Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Renata Kantecka, Sędziowie Sędzia WSA Andrzej Błesiński, Sędzia WSA Wiesława Pierechod (spr.), Protokolant Marika Brzozowiec, po rozpoznaniu w Olsztynie na rozprawie w dniu 23 lipca 2009 r., sprawy ze skargi A.R. na decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia "[...]" Nr "[...]" w przedmiocie odmowy umorzenia należności z tytułu składek uchyla zaskarżoną decyzję
Zaskarżoną decyzją z dnia "[...]" Prezes Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, w związku z wnioskiem z dnia 13 marca 2009 r. A. R. o ponowne rozpatrzenie sprawy, utrzymał w mocy decyzję z dnia "[...]" Nr "[...]" w sprawie odmowy umorzenia należności z tytułu składek.
W motywach decyzji Prezes ZUS stwierdził, że :
J. R. prowadząc działalność gospodarczą w okresie od 01.09.1991r. do31.07.1992r. oraz od 01.05.1994r. do 31.12.1998r., nie dopełnił ustawowego obowiązku opłacania należnych składek ubezpieczeniowych i na dzień zgonu tj. 30.03.2004r. posiadał zadłużenie wobec Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.
Według postanowienia Sądu Rejonowego z dnia 23.02.2003r. spadek po J. R. nabył zstępny A.R. w całości.
Decyzją z dnia "[...]" Zakład Ubezpieczeń Społecznych orzekł o odpowiedzialności spadkobiercy za długi spadkowe powstałe z tytułu nieopłacenia składek na ubezpieczenie społeczne za okres 01/1997- 12/1998. Na skutek odwołania od powyżej decyzji Sąd Okręgowy - Sąd Ubezpieczeń Społecznych wyrokiem z dnia 26.04.2007 r. zmienił zaskarżoną decyzję i ustalił, ze A. R. nie ponosi odpowiedzialności za długi spadkowe powstałe w okresie 01/1997 - 12/1997, gdyż należności te uległy przedawnieniu. Sąd Apelacyjny wyrokiem z dnia 11.04.2008r. oddalił apelację zobowiązanego od części wyroku stwierdzającego, że ponosi on odpowiedzialność za zaległości za 1998r, Dnia 02.10.2008r. odpisane zostały należności z tytułu składek za okres 01/1997 - 11/1997 z tytułu przedawnienia. Do uregulowania pozostała należność główna w kwocie 3.951 zł i odsetki - 7.194 zł - łącznie 11.145 zł.
W dniu 30.11.2008r. A. R. wniósł o umorzenie należności z tytułu składek. Decyzją z dnia "[...]" przedmiotowy wniosek rozpatrzono negatywnie. W dniu 13.03.2009r. zobowiązany złożył wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy o umorzenie należności, motywując go brakiem możliwości spłacenia zadłużenia. Wskazał, iż utrzymuje się wraz z rodziną jedynie z prac dorywczych, pieniądze w ten sposób zarobione pozwalają utrzymać mieszkanie i trzyosobową rodzinę. Nie zalega z opłatami za mieszkanie, którego jest właścicielem, ponieważ roczny koszt stanowi kwotę około 100 zł (miesięcznie około 20 zł). Natomiast samochód jest zobowiązanemu niezbędny ze względu na chorobę dziecka i związane z tym częste wizyty u lekarza, czy w szpitalu.
Prezes Zakładu Ubezpieczeń Społecznych nie znalazł podstaw do zmiany decyzji odmawiającej umorzenia należności.
Odnosząc się do argumentacji wnioskodawcy wyjaśnił, że może umorzyć należności z tytułu składek w całości lub części tylko w przypadku ich całkowitej nieściągalności, zaś przesłanki wskazanej nieściągalności zawiera art. 28 ust. 3 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Dodatkowo powołując się na art. 28 ust. 3a i 3b oraz § 3 ust. 1 Rozporządzenia Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 31 lipca 2003r. w sprawie szczegółowych zasad umarzania należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne (Dz. U. z 2003r., Nr 141, poz. 1365) stwierdził, iż istotne znaczenie przy ocenie istnienia przesłanek przemawiających za umorzeniem na podstawie ww. rozporządzenia mają ustalenia, czy trudności płatnicze zostały spowodowane działaniem czynników, na które płatnik nie może mieć wpływu, np.: w wyniku klęsk żywiołowych lub też z powodu przewlekłych chorób zobowiązanego lub konieczności sprawowania opieki nad przewlekle chorymi członkami rodziny, bądź innych nadzwyczajnych zdarzeń losowych. Ciężar udowodnienia, iż w sprawie wystąpiły okoliczności przemawiające za umorzeniem należności spoczywa na zobowiązanym.