Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy w składzie następującym: Przewodniczący: sędzia WSA Mirella Łent (spr.) Sędziowie: sędzia WSA Dariusz Dudra sędzia WSA Leszek Kleczkowski Protokolant sekretarz sądowy Natalia Nowak po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 16 października 2013 r. sprawy ze skargi Ł. A. na decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia [...] r. nr [...] w przedmiocie odmowy umorzenia należności z tytułu składek oddala skargę
Decyzją z dnia [...] Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. odrzucił wniosek Ł. A. (skarżącego) o umorzenie składek w części finansowanej przez płatnika na podstawie art. 28 ust. 3 ustawy z dnia
13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. z 2009 r. Nr 205, poz. 1585 ze zm., dalej jako u.s.u.s.) na ubezpieczenie społeczne M. B.(pracownika) za okres od marca 2010 r. do lipca 2011 r. w kwocie 1.806,60 zł.
W odwołaniu od powyższej decyzji skarżący podał, że we wskazanym okresie M. B. miała zawartą umowę o dzieło, gdyż umowa o pracę została rozwiązana wcześniej. Jego zdaniem, podpisanie umowy o dzieło z pracownikiem niezatrudnionym w firmie, na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 4 oraz art. 7 u.s.u.s., nie rodzi obowiązku odprowadzania za niego składek z tytułu ubezpieczenia zdrowotnego oraz emerytalnego, rentowego, chorobowego i wypadkowego. W jego ocenie organ złamał także zasadę lex retro non agit. Dodał, że ma zastrzeżenia co do sposobu przeprowadzenia kontroli, gdyż wszelkie sprawy powinny być załatwiane w jego obecności, za jego zgodą lub udzielonym pełnomocnictwem notarialnym, którego nie było. Skarżący uważa, że ZUS powinien ściągnąć składki od M. B..
Decyzją z dnia [...] Zakład Ubezpieczeń Społecznych utrzymał w mocy zaskarżoną decyzję. W uzasadnieniu podał, że ciężar udowodnienia stanu majątkowego spoczywa na osobie wnioskującej o umorzenie, zatem rozstrzygnięcie jest uzależnione bezpośrednio od aktywności strony postępowania administracyjnego i tego, co zostanie przez nią udowodnione.
Organ przywołał art. 28 u.s.u.s. mówiący o możliwości umorzenia należności z tytułu składek, przy czym zasadniczą przesłanką uzasadniającą uwzględnienie wniosku dłużnika jest stwierdzenie całkowitej nieściągalności z jego majątku. Stwierdził, że przesłanki zawarte w tym przepisie nie zostały zrealizowane. Podkreślił, że jego ustawowym obowiązkiem jest wykorzystanie wszelkich dostępnych środków przymusowego dochodzenia należności, a ich umorzenie stanowi wyraz definitywnej rezygnacji z możliwości ich wyegzekwowania. ZUS wskazał, że biorąc pod uwagę publicznoprawny charakter należności z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne oraz uwzględniając cele, na które są one przeznaczone, jest odpowiedzialny za ich pobór oraz zobligowany do szczególnej staranności i ostrożności w dysponowaniu nimi.
Zdaniem organu, umorzenie odsetek za zwłokę następuje wyłącznie w przypadku i w takiej części, w jakiej została umorzona należność główna. Sytuacja taka podyktowana jest faktem, że pobór odsetek - oprócz funkcji sankcji - stanowi również rekompensatę, wyrównującą straty wynikające z braku prawidłowego, zgodnego z ustawą opłacania składek. W ocenie ZUS, jest to uzasadnione m.in. zachowaniem zasady równego traktowania wszystkich płatników składek, ochroną interesu ubezpieczonych, w tym zapewnieniu przekazania do otwartych funduszy emerytalnych części składki na ubezpieczenie emerytalne wraz z odsetkami za zwłokę, traktowanymi jako rekompensata dla ubezpieczonego w przypadku, gdy należna składka została opłacona po terminie. Przemawia za tym również obowiązek uregulowania przez płatnika nieopłaconych składek wraz z należnymi odsetkami za zwlokę, co wynika z postanowień art. 23 ust. 1 u.s.u.s. oraz wymogiem rozliczenia przez ZUS wpłat dokonanych przez płatnika po terminie płatności (również tych nie uwzględniających odsetek za zwłokę) proporcjonalnie na pokrycie kwoty zaległych składek oraz kwoty odsetek za zwłokę w stosunku w jakim w dniu wpłaty pozostaje kwota zaległości z tytułu składek do kwoty odsetek za zwłokę, co reguluje rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 18 kwietnia 2008 r. w sprawie szczegółowych zasad i trybu postępowania w sprawach rozliczania składek, do których poboru jest zobowiązany Zakład Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. Nr 78, poz. 465).