Do zobowiązanych, którzy są osobami prawnymi, nie może mieć zastosowania wyłączenie spod egzekucji ustanowione w art. 8 par. 1 pkt 4 ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji /Dz.U. 1991 nr 36 poz. 161 ze zm./.
Naczelny Sąd Administracyjny oddalił na podstawie art. 27 ust. 1 ustawy z dnia 11 maja 1995 r. o Naczelnym Sądzie Administracyjnym /Dz.U. nr 74 poz. 368/ skargę Przedsiębiorstwa "D." spółki z o.o. w P.T. na postanowienie Izby Skarbowej w (...) z dnia 4 października 1996 r. w przedmiocie odmowy zwolnienia spod egzekucji administracyjnej.
Zaskarżonym postanowieniem Izba Skarbowa w (...), po rozpatrzeniu zażalenia Przedsiębiorstwa Produkcyjno-Handlowo-Usługowo-Turystycznego "D." spółki z o.o., utrzymała w mocy postanowienie Urzędu Skarbowego z dnia 13 sierpnia 1996 r., odmawiające zwolnienia spod egzekucji administracyjnej zajętych w tym Przedsiębiorstwie ruchomości, wymienionych w protokole zajęcia z 29-31 lipca 1996 r.; postanowienie wydano na podstawie art. 13 par. 1 ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji /Dz.U. 1991 nr 36 poz. 161 ze zm./.
We wniosku o zwolnienie spod egzekucji zobowiązany podał, że zajęte ruchomości stanowią sprzęt i wyposażenie restauracji, która jest jedynym jego zakładem prowadzącym działalność zarobkową. Skierowanie egzekucji do narzędzi i innych przedmiotów niezbędnych do pracy zarobkowej wykonywanej przez spółkę stanowi naruszenie art. 8 par. 1 pkt 4 ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.
W uzasadnieniu postanowienia Izba Skarbowa stwierdziła, że przepisy art. 8 par. 1 ustawy mówią o przedmiotach, urządzeniach itp. niezbędnych do pracy zarobkowej wykonywanej osobiście przez zobowiązanego, a ustalenie owej niezbędności będzie zależeć od oceny organu prowadzącego egzekucję, przy czym w przypadku spółki mamy do czynienia "z firmą prowadzoną przez zobowiązanego". Zajęcie wszystkich ruchomości dłużnika zostało spowodowane brakiem możliwości wyegzekwowania zaległości podatkowych z zastosowaniem innych środków egzekucyjnych; wskazana przez zobowiązanego wierzytelność nie jest uznana przez Gminę P.T. /dłużnika wierzytelności/. Izba ustosunkowała się również do podniesionego w zażaleniu zarzutu naruszenia art. 10 Kpa.
W skardze spółka "D." zawarła zarzut naruszenia art. 8 par. 1 ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji przez przyjęcie założenia, że zajęte rzeczy nie są rzeczami wymienionymi w tym przepisie, a także art. 10 Kpa - przez niezapoznanie zobowiązanego z pismem Prezydenta Miasta P.T. z dnia 9 sierpnia 1996 r. Gdyby skarżącemu była znana treść tego pisma, podjąłby czynności w celu doprowadzenia do jego sprostowania.
W odpowiedzi na skargę wniesiono o jej oddalenie, podtrzymując uzasadnienie zaskarżonego postanowienia.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 8 par. 1 pkt 4 ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji /Dz.U. 1991 nr 36 poz. 161 ze zm./ nie podlegają egzekucji administracyjnej m.in. narzędzia i inne przedmioty niezbędne do pracy zarobkowej wykonywanej osobiście przez zobowiązanego. Zdaniem skarżącej spółki, za takie przedmioty należy uznać sprzęt i wyposażenie restauracji przez nią prowadzonej. Z poglądem tym jednak nie można się zgodzić, gdyż w wypadku prowadzenia przedsiębiorstwa przez spółkę z o.o., która jest osobą prawną, nie można mówić o osobistym wykonywaniu przez nią pracy zarobkowej. Pracę zarobkową mogą wykonywać tylko osoby fizyczne; mogą to czynić również w ramach określonych stosunków prawnych /pracy, zlecenia czy na podstawie umowy o dzieło/, łączących je z określoną osobą prawną. W wypadku osób prawnych można mówić najwyżej o działalności zarobkowej, która jest prowadzona z wykorzystaniem pracy osób fizycznych /np. pracowników, zleceniobiorców/. Dlatego do zobowiązanych, którzy są osobami prawnymi, nie może mieć zastosowania wyłączenie spod egzekucji ustanowione w art. 8 par. 1 pkt 4 ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji. Należy w ogóle zauważyć, iż celem wyłączeń spod egzekucji, określonych w art. 8 tej ustawy, jest w zasadzie ochrona minimum egzystencji, co z istoty rzeczy powoduje ograniczenie zastosowania tych wyłączeń tylko do zobowiązanych będących osobami fizycznymi.