Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Małgorzata Tomaszewska (spr.), Sędziowie Sędzia NSA Elżbieta Rischka, Sędzia NSA Alicja Stępień, Protokolant Starszy Sekretarz Sądowy Agnieszka Zalewska, po rozpoznaniu w Wydziale I na rozprawie w dniu 5 września 2012 r. sprawy ze skargi J. R. na decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia 15 grudnia 2011 r. nr [...] w przedmiocie odmowy umorzenia należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne 1. uchyla zaskarżoną decyzję; 2. określa, że zaskarżona decyzja nie może być wykonana; 3. przyznaje od Skarbu Państwa - Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego adwokatowi W. S. kwotę brutto 295,20 ( dwieście dziewięćdziesiąt pięć 20/100) złotych tytułem nieopłaconej pomocy prawnej przyznanej z urzędu.
Zakład Ubezpieczeń Społecznych decyzją z dnia 21 stycznia 2011 r. odmówił J.R. umorzenia należności z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne za okres od grudnia 2009 r. do listopada 2010 r., w łącznej kwocie 1.292,81 zł oraz ubezpieczenie zdrowotne za okres od grudnia 2009 r. do listopada 2010 r. w łącznej kwocie 2.615,41 zł. W uzasadnieniu decyzji podano, że zaległości powstały z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej. Dodatkowo wskazano, że J.R. jest kawalerem i wraz z rodzicami prowadzi wspólne gospodarstwo domowe. Wedle złożonego przez zobowiązanego oświadczenia miesięcznie ponosi on wydatki związane z utrzymaniem w wysokości około 760 zł. Rodzice partycypują w kosztach opłacając rachunki za energię elektryczną, wodę i gaz. Z informacji przekazanych przez Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w P.G. wynika, że zobowiązany nie korzystał z żadnych świadczeń pomocy społecznej. Powiatowy Urząd Pracy w G. poinformował z kolei, że zobowiązany był zarejestrowany jako osoba poszukująca pracy w okresach od 13 stycznia 1998 r. do 12 września 1998 r., od 28 października 2004 r. do 23 maja 2005 r., od 12 lipca 2006 r. do 11 września 2006 r. Ustalono również, że zobowiązany nie posiada nieruchomości oraz że jest właścicielem samochodu Ford Galaxy rok produkcji 1996, jednak odstąpiono od dokonania zabezpieczenia w formie zastawu ze względu na znikomą wartość rynkową. J.R. pobiera świadczenie rentowe z tytułu częściowej niezdolności do pracy w wysokości 485,39 zł. Ze złożonego przez niego oświadczenia wynika, że posiada on zobowiązania finansowe z tytułu udzielonej pożyczki dla osób niepełnosprawnych przez Powiatowy Urząd Pracy w G. Pożyczka została zaciągnięta w wysokości 34.125 zł a płatnik zalega ze spłatą rat. Ponadto zobowiązany oświadczył, że posiada zadłużenie u osób fizycznych na kwotę 36.700 zł. Wnioskodawca we wniosku o umorzenie zaległości wskazał, że przyczyną niedopełnienia obowiązku opłacania składek był i jest zły stan zdrowia.
Organ przytaczając treść art. 28 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2009 r. Nr 205, poz. 1585 z późn. zm.) - dalej jako "u.s.u.s." stwierdził, iż w przedmiotowej sprawie nie zachodzi przesłanka całkowitej nieściągalności składek. Podkreślił, że wobec zobowiązanego nie wyczerpano możliwości prowadzenia postępowania egzekucyjnego.
W dalszej kolejności Zakład Ubezpieczeń Społecznych dokonał oceny możliwości umorzenia zaległości w oparciu o § 3 ust. 1 pkt 1 - 3 rozporządzenia Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 31 lipca 2003 r. w sprawie szczegółowych zasad umarzania należności z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne (Dz. U. Nr 141, poz. 1365) - dalej jako "Rozporządzenie", uznając, że wnioskodawca poza ogólnym stwierdzeniem na temat negatywnych konsekwencji spłaty zadłużenia nie wskazał żadnych okoliczności przemawiających za umorzeniem oraz nie przedstawił dowodów uzasadniających zastosowanie wskazanych przepisów rozporządzenia.
J.R. złożył wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy. Wyjaśnił, że w 1991 r. zachorował na wylew krwi do mózgu, po długotrwałym leczeniu została mu przyznana renta okresowa, która od 1 stycznia 1997 r. stała się z mocy prawa rentą stałą z tytułu częściowej niezdolności do pracy. Zobowiązany wskazał też na okresy leczenia psychiatrycznego. W związku z pogorszeniem stanu zdrowia przechodził kolejną rehabilitację. Podniósł, że po samobójczej śmierci szwagra cała materialna uwaga jego rodziców skupiła się na pomocy siostrze i trójce wnuków. Także on sam musi włączyć się w ochronę tej okaleczonej rodziny. J.R. wskazał na konieczność spłaty pożyczki z Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych.