Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie w składzie następującym: Przewodniczący sędzia WSA Andrzej Błesiński (sprawozdawca), Sędziowie sędzia WSA Zofia Skrzynecka, sędzia WSA Wiesława Pierechod, Protokolant sekretarz sądowy Jolanta Piasecka, po rozpoznaniu w Olsztynie na rozprawie w dniu 24 października 2013r. sprawy ze skargi S.B. na decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia "[...]", Nr "[...]" w przedmiocie odmowy umorzenia należności z tytułu składek uchyla zaskarżoną decyzję.
S. B. ( dalej jako skarżący , strona, wnioskodawca ) wniósł do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych ( dalej jako ZUS , organ ) o umorzenie należności z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne , za które stał się odpowiedzialny na mocy decyzji ZUS z dnia "[...]". Decyzją tą ZUS przeniósł bowiem na skarżącego jako spadkobiercę odpowiedzialność za zobowiązania jego zmarłej matki z tytułu składek na ubezpieczenie zdrowotne , Fundusz Ubezpieczeń Społecznych , Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych oraz Fundusz Pracy . Zmarła w dniu "[...]" 2010r. matka skarżącego , prowadząc działalność gospodarczą , nie dopełniła wynikającego z art. 46 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych ( t.j. Dz.U. z 2009r. , nr 205, poz. 1585 ze zm. ; dalej jako u.s.u.s. ) obowiązku opłacania tych należności .
W uzasadnieniu wniosku z dnia "[...]" 2012 r. , skarżący podał , że nie był świadomy zadłużenia matki wobec ZUS i nie był świadomy możliwości odrzucenia spadku . Wskazał , że jest w trudnej sytuacji finansowej i rodzinnej . Nie jest wstanie zaspokoić roszczeń ZUS bez narażenia rodziny na "egzystencjalną ruinę".
Zakład Ubezpieczeń Społecznych , decyzją z "[...]" , ( k. 78 akt adm. ) na podstawie art. 83 ust. 1 pkt 3 , art. 28 ust. 1 , 2, 3, 4a, 5 i 6 oraz art. 32 u.s.u.s. odmówił umorzenia zaległych należności z tytułu składek za ubezpieczonego będącego płatnikiem oraz składek finansowanych przez płatnika za ubezpieczonych nie będących płatnikami za okres 02/2002, 05/2002 - 12/2002, 02/ 2003-08/2003 w łącznej kwocie 6.255, 57 zł oraz odsetek za zwłokę od tych należności w kwocie łącznej 12.185 zł . Ponadto tą samą decyzją ZUS , na postawie art. 83 ust. 1 pkt 3 , art. 28 ust. 3a i art. 32 u.s.u.s. odmówił umorzenia składek za ubezpieczonego będącego płatnikiem składek za okres 08/2002, 10/2002-12/2002, 03/2003-08/2003 w kwocie 1.168, 96 zł oraz odsetek za zwłokę w kwocie 1.076,90 zł. Organ , uznał ,że skarżący nie wykazał , że zachodzą przesłanki przewidziane w § 3 ust. 1 pkt 1-3 rozporządzenia Ministra Gospodarki , Pracy i Polityki Społecznej z dnia 31 lipca 2003r. w sprawie szczegółowych zasad umarzania należności z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne ( Dz.U. z 2003r., nr 141, poz. 1365 ; dalej jako rozporządzenie) .
Na skutek wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy , decyzją z dnia "[...]" ( k.104 akt adm. ), powyższa decyzja utrzymana została w mocy. ZUS ponownie wskazał , że wnioskodawca nie wykazał , że sytuacja materialno-bytowa całkowicie i trwale uniemożliwia mu spłatę należności. Powołał się przy tym na uznaniowy charakter decyzji .
Po rozpoznaniu skargi wniesionej od decyzji ZUS, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie , wyrokiem z dnia 27 lutego 2013r. , sygn. akt I SA/Ol 23/13 uchylił zaskarżoną decyzję .
W uzasadnieniu wyroku sąd stwierdził, że decyzja wydana została z naruszeniem prawa procesowego , tj. art. 7 , art. 77 § 1 i art. 80 kodeksu postępowania administracyjnego ( kpa).
Zdaniem sądu, ZUS oceniając stan faktyczny pod kątem zaistnienia przesłanek umorzenia należności z tytułu składek, naruszył zasadę uznania administracyjnego, wykroczył poza reguły swobodnej oceny dowodów oraz orzekł sprzecznie z treścią pkt 1 § 3 ust. 1 rozporządzenia, zgodnie z którym, właśnie niemożność opłacenia należności ze względu na stan majątkowy i sytuację rodzinną - powodującą zbyt ciężkie skutki dla zobowiązanego w zakresie zaspokojenia niezbędnych potrzeb życiowych, jest przesłanką umorzenia zaległości. Oparte na zgromadzonym materiale dowodowym rozważania organu mają charakter oceny zupełnie dowolnej i wewnętrznie sprzecznej.