Umowa sprzedaży przedsiębiorstwa podlega opłacie skarbowej w wysokości będącej sumą opłat od sprzedaży rzeczy i praw majątkowych składających się na przedsiębiorstwo /mienie przedsiębiorstwa w rozumieniu ustawy z dnia 13 lipca 1990 r. o prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych - Dz.U. nr 51 poz. 298 ze zm./.
Naczelny Sąd Administracyjny oddalił na podstawie art. 27 ust. 1 ustawy z dnia 11 maja 1995 r. o Naczelnym Sądzie Administracyjnym /Dz.U. nr 74 poz. 368/ skargę "D.B." S.A. w B. na decyzję Izby Skarbowej w (...) z dnia 11 października 1996 r.
W związku z zawartą notarialnie w dniu 12 czerwca 1996 r. umową nazwaną umową sprzedaży mienia zlikwidowanego przedsiębiorstwa państwowego spółka akcyjna "D.B." w B. uiściła do rąk notariusza jako płatnika tytułem opłaty skarbowej łącznie 34.946,50 złotych. W akcie notarialnym /par. 20/ kwota ta była rozbita na dwie: 30.461,46 zł i 4.485,13 zł, a jako podstawę pobrania opłaty podano par. 58 i 62 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 9 grudnia 1994 r. w sprawie opłaty skarbowej /Dz.U. nr 136 poz. 705/.
W piśmie z dnia 14 czerwca 1996 r. spółka zakwestionowała zasadność poboru opłaty skarbowej i wniosła do Drugiego Urzędu Skarbowego w B. o jej zwrot w całości. Opisaną wyżej umowę nazwała umową leasingową i powołując się na bliżej nieokreśloną publikację w "Monitorze Podatkowym" twierdziła, iż zawarcie umowy nienazwanej i o charakterze mieszanym nie podlega opłacie skarbowej.
Drugi Urząd Skarbowy w B. decyzją z dnia 12 lipca 1996 r. nr PM.I.823/43/96 odmówił uwzględnienia wniosku, a Izba Skarbowa, po rozpoznaniu odwołania spółki, zaskarżoną decyzją utrzymała w mocy decyzję organu I instancji.
Zasadniczą przesłanką obu decyzji było nazwanie umowy przez same strony umową sprzedaży. W tej sytuacji Izba Skarbowa upatrywała niezasadność wniosku i odwołania w art. 1 ust. 1 pkt 2 lit. "a" ustawy z dnia 31 stycznia 1989 r. o opłacie skarbowej /Dz.U. nr 4 poz. 23 ze zm. - cyt. dalej jako "o.sk."/, który stanowi, że "opłacie skarbowej podlegają umowy sprzedaży (...) rzeczy i praw majątkowych".
Spółka w skardze do sądu administracyjnego zarzuciła decyzji Izby naruszenie cytowanego wyżej przepisu i wniosła o stwierdzenie nieważności tej decyzji bądź o jej uchylenie. Na uzasadnienie zarzutu i postawionych wniosków podtrzymywała swe dotychczasowe stanowisko co do prawnej oceny umowy, uzupełniając je argumentami czerpanymi z kodeksu cywilnego. Stwierdzała, że mienie przedsiębiorstwa nie jest rzeczą w rozumieniu art. 45 Kc i nie jest też prawem majątkowym. Przedmiot umowy mieści się w przepisach art. 551 i 552 Kc oraz art. 37-41 ustawy z dnia 13 lipca 1990 r. o prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych /Dz.U. nr 51 poz. 298 ze zm. - cyt. dalej jako "o prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych"/, wydanych po wejściu w życie ustawy o opłacie skarbowej. Skoro więc ustawodawca nie znowelizował jej stosownie do nowych pojęć prawa cywilnego, to zarówno odpłatne oddanie mienia w użytkowanie, jak i sprzedaż mienia zlikwidowanego przedsiębiorstwa państwowego spółce pracowniczej nie podlegają opłacie skarbowej.
W dodatkowym piśmie skarżąca podniosła, że sporna umowa nie może być zakwalifikowana jako umowa sprzedaży, brak w niej bowiem elementu zapłaty ceny. Okoliczność ta miała wynikać z par. 10 umowy, stanowiącego, że umówiona cena obejmuje sumę wpłaconych przez spółkę rat kapitałowych w wysokości 1.666.971,90 nowych złotych.
Izba Skarbowa w odpowiedzi wniosła o oddalenie skargi, uzasadniając swe stanowisko podstawami zaskarżonej decyzji, które miały prowadzić do wniosku, iż umowa spełnia wszystkie warunki umowy sprzedaży w rozumieniu art. 535 Kc.