Sprawa ze skargi na uchwałę Rady Miasta w przedmiocie ustalenia wysokości prowizji z tytułu sprzedaży znaków opłaty skarbowej i urzędowych blankietów wekslowych
Uzasadnienie strona 3/3

Toteż literaturze podkreśla się iż "znaczenia normatywnego rozpatrywanej definicji (...) upatrywać należy w tym, że jeżeli przepisy szczegółowego prawa podatkowego nałożą na określony podmiot obowiązki, które przesądzają według definicji legalnej zawartej w ordynacji o statusie inkasenta (...) to podmiot taki staje się inkasentem (...) niezależnie od tego, czy zostaje expressis verbis tak określony przez te przepisy (B. Adamiak i inni Ordynacja podatkowa. Komentarz 2003 s. 70).

W rozpatrywanej sprawie, jak już wspomniano ustawa o opłacie skarbowej nie przewiduje instytucji inkasa, nie zawiera także upoważnienia dla rady gminy do nadania takiego statusu.

Jak wynika z akt sprawy prowadzący punkty sprzedaży znaków opłaty skarbowej, sądowej, notarialnej, oraz urzędowych blankietów wekslowych uzyskali prawo wykonywania tych sprzedaży zleconych przez właściwą jednostkę samorządową na podstawie umowy zawartej pomiędzy jednostką samorządową a sprzedawcą, w oparciu o § 1 ust. 3 lit. "a" umowy z dnia 5 kwietnia 1990 r. w sprawie dystrybucji znaków opłaty skarbowej, sądowej, notarialnej oraz urzędowych blankietów wekslowych pomiędzy Ministerstwem Finansów i Powszechną Kasą Oszczędności Bank Polski Spółka Akcyjna w Warszawie (w brzmieniu ustalonym Aneksem Nr 5 z dnia 8 grudnia 2000 r.).

Wskazać zatem należy, że art. 95 Konstytucji RP wyklucza możliwość wydania przez terenowe organy samorządu terytorialnego aktu normatywnego o powszechnie obowiązującym charakterze na podstawie ogólnego przepisu kompetencyjnego jakim jest art. 18 ust .1 ustawy o samorządzie gminnym. Także według art. 40 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, prawo do stanowienia aktów prawa miejscowego o charakterze powszechnie obowiązującym na obszarze działania organów, które je ustanowiły (a taki charakter ma skarżona uchwała) przysługuje tym organom wyłącznie na podstawie upoważnienia ustawy .

Jak już wskazano, nadawanie statusu inkasenta nie wynika z art. 9 Ordynacji podatkowej (z samego faktu prowadzenia wskazanych w tym przepisie czynności). Nie przewiduje go ustawa o samorządzie gminnym. Także ustawa o opłacie skarbowej nie upoważniła rady gminy do zarządzania w drodze uchwały poboru opłaty skarbowej w drodze inkasa i nie zawiera w swej treści - na co słusznie wskazał Wojewoda - przepisów nakładających na podmioty wskazane w art. 9 Ordynacji podatkowej obowiązki przesądzające o statusie inkasenta.

Skoro, jak wskazano wyżej obowiązek wykonywania funkcji inkasenta powstaje zawsze i wyłącznie na skutek zaistnienia okoliczności z którymi przepis prawa łączy powstanie takiego obowiązku, a w przypadku sprzedaży detalicznej znaków opłaty skarbowej i urzędowych blankietów wekslowych brak jest tego typu przepisów prawa, podzielić należy stanowisko Wojewody, iż uchwała rady gminy ustalająca prowizję z tytułu sprzedaży detalicznej znaków opłaty skarbowej i urzędowych blankietów wekslowych sprzeczna jest z obowiązującym prawem, a w szczególności z art. 28 ust. 4 Ordynacji podatkowej i jako stanowiąca istotne naruszenie prawa , dotknięta jest w całości wadą nieważności.

Za nieuzasadniony należy uznać zawarty w odpowiedzi na skargę zarzut nieuwzględnienia przez Wojewodę wspomnianej Umowy z dnia 5 kwietnia 1990 r. bowiem - jak wywiedziono wyżej, nadanie statusu inkasenta (nałożenie obowiązków czy sprecyzowanie ich zakresu) nie może nigdy nastąpić drodze umownej.

Chybiony i bez znaczenia dla rozpatrywanej sprawy jest też zawarty w wyjaśnieniach Prezydenta Miasta z dnia 31 marca 2005 r. argument, że przepis art. 28 ust. 4 Ordynacji podatkowej nie warunkuje ustalania wynagrodzenia dla inkasentów określonych wyłącznie w odrębnych ustawach, bowiem artykuł ten odnosi się wyłącznie do inkasentów w rozumieniu art. 9 powyższej ustawy.

Z tych względów, na podstawie art. 147 § 1 i § art. 152 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.) orzeczono jak w sentencji.

Strona 3/3