Skorzystanie przez radę gminy z uprawnienia wskazanego w przepisie art. 28 § 4 ustawy Ordynacja podatkowa , możliwe jest, przy spełnieniu wyżej wskazanych warunków, wobec ściśle określonych podmiotów: płatników i inkasentów. Nie jest sporne, że sprzedawcy znaków opłaty skarbowej i urzędowych blankietów wekslowych nie są, w świetle przepisów prawa, płatnikami podatku.
Pozostaje zatem do rozważenia, czy sprzedawcom znaków opłaty skarbowej i urzędowych blankietów wekslowych można w świetle art. 9 Ordynacji podatkowej przyznać przymiot "inkasenta".
Wedle legalnej definicji zawartej w tym przepisie "inkasentem jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna nie mająca osobowości prawnej, obowiązana do pobrania podatku i wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu".
W praktyce, rolą inkasenta jest ułatwienie podatnikom wywiązywanie się z zobowiązań podatkowych przez umożliwienie im zapłacenia podatku w miejscu zamieszkania lub wykonywania działalności zawodowej.
W obowiązującym stanie prawnym przewidziano możliwość wykorzystania inkasenta do poboru podatków stanowiących dochody budżetu jednostek samorządu terytorialnego w odniesieniu do poboru: podatku od nieruchomości od osób fizycznych, podatku od posiadanych psów (odpowiednio art. 6 ust. 12 i art. 14 ust. 3 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych - Dz. U. z 2002 r. Nr 9, poz. 84 ze zm.) oraz opłat lokalnych tj. opłaty targowej, miejscowej, uzdrowiskowej i administracyjnej (art. 19 w zw. z art. 1 ww. ustawy). Instytucję tę przewiduje także ustawa z 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym (Dz. U. z 1993 r. Nr 94, poz. 431 ze zm. - art. 6 "b" ) oraz ustawa z 30 października 2002 r. o podatku leśnym (Dz. U. Nr 200, poz. 1682 - art. 6 ust. 8).
Wskazane wyżej przepisy ustaw w sposób jednolity upoważniają radę gminy do podjęcia w drodze uchwały :
1/ zarządzenia poboru wskazanych w nich podatków i opłat w drodze inkasa;
2/ wyznaczenia inkasentów;
3/ określenia wysokości wynagrodzenia za inkaso.
Analogicznych przepisów nie zawiera ustawa z dnia 9 września 2000 r. o opłacie skarbowej (Dz. U. z 2004 r. Nr 253, poz. 2532 z późn. zm.). Powstaje zatem pytanie czy można wyprowadzać, jak wskazuje gmina status inkasenta w rozumieniu art. 9 Ordynacji podatkowej, z faktu wykonywania przez wymieniony w tym przepisie podmiot czynności tym przepisem określonych.
Zauważyć należy, że legalna definicja inkasenta pod względem treściowym zbliżona jest do zawartej w art. 7 i 8 Ordynacji podatkowej definicji podatnika i płatnika, z tą różnicą, iż w przypadku podatnika i płatnika zawarte zostało odesłanie do "ustaw podatkowych"(art.7) lub "przepisów prawa" (art. 9).
Status inkasenta zobowiązanego do poboru podatków stanowiących dochody budżetu jednostek samorządu terytorialnego, nie wynika natomiast wprost z ustawy podatkowej lecz z aktu prawa miejscowego, jakim jest stosowna uchwala rady gminy.
Zatem "bycie" podatnikiem, płatnikiem, inkasentem przez wymienione w tych przepisach podmioty uzależnione jest od tego, jakie obowiązki nałożone są na nie w aktach powszechnie obowiązującego prawa, normujących szczegółowe prawo podatkowe.