Żaden z przepisów ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (Dz.U. z 2016 r., poz. 250 ze zm.) nie zabrania możliwości deklarowania w ramach jednej nieruchomości wielolokalowej (w której znajdują się lokale mieszkalne i użytkowe) różnicowania sposobu zbierania odpadów komunalnych na selektywny i nieselektywny.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku w składzie następującym: Przewodniczący sędzia WSA Andrzej Melezini, Sędziowie sędzia WSA Paweł Janusz Lewkowicz, sędzia WSA Jacek Pruszyński (spr.), Protokolant referent Mateusz Kownacki, po rozpoznaniu w Wydziale I na rozprawie w dniu 11 kwietnia 2018 r. sprawy ze skargi Wspólnoty M. przy ul. [...] w B. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w B. z dnia [...] grudnia 2017 r. nr [...] w przedmiocie określenia wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi dla nieruchomości wielolokalowej 1. uchyla zaskarżoną decyzję, 2. zasądza od Samorządowego Kolegium Odwoławczego w B. na rzecz strony skarżącej Wspólnoty M. przy ul. [...] w B. kwotę 675,00 zł (słownie: sześćset siedemdziesiąt pięć złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.
Prezydent B., po ponownym rozpatrzeniu sprawy, decyzją z dnia [...] listopada 2017 r. określił Wspólnocie M. w B. (dalej powoływana jako Skarżąca) wysokość opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi dla nieruchomości wielolokalowej, w okresie od lipca 2013 r. do lutego 2014 r. w kwocie 2.165,90 zł miesięcznie, od marca 2014 r. do października 2016 r. w kwocie 1736,00 zł miesięcznie, za kwiecień 2017 r. w kwocie 1694,00 zł. Organ uznał, że deklarowany sposób gromadzenia odpadów z nieruchomości w zależności od części - na której zamieszkują mieszkańcy (w sposób selektywny) i na części niezamieszkałej (w sposób nieselektywny) narusza obowiązujące przepisy, a ponadto w pojemnikach stwierdzono brak segregacji. Organ przyjął, iż w okresie od listopada 2016 r. do marca 2017 r. oraz od maja 2017 r. brak jest danych, aby nie dotrzymywano selektywnego, zadeklarowanego ostatnią deklaracją sposobu gromadzenia odpadów, dlatego opłata za ten okres wynika z deklaracji z [...] listopada 2016 r.
Od powyższej decyzji Skarżąca złożyła odwołanie, zarzucając organowi I instancji naruszenie prawa materialnego przez błędną wykładnię art. 6c ust. 1 i 2 w zw. z art. 6j ust. 4 ustawy o utrzymaniu czystości porządku w gminach oraz postanowień uchwały Rady Miasta w sprawie wyboru metody ustalenia opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi oraz ustalenia stawki opłaty za pojemnik o określonej pojemności, polegającą na przyjęciu, że brak jest możliwości deklarowania w ramach jednej nieruchomości o charakterze mieszanym zbiórki odpadów w sposób selektywny i nieselektywny. Odwołująca wniosła o uchylenie zaskarżonej decyzji w całości i umorzenia postępowania. W uzasadnieniu podała, że zarówno w ustawie jak i w uchwale Rady Miasta B. brak jest przepisu nakazującego wybór, w tego typu nieruchomościach, jednego, wspólnego dla obu części sposobu gromadzenia odpadów (selektywnego lub nieselektywnego). Skarżąca podkreśliła, że w tej sprawie odpady gromadzone były w dwóch różnych miejscach: w zamkniętej altanie śmieciowej dla lokali zamieszkałych, zaś niesegregowane odpady komunalne poza altaną śmieciową, dla nieruchomości niezamieszkałych.
Decyzją z dnia [...] grudnia 2017 r., Nr [...] Samorządowe Kolegium Odwoławcze w B. utrzymało w mocy zaskarżoną decyzję.
W uzasadnieniu decyzji Kolegium podkreśliło, że przedmiotem sporu jest możliwość deklarowania różnych sposobów gromadzenia odpadów dla danej nieruchomości, która składa się z lokali mieszkalnych i lokali użytkowych. W ocenie organu odwoławczego prawidłowe jest stanowisko zawarte w skarżonej decyzji, że nie ma możliwości zbierania odpadów w sposób selektywny i nieselektywny jednocześnie dla jednej nieruchomości. Organ wskazał, że w przypadku, gdy nieruchomość jest zabudowana budynkiem wielolokalowym, w którym ustanowiono odrębną własność lokalu, obowiązki właściciela nieruchomości wspólnej oraz właściciela lokalu obciążają wspólnotę mieszkaniową albo spółdzielnię mieszkaniową (art. 2 ust. 3 ustawy). Z treści art. 6j ust. 4 o utrzymaniu czystości i porządku w gminach wynika, że w przypadku nieruchomości, która w części stanowi nieruchomość "zamieszkałą", a w części "niezamieszkałą", opłata za gospodarowanie odpadami komunalnymi stanowi sumę opłat obliczonych dla poszczególnych części nieruchomości. Ustawodawca powierzył gminom przyjęcie szczegółowych regulacji w zakresie metody ustalenia opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi oraz ustalenia stawki. W uchwałach Rady Miasta B., wymienionych powyżej, w sprawie wyboru metody ustalenia opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi oraz ustalenia stawki opłaty za pojemnik o określonej pojemności uwzględnione zostały trzy kategorie budynków oraz ich specyfikę: 1) nieruchomości na których zamieszkują mieszkańcy, 2) nieruchomości na których nie zamieszkują mieszkańcy, 3) nieruchomości "mieszane", tj. nieruchomości stanowiące w części nieruchomość, na której zamieszkują mieszkańcy, a w części nieruchomość, na której nie zamieszkują mieszkańcy. Przyjęto w tych uchwałach także zapis, że w przypadku nieruchomości "mieszanej" - wysokość miesięcznej opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi stanowi sumę opłat obliczonych zgodnie z § 1 i § 3 uchwały. Natomiast w uchwale w sprawie określenia wzoru deklaracji o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi składanej przez właścicieli nieruchomości (Nr [...]) zostały przyjęte 3 rodzaje deklaracji, wzory zostały ujęte jako trzy odrębne załączniki. Z powyższego wynika, że właściciel nieruchomości zakwalifikowuje daną nieruchomość do jednej z tych kategorii, a jeżeli posiada kilka nieruchomości, składa odpowiednią ilość załączników do deklaracji. W omawianym przypadku Wspólnota powinna złożyć deklarację dla nieruchomości tzw. "mieszanej" D-M. Omawiana deklaracja D-M, zawiera dwie tabele tj. dotyczącą części nieruchomości zamieszkałych (E.1) oraz dotyczącą części nieruchomości niezamieszkałych (E.2.). Nie ulega jednak wątpliwości, że obie tabele dotyczą jednej nieruchomości, dlatego wybór co do sposobu zbierania odpadów komunalnych nie może być różny w obu tabelach. Zdaniem Kolegium wskazane regulacje przesądzają, że dla jednej nieruchomości, jest przewidziany tylko jeden sposób gromadzenia odpadów: selektywny lub nieselektywny. Ponadto w opisie deklaracji dotyczącym poz. 40 i poz. 46 (sposobu zbierania odpadów) znajduje się przypis - pouczenie dla wypełniających deklarację; "należy zaznaczyć tylko jeden sposób zbierania odpadów komunalnych...". Mając na uwadze powyższe, należy stwierdzić, że nie ma możliwości prowadzenia w jednym miejscu, dla jednej nieruchomości - gromadzenia odpadów na dwa różne sposoby. Jedna nieruchomość, jeden budynek, stanowi jedno miejsce odbioru odpadów. Nie ma przy tym znaczenia miejsce usytuowania pojemników - w dwóch czy w jednym punkcie. Usytuowanie pojemników po dwóch stronach nieruchomości nie determinuje sposobu ich gromadzenia na potrzeby ustalenia opłaty.