 1/57, 1/58, 1/59, 1/60, 1/61, 1/62, 1/63, 1/64, 1/65, 1/66, 1/67, 1/68, 1/69, 1/3, 1/20 i 1/22 na arkuszach mapy nr 80, 74 i 72 w obrębie 35305. Ponadto stwierdzono nieodpłatnie nabycie budynków i urządzeń znajdujących się na gruncie, wymienionych w tabeli 1, a odpłatne nabycie budynków i urządzeń, wymienionych w tabeli 2. Decyzja ta stała się ostateczna z dniem 26 października 1995 r. Pismem z dnia 28 sierpnia 1997 r. Ośrodek Badawczo-Rozwojowy "S." w S.-K. wystąpił do Wojewody K. z wnioskiem o stwierdzenie nabycia prawa użytkowania wieczystego gruntu i własności budynków, będących w posiadaniu Ośrodka, powołując się na art. 2 ust. 3 ustawy z dnia 24 kwietnia 1997 r. o zmianie ustawy o jednostkach badawczo-rozwojowych /Dz.U. nr 75 poz. 467/. W uzasadnieniu wniosku podano, że Ośrodek "jest posiadaczem" od 1984 r. działki nr 1/41 o powierzchni 0,9680 m2, dla której prowadzona jest księga wieczysta KW nr 12706, oraz 4 budynków znajdujących się na tej działce, przeznaczonych na działalność badawczo-rozwojową. Obiekty te Ośrodek użytkuje na podstawie umów najmu zawieranych od 1984 r. z Zakładami Metalowymi "M.". Ośrodek nie został objęty uwłaszczeniem w trybie ustawy z dnia 22 lutego 1991 r. o zmianie ustawy o jednostkach badawczo-rozwojowych /Dz.U. nr 19 poz. 81/, ponieważ nie legitymował się prawem zarządu nieruchomości. Obecnie, w związku z kolejną nowelizacją ustawy o jednostkach badawczo-rozwojowych, Ośrodek spełnia warunki do uwłaszczenia, jest bowiem jednostką badawczo-rozwojową, posiada mienie wykorzystywane do działalności statutowej, a stanowiące własność Skarbu Państwa, a jego uwłaszczenie nie narusza praw osób trzecich. Działka nr 1/41 oraz znajdujące się na niej budynki były w dniu 5 grudnia 1990 r. w zarządzie Zakładów "M.", które w 1994 r. zostały przekształcone w jednoosobową spółkę Skarbu Państwa, do której nie ma zastosowania klauzula praw osób trzecich /art. 2 ust. 2 cytowanej ustawy z dnia 24 kwietnia 1997 r./. Decyzją z dnia 17 października 1997 r. (...) Wojewoda K. odmówił Ośrodkowi Badawczo-Rozwojowemu "S." stwierdzenia nabycia prawa wieczystego użytkowania działki nr 1/41 i własności budynków, stwierdzając, że prawomocną decyzją z dnia 9 października 1995 r. nastąpiło z dniem 5 grudnia 1990 r. uwłaszczenie Zakładów Mechanicznych "M." m.in. tą działką, a zatem spełnienie żądania Ośrodka byłoby sprzeczne z zasadą art. 2 ust. 2 ustawy z dnia 24 kwietnia 1997 r., gdyż naruszałoby prawa nabyte tych Zakładów. W odwołaniu od tej decyzji Ośrodek Badawczo-Rozwojowy potwierdził, że nie dysponował tytułem prawnym do nieruchomości, ale ustawa z dnia 24 kwietnia 1997 r. zmieniła kryteria uwłaszczenia. Zdaniem odwołującego się, grunt nadal stanowi własność Skarbu Państwa, a zatem nie ma przeszkód do uwłaszczenia Ośrodka w świetle tej ustawy. Prezes Urzędu Mieszkalnictwa i Rozwoju Miast utrzymał w mocy decyzję organu I instancji swą decyzją z dnia 18 marca 1999 r. (...), stwierdzając, że prawa nabyte Zakładów "M." stanowią przeszkodę w uwzględnieniu wniosku Ośrodka, przy czym ustawa z dnia 24 kwietnia 1997 r. reguluje odmienne stany prawne niż ustawa z dnia 29 września 1990 r. W skardze na tę decyzję ostateczną Ośrodek Badawczo-Rozwojowy "S." wnosi o stwierdzenie jej nieważności, uważając, iż powinien uczestniczyć w postępowaniu o uwłaszczenie Zakładów "M." jako posiadacz nieruchomości. Pominięcie go w tym postępowaniu "spowodowało powstanie skutków niemożliwych do zaakceptowania z punktu widzenia wymagań zasady państwa prawa". W odpowiedzi na skargę wniesiono o jej oddalenie, akcentując, że Ośrodek był jedynie najemcą budynków i lokali, co nie jest równoznaczne posiadaniu w rozumieniu ustawy z dnia 24 kwietnia 1997 r. Przy piśmie procesowym z dnia 20 marca 2000 r. skarżący nadesłał dokumenty mające świadczyć o wybudowaniu spornych obiektów z przeznaczeniem dla Ośrodka i o przekazaniu mu ich do eksploatacji.