Nadawanie statusu inkasenta nie wynika z art. 9 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa /Dz.U. 2005 nr 8 poz. 60/ /z samego faktu prowadzenia wskazanych w tym przepisie czynności/. Nie przewiduje go ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym /t.j. Dz.U. 2001 nr 142 poz. 1591 ze zm./. Także ustawa z dnia 9 września 2000 r. o opłacie skarbowej /Dz.U. 2004 nr 253 poz. 2532 ze zm./ nie upoważniła rady gminy do zarządzania w drodze uchwały poboru opłaty skarbowej w drodze inkasa i nie zawiera w swej treści - na co słusznie wskazał Wojewoda - przepisów nakładających na podmioty wskazane w art. 9 Ordynacji podatkowej obowiązki przesądzające o statusie inkasenta.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Anna Kwiatek, Sędziowie NSA Ewa Gdulewicz (spr.),, NSA Irena Szarewicz-Iwaniuk, Protokolant specjalista Iwona Lachowska, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 21 października 2005 r. sprawy ze skargi Wojewody na uchwałę Rady Miasta z dnia [...] Nr [...] w przedmiocie ustalenia wysokości prowizji z tytułu sprzedaży znaków opłaty skarbowej i urzędowych blankietów wekslowych I. stwierdza nieważność uchwały Nr [...] Rady Miasta z dnia [...] lutego 2005 r. w całości; II. orzeka, że zaskarżona uchwała nie podlega wykonaniu w całości.
[...] kwietnia 2005 r. Wojewoda wniósł skargę na uchwałę Rady Miasta Nr [...] z dnia [...] lutego 2005 r. w sprawie ustalenia prowizji z tytułu sprzedaży znaków opłaty skarbowej i urzędowych blankietów wekslowych, wnosząc o stwierdzenie jej nieważności.
W ocenie Wojewody zaskarżona uchwała przyjęta została bez podstawy prawnej, z naruszeniem art. 28 § 4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 50), gdyż ustawa z dnia 9 września 2000 r. o opłacie skarbowej (Dz. U. z 2004 r. Nr 253, poz. 2532 z późn. zm.) nie przewiduje instytucji "inkasa".
Odwołując się do wyjaśnień Prezydenta Miasta z dnia z 31 marca 2005 r. złożonych w toku wszczętego postanowieniem z dnia [...] marca 2005 r. postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności ww. uchwały (które następnie umorzone zostało decyzją z [...] kwietnia 2005 r. z uwagi na upływ terminu wskazanego w art. 91 ust. 5 ustawy o samorządzie gminnym w ciągu którego organ był uprawniony do wydania orzeczenia stwierdzającego nieważność sprzecznej z prawem uchwały), Wojewoda nie podzielił argumentu, iż podmiot staje się inkasentem w rozumieniu art. 9 ustawy Ordynacja podatkowa z tytułu wykonywanych wskazanych w tym przepisie czynności. Zdaniem Wojewody inkasentem w rozumieniu tego przepisu jest podmiot, któremu przepisy szczególne powierzają pobranie od podatnika opłaty i wpłacenia jej na rachunek bankowy.
Podstawą prawną wydania uchwały organu stanowiącego jednostki samorządu terytorialnego ustanawiającej przepis powszechnie obowiązujący może być wyłącznie przepis ustawy upoważniający do podjęcia tego typu uchwały, nie zaś przepis umowy, jak podniesiono w wyjaśnieniach Prezydenta Miasta.
Odpowiadając na skargę Rada Gminy wniosła o jej oddalenie podtrzymując argumentację zawartą w piśmie Prezydenta Miasta z dnia 31 marca 2005 r. Do odpowiedzi na skargę załączono odpis umowy z dnia 5 kwietnia 1990r. w sprawie dystrybucji znaków opłaty skarbowej sądowej, notarialnej oraz urzędowych blankietów wekslowych (wraz z aneksami).
Rozpatrując sprawę Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Podstawę prawną zaskarżonej uchwały Rady Miasta w sprawie ustalenia wysokości prowizji z tytułu sprzedaży znaków opłaty skarbowej i urzędowych blankietów wekslowych stanowi art. 18 ust. 2 pkt 15 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (j. t. Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 z późn. zm.) i art. 28 § 4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 50).
Przepis art. 18 ust. 2 pkt 15 ustawy o samorządzie gminnym upoważnia radę gminy do stanowienia w innych sprawach zastrzeżonych ustawami do kompetencji gminy.
Poza sporem jest, że zgodnie z art. 2 § 1 pkt 3 Ordynacji podatkowej, przepisy tej ustawy stosuje się do opłaty skarbowej (oraz opłat, o których mowa w przepisach o podatkach i opłatach lokalnych).
Bezsprzecznie też, zgodnie z art. 28 § 4 Ordynacji podatkowej do kompetencji rady gminy należy ustalanie wynagrodzenia dla płatników lub inkasentów z tytułu poboru podatków stanowiących dochody budżetu gminy. O tym, że opłata skarbowa stanowi podatek w rozumieniu ordynacji podatkowej przesądza ustawowa definicja podatku zawarta w art. 3 pkt 3 "c" powyższej ustawy, według którego przez użyte w ustawie określenie "podatek" rozumie się opłaty oraz niepodatkowe należności budżetowe. Z kolei art. 4 ustawy z dnia 13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego (Dz. U. Nr 203, poz. 1966) zalicza wpływy z podatków oraz opłat skarbowej, targowej, miejscowej, administracyjnej i eksploatacyjnej do dochodów gminy.