Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Joanna Zdzienicka-Wiśniewska (spr.), Sędziowie Sędzia NSA Małgorzata Gorzeń, Sędzia NSA Alicja Stępień, Protokolant Starszy Sekretarz Sądowy Agnieszka Zalewska, po rozpoznaniu w Wydziale I na rozprawie w dniu 29 stycznia 2019 r. sprawy ze skargi E. K. na decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia 4 lipca 2017 r. nr [...] w przedmiocie umorzenia należności z tytułu składek uchyla zaskarżoną decyzję.
W dniu 16 lutego 2017 r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych wpłynął wniosek pana E. K. o umorzenie odsetek z tytułu nieopłaconych składek na ubezpieczenie społeczne, za syna M. We wniosku podano, że żadnych zaległości po zakończeniu działalności nie posiadał, zaś składki za syna są niezależne, skoro nie był on osobą współpracującą przy prowadzonej działalności gospodarczej. Po przeprowadzeniu postępowania wyjaśniającego Zakład Ubezpieczeń Społecznych stwierdził, że na dzień złożenia ww. wniosku na koncie płatnika występowały zaległości z tytułu składek w kwocie 493,86 zł, w tym należne odsetki liczone do dnia 16 lutego 2017 r. w kwocie 270 zł. Decyzją z dnia 12 kwietnia 2017 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych odmówił skarżącemu umorzenia przedmiotowych odsetek. W następstwie złożonego przez skarżącego wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy Zakład Ubezpieczeń Społecznych decyzją z dnia 4 lipca 2017 r. utrzymał w mocy swoje wcześniejsze rozstrzygnięcie.
W uzasadnieniu organ wskazał, że umorzenie należności z tytułu nieuregulowanych składek podlega zasadom określonym w art. 28 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jednolity: Dz. U.
z 2009 r. Nr 205, poz. 1585 ze zm.) - zwanego dalej u.s.u.s.. Mając na uwadze treść tej normy, organ stwierdził, że w rozpoznawanej sprawie nie zaistniała przesłanka do umorzenia w postaci całkowitej nieściągalności. Wskazano, że zadłużenie z tytułu składek dochodzone jest w drodze egzekucji administracyjnej, która jest skuteczna i doprowadziła do uregulowania zaległości w całości, bowiem 3 marca 2017 r. przekazana została ostatnia wpłata egzekucyjna. Ustosunkowując się do podnoszonej przez skarżącego kwestii zasadności naliczenia składek i odsetek za zwłokę, organ wskazał, że celem postępowania z wniosku o umorzenie ustalonych dotychczas należności z tytułu składek było określenie, czy spełnione zostały przesłanki pozwalające na umorzenie stwierdzonego dotychczas zadłużenia z tytułu składek.
W skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku pan E. K. wywodząc, że nie posiada zadłużenia naliczonego decyzją Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia 5 maja 2006 r. z tytułu ubezpieczenia jego syna M. i wniósł o uchylenie zaskarżonej decyzji i zwrot nienależnie ściągniętej kwoty 54.317 zł wraz z odsetkami. W uzasadnieniu skarżący wskazał przyczyny wadliwości decyzji wymiarowej wywodzone z naruszenia regulacji dotyczących objęcia ubezpieczeniem społecznym osoby współpracującej przy prowadzeniu działalności pozarolniczej.
W odpowiedzi na skargę Zakład Ubezpieczeń Społecznych wniósł o jej oddalenie, podtrzymując swoje dotychczasowe stanowisko w sprawie.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku wyrokiem z dnia 11 października 2017 r. wydanym w sprawie sygn. akt I SA/Gd 1086/17 skargę oddalił.
W uzasadnieniu Sąd podkreślił, że przedmiotem rozpoznawanej sprawy była ocena legalności decyzji ZUS z 4 lipca 2017 r. odmawiająca skarżącemu umorzenia odsetek od całości zadłużenia należności z tytułu nieuregulowanych składek, nie zaś decyzja z 5 maja 2006 r. stwierdzająca wysokość tych składek, która została przez skarżącego zaskarżona do sądu powszechnego zakończonego prawomocnym orzeczeniem. Tak więc zarzuty skarżącego dotyczące nieistnienia zadłużenia odnoszą się w istocie do decyzji wymiarowej i jako takie winny być podniesione przez skarżącego w postępowaniu przed sądem powszechnym. Sąd powołał się na przepisy regulujące możliwość umorzenia składek, tj. art. 28 ust. 1 i 2 u.s.u.s. Sąd I instancji uznał, że ZUS prawidłowo uznał brak wystąpienia przesłanek całkowitej nieściągalności. Przy czym zaznaczył, że zadłużenie z tytułu składek zostało w całości wyegzekwowane.