Wojewódzki Sąd Administracyjny w Opolu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Marzena Łozowska Sędziowie Sędzia WSA Marta Wojciechowska (spr.) Sędzia WSA Grzegorz Gocki Protokolant st. sekretarz sądowy Maria Żymańczyk po rozpoznaniu w Wydziale I na rozprawie w dniu 14 września 2011 r. sprawy ze skargi A S.A. w K. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w Opolu z dnia 28 stycznia 2010 r., nr [...] w przedmiocie odmowy stwierdzenia nadpłaty w podatku od czynności cywilnoprawnych I. uchyla zaskarżoną decyzję, II. określa, że zaskarżona decyzja nie może być wykonana, III. zasądza od Dyrektora Izby Skarbowej w Opolu na rzecz strony skarżącej kwotę 5.117,00 zł (pięć tysięcy sto siedemnaście 00/100) tytułem zwrotu kosztów postępowania.
A S.A. z siedzibą w [...] pismem z dnia 17 czerwca 2009r. zwróciła się do Naczelnika Opolskiego Urzędu Skarbowego w Opolu z wnioskiem o stwierdzenie nadpłaty w podatku od czynności cywilnoprawnych w wysokości 110.859,00 zł. Wraz z wnioskiem złożone zostały korekty deklaracji. W uzasadnieniu przedmiotowego wniosku wskazała, iż w dniach 17 lipca 2007r. i 14 października 2008r. zawarte zostały pomiędzy A S.A. jako pożyczkobiorcą a B. - akcjonariuszem Spółki jako pożyczkodawcą, dwie umowy opiewające na kwotę 3.000.000,00 euro każda. Powyższe czynności cywilnoprawne zostały zgłoszone do opodatkowania poprzez złożenie stosownych deklaracji, na podstawie których Spółka uiściła, wyliczony przy zastosowaniu stawki 0,5 %, przewidzianej dla czynności zmiany umowy spółki, podatek od czynności cywilnoprawnych.
Zdaniem Spółki podatek został uiszczony nienależnie z uwagi na istnienie niezgodności przepisów prawa krajowego z uregulowaniami wspólnotowego prawa europejskiego, i jako taki winien zostać Spółce zwrócony. Powołując się na uregulowania art. 4 ust. 1 i 2 Dyrektywy Rady z dnia 17 lipca 1969r. nr 69/335/EWG (Dz.U.UE.L.69.249.25) dotyczącej podatków pośrednich od gromadzenia kapitału wysunięty został wniosek, iż w Polsce w okresie od 1 stycznia 2007r. do 31 grudnia 2008r. obowiązywało zwolnienie z opodatkowania transakcji udzielenia pożyczek spółce kapitałowej przez wspólnika.
Decyzją z dnia 21 sierpnia 2009r., nr [...] Naczelnik Opolskiego Urzędu Skarbowego w Opolu, nie znajdując podstaw do uwzględnienia wniosku Spółki, odmówił stwierdzenia nadpłaty w podatku od czynności cywilnoprawnych w kwocie 55.248,00 zł z tytułu umowy pożyczki udzielonej Spółce przez akcjonariusza w październiku 2008r.
Nie zgadzając się z rozstrzygnięciem organu podatkowego I instancji pełnomocnik Spółki wniósł odwołanie, występując w nim o uchylenie w całości zaskarżonej decyzji, której zarzucił naruszenie prawa wspólnotowego, tj. art. 4 ust. 1 i ust. 2 Dyrektywy Rady z dnia 17 lipca 1969r. nr 69/335/EWG dotyczącej podatków pośrednich od gromadzenia kapitału w brzmieniu obowiązującym do 1 stycznia 2009r.:
- w związku z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit.k oraz ust. 3 pkt 2 ustawy z dnia 9 września 2000r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz.U. z 2007r., nr 68, poz. 450 ze zm.) w stanie prawnym obowiązującym od 1 stycznia 2007r. do 31 grudnia 2008r. - poprzez uznanie, iż opodatkowanie pożyczek udzielanych spółce kapitałowej przez akcjonariusza było zgodne z prawem wspólnotowym mimo, iż przepis art. 4 ust. 2 Dyrektywy, jako niekierowany do Polski, nie mógł mieć zastosowania;
- w związku z § 53 i 54 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 16 maja 1983r. w sprawie opłaty skarbowej (Dz.U.nr 34, poz. 161 ze zm.) - poprzez błędne zastosowanie, polegające na przyjęciu, że opodatkowanie pożyczek udzielonych spółce przez akcjonariusza w sytuacji, gdy wartość zadłużenia spółki wobec pożyczkodawcy w dniu udzielenia pożyczki nie przekracza 50 % kapitału zakładowego spółki, było zgodne z prawem wspólnotowym.
Odnośnie pierwszego z zarzutów podkreślono, iż w związku z przystąpieniem Polski do Unii Europejskiej nasz kraj został zobowiązany do przyjęcia całego dorobku prawnego Wspólnoty (tzw. acquis communautaire), w tym również wdrożenia do polskiego systemu prawnego wszystkich obowiązujących na moment akcesji dyrektyw. Z uwagi na to, iż w Traktacie Akcesyjnym dotyczącym przystąpienia Rzeczypospolitej Polskiej do Unii Europejskiej (Dz.U. z 2004r., nr 90, poz. 864) w odniesieniu do Dyrektywy nr 69/335/EWG nie zostały przewidziane odstępstwa od zasady pełnej jej implementacji, Polska od dnia 1 maja 2004r., tj. przystąpienia do Wspólnoty, zobowiązana została do dostosowania przepisów ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych do uregulowań przedmiotowego aktu w zakresie regulującym opodatkowanie gromadzenia kapitału przez spółkę kapitałową. W ramach wypełnienia powyższego obowiązku ustawą z dnia 19 grudnia 2003r. o zmianie ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz.U. z 2004r., nr 6, poz. 42) został wprowadzony do ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych m.in. art. 9 ust. 10 lit.h, zwalniający od podatku pożyczki udzielone spółce kapitałowej przez wspólnika (akcjonariusza). Z dniem 1 stycznia 2007r. zaczęła jednak obowiązywać, wprowadzona przez ustawę z dnia 16 listopada 2006r. o zmianie ustawy o podatku od spadków i darowizn oraz ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz.U. nr 222, poz. 1629), zmiana przepisów, likwidująca powyższe zwolnienie. Tym samym z dniem 1 stycznia 2007r. Polska wycofała się z regulacji zapewniających zgodność przepisów o podatku od czynności cywilnoprawnych z Dyrektywą. Zdaniem strony, zmiana powyższa nie była w żaden sposób dopuszczona przez renegocjację warunków obowiązywania Dyrektywy kapitałowej, stąd jest działaniem nieuprawnionym, skutkującym naruszeniem przepisów Dyrektywy. Skoro w uzasadnieniu poprzednich zmian przepisów dokonanych ustawą z dnia 19 grudnia 2003r., wyraźnie zostało stwierdzone, że wprowadzenie zwolnienia z podatku umowy pożyczki udzielonej spółce przez wspólnika (akcjonariusza) jest wynikiem zapewnienia zgodności ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych z prawem wspólnotowym - sprzeczność omawianej nowelizacji z prawem wspólnotowym jest w ocenie Spółki oczywista.