Przepis art. 1 ust. 3 ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym /Dz.U. 1993 nr 94 poz. 431 ze zm./ nie ma zastosowania do sytuacji, w której podatnik - oprócz gruntów, które stanowią jego wyłączną własność - jest także współwłaścicielem innych gruntów /wymienionych w art. ust. tej ustawy/ o powierzchni nieprzekraczającej 1 ha lub 1 ha przeliczeniowy.
Naczelny Sąd Administracyjny po rozpoznaniu sprawy ze skargi Wiesława K. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w S. z dnia 17 maja 1997 r. (...) w przedmiocie podatku od nieruchomości za 1997 r. - uchyla zaskarżoną decyzję i utrzymaną nią w mocy decyzję organu I instancji; (...).
Zaskarżoną decyzją Samorządowe Kolegium Odwoławcze w S., po rozpatrzeniu odwołania Wiesława K. utrzymało w mocy decyzję wójta Gminy Z. z 23 lutego 1997 r. w sprawie wymiaru podatku od nieruchomości za 1997 r. W uzasadnieniu stwierdzono, że przedmiot opodatkowania stanowi działka gruntu o powierzchni 0,19 ha stanowiąca współwłasność /Wiesława K i J. P. w równych częściach/, co jest niesporne. Zaś zgodne z art. 1 ust. 3 ustawy o podatku rolnym grunty gospodarstwa rolnego będącego współwłasnością stanowią odrębny przedmiot opodatkowania. Stosownie do tego przepisu ta działka jest odrębnym od pozostałych gruntów Wiesława K. przedmiotem opodatkowania. Wobec tego, że z uwagi na powierzchnię nie stanowi ona gospodarstwa rolnego w rozumieniu art. 1 ust. 2 ustawy o podatku rolnym, podlega podatkowi od nieruchomości /art. 3 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych/. Wyjaśniono, że przepis art. 1 ust. 3 ustawy o podatku rolnym, nakazujący odrębne opodatkowanie gruntów stanowiących współwłasność /wprowadzony ustawą z dnia 4 lipca 1996 r. - Dz.U. nr 91 poz. 409/, obowiązuje od 1 stycznia 1997 r.; przedtem organ podatkowy nie miał podstaw do wyłączenia z przedmiotu opodatkowania gruntów nie stanowiących wyłącznej własności podatnika. Podkreślono, że ujemne dla podatników podatku rolnego skutki nowelizacji dostrzegł ustawodawca, zwalniając w latach 1997 i 1998 od podatku od nieruchomości budynki gospodarcze lub ich części wchodzące w skład nieruchomości, które w rozumieniu obowiązujących w 1996 r. przepisów ustawy o podatku rolnym stanowiły gospodarstwo rolne /art. 6 ustawy z dnia 4 lipca 1996 r./. Zdaje się to potwierdzać, że zamiarem ustawodawcy było objęcie podatkiem od nieruchomości niektórych nieruchomości objętych dotychczas podatkiem rolnym.
W skardze Wiesław K. podniósł, że jest właścicielem gospodarstwa rolnego o powierzchni ok. 7 ha, a na spornej działce od wielu lat prowadzi działalność rolniczą. Jest tam dom mieszkalny oraz budynki gospodarcze /stodoła, obora, spichlerz i szopy/, w których przechowuje zbiory z całego gospodarstwa i narzędzia oraz prowadzi hodowlę; działka jest zmeliorowana jako grunt rolny i prowadzi na niej uprawę roślin. Przedstawił również okoliczności związane z powstaniem współwłasności.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 1 ust. 3 ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym, w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 stycznia 1997 r. /nadanym przez art. 1 pkt 1 ustawy z dnia 4 lipca 1996 r. o zmianie ustaw o podatku rolnym, o lasach, o podatkach i opłatach lokalnych oraz o ochronie przyrody/, jeżeli gospodarstwo rolne jest współwłasnością albo jest we współposiadaniu dwóch lub więcej osób prawnych lub osób fizycznych, z wyjątkiem małżonków, to grunty tego gospodarstwa stanowią odrębny przedmiot opodatkowania. Należy zauważyć, że w omawianym przepisie jest mowa o współwłasności /współposiadaniu/ gospodarstwa rolnego, a nie o współwłasności /współposiadaniu/ gruntów wymienionych w art. 1 ust. 2 ustawy /użytków rolnych, gruntów pod stawami, gruntów pod zabudowaniami/. Wynika z tego wprost, że przepis art. 1 ust. 3 odnosi się do sytuacji, w których przedmiotem współwłasności /współposiadania/ jest całe gospodarstwo rolne rozumiane jako zespół określonych gruntów stanowiących współwłasność /znajdujących się we współposiadaniu/ tych samych osób. Natomiast wskazany przepis nie ma zastosowania do sytuacji, w której określona osoba tak jak skarżący oprócz gruntów, które stanowią jej wyłączną własność, jest także współwłaścicielem innych gruntów /wymienionych w art. 1 ust. 2 ustawy/ o powierzchni nie przekraczającej 1 ha lub 1 ha przeliczeniowego. Stosuje się wtedy wyłącznie przepis art. 1 ust. 2 ustawy o podatku rolnym, z którego wynika, że za gospodarstwo rolne dla celów podatku rolnego uważa się. określone grunty o łącznej powierzchni przekraczającej 1 ha /lub 1 ha przeliczeniowy/, stanowiące własność lub znajdujące się w posiadaniu osoby fizycznej lub osoby prawnej albo jednostki organizacyjnej nie mającej osobowości prawnej.