Podatki  i  inne świadczenia pieniężne, do  których   mają zastosowanie przepisy Ordynacji  podatkowej, oraz egzekucja t, Spółdzielnie, Podatek dochodowy od osób fizycznych
Tezy

1. Ponieważ ustawodawca nigdzie wyraźnie nie zastrzegł, iż prawo do odliczenia spłat kredytu /pożyczki/ dotyczy wyłącznie kredytów /pożyczek/ zaciągniętych w czasie obowiązywania ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych /Dz.U. 1993 nr 90 poz. 416 ze zm./, to należy uznać, że obojętne jest, kiedy kredyt /pożyczka/ przeznaczony na cele mieszkaniowe, wymienione w art. 26 ust. 1 pkt 5 i 6 ustawy, został przyznany i wykorzystany.

2. Wykładnia art. 26 ust. 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych pozwala uniknąć niczym nie uzasadnionego zróżnicowania sytuacji podatników, którzy sami zaciągnęli kredyt /pożyczkę/ na wkład do spółdzielni mieszkaniowej, oraz podatników, którzy nie zaciągnęli kredytu, gdyż uczyniła to spółdzielnia, a oni spłacają ten kredyt, co jest traktowane jako wydatek na wkład do spółdzielni mieszkaniowej.

Uzasadnienie strona 1/2

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Istotą sporu jest kwestia, czy odliczeniu od dochodu podlegają spłaty pożyczki zaciągniętej przed wejściem w życie ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych /Dz.U. nr 80 poz. 350 ze zm.; t.j. Dz.U. 1993 nr 90 poz. 416 ze zm./ z przeznaczeniem na wkład budowlany do spółdzielni mieszkaniowej.

Kwestia ta jest przedmiotem rozbieżności w orzecznictwie Naczelnego Sądu Administracyjnego. Sąd w obecnym składzie podzielił jednak stanowisko zajęte w wyrokach SA/Kr 925/94, SA/Kr 403/95 i I SA/Łd 679/96, wychodząc z założenia, że jest ono oparte na wykładni literalnej art. 26 ust. 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych /w brzmieniu obowiązującym w latach 1992 i 1993/. Zgodnie z tym przepisem, jeżeli podatnik lub jego małżonek otrzymali kredyt bankowy lub pożyczkę z zakładu pracy na cele określone w ust. 1 pkt 5 i 6, kwoty wydatkowane na te cele zmniejsza się o kwotę kredytu lub pożyczki, natomiast odliczeniu podlegają spłaty tego kredytu lub pożyczki wraz z odsetkami w latach, w których są dokonywane. Z końcowej części tego przepisu wyraźnie wynika, że spłata kredytu /pożyczki/ jest odliczana od dochodu w tych latach, w których jest dokonywana, a żadne inne przepisy ustawy - w szczególności międzyczasowe - nie ograniczają okresu, w którym można dokonać tego odliczenia. Ponadto, jak trafnie zauważono w wymienionych orzeczeniach, wydatki na spłatę rat kredytu zaciągniętego i przeznaczonego na cele mieszkaniowe, wymienione w art. 26 ust. 1 pkt 5 i 6 ustawy, w istocie rzeczy są wydatkami poniesionymi przez podatnika na te właśnie cele. Zostały one jedynie przesunięte w czasie; podatnik z uwagi na uzyskanie kredytu, de facto wydatki na cele mieszkaniowe ponosi dopiero w roku, w którym ten kredyt spłaca, a nie w latach, w których zaciągnięty kredyt został pozostawiony do dyspozycji spółdzielni mieszkaniowej /por. zaświadczenie wydane skarżącym przez Robotniczą Spółdzielnię Mieszkaniową z 29 grudnia 1991 r. oraz zaświadczenie wydane przez Zakłady Farmaceutyczne o wysokości dokonywanych spłat pożyczki z ZFM w latach 1992-1995/. Właśnie w celu odliczenia tego rodzaju wydatków mieszkaniowych w tym roku podatkowym, w którym zostały realnie poniesione przez podatnika, ustawodawca w art. 26 ust. 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych /w pierwotnym brzmieniu obowiązującym w latach 1992 i 1993/ przyznał prawo do odliczenia dopiero w tych latach podatkowych, w których podatnik dokonuje spłaty kredytu /pożyczki/. Skoro zaś lata te - tak jak w rozpatrywanej sprawie rok 1992 - przypadają na okres obowiązywania ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, to należy stosować przepisy tej ustawy, w tym również przepis art. 26 ust. 10 przewidujący odliczanie od podatku spłat kredytu /pożyczki/ przeznaczonego na określone cele mieszkaniowe. A ponieważ ustawodawca nigdzie wyraźnie nie zastrzegł, iż prawo do odliczenia spłat kredytu /pożyczki/ dotyczy wyłącznie kredytów /pożyczek/ zaciągniętych w czasie obowiązywania ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, to należy uznać, że obojętne jest kiedy kredyt /pożyczka/ przeznaczony na cele mieszkaniowe, wymienione w art. 26 ust. 1 pkt 5 i 6 ustawy, został przyznany i wykorzystany.

Strona 1/2