Organ stwierdził również brak podstaw do umorzenia należności z tytułu składek na ubezpieczenia na podstawie art. 28 ust. 3a u.s.u.s. oraz rozporządzenia Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 31 lipca 2003r. w sprawie szczegółowych zasad umarzania należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne (Dz. U. Nr 141 z 2003r., poz. 1365 ze zm). - dalej: rozporządzenie z 2003r. W tym zakresie organ wskazał, że sytuacja zdrowotna zobowiązanego jest bardzo trudna, ale jednocześnie nie posiada on żadnych innych zobowiązań, nie korzysta z pomocy opieki społecznej oraz nie poniósł straty w wyniku klęski żywiołowej lub nadzwyczajnych zdarzeń.
Odmawiając umorzenia zaległości organ podkreślił, że decyzje w przedmiocie umorzenia należności mają charakter uznaniowy, co oznacza, że nawet w przypadku stwierdzenia całkowitej nieściągalności, czy trudnej sytuacji majątkowej, organ może odmówić umorzenia. Ponadto należności z tytułu składek mają publicznoprawny charakter i organy odpowiedzialne za ich pobór zobligowane są do szczególnej staranności i ostrożności w dysponowaniu nimi oraz do konfrontowania interesu dłużnika z interesem ogólnospołecznym. Wskazał również, że przedsiębiorca ponosi ryzyko prowadzenia działalności gospodarczej i bierze na siebie obciążenia z nią związane i tego ryzyka nie może przerzucać żądając umorzenia zaległości.
Na decyzję organu odwoławczego J. D. wniósł skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie.
W uzasadnieniu skargi skarżący podniósł, że spełnia przesłanki określone w art. 28 ust. 2 pkt 3 i 5 u.s.u.s. tj. nastąpiło zaprzestanie prowadzenia działalności przy jednoczesnym braku majątku, z którego można prowadzić egzekucję oraz stwierdzono brak majątku, z którego można prowadzić egzekucję. Ponadto, w ocenie skarżącego, spełnia on przesłanki umorzenia określone w rozporządzeniu z dnia 21 lipca 2013r., gdyż z uwagi na stan zdrowia, nikłą perspektywę pracy oraz znikomy dochód, opłacenie składek pozbawiłoby go możliwości zaspokojenia choćby tylko minimalnych potrzeb życiowych.
W odpowiedzi na skargę organ odwoławczy podtrzymał stanowisko wyrażone w zaskarżonej decyzji i wniósł o oddalenie skargi.
Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 1 ustawy z dnia 25 lipca 2002r. - Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz.U. Nr 153, poz. 1269) oraz art. 3 §1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz.U.
z 2012r. poz. 270 ze zm.) - dalej: P.p.s.a., sąd administracyjny sprawuje kontrolę działalności administracji publicznej pod względem zgodności z prawem, stosując środki przewidziane w ustawie. Natomiast zgodnie z art. 134 § 1 P.p.s.a. sąd rozstrzyga w granicach sprawy, nie będąc jednak związany zarzutami i wnioskami skargi.
Skarga jest zasadna.
Przedmiotem kontroli Sądu jest decyzja Prezesa ZUS w sprawie odmowy umorzenia należności z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne, ubezpieczenie zdrowotne oraz Fundusz Pracy. Należy wskazać, że rozstrzygnięcie w przedmiocie umorzenia należności ma charakter uznaniowy. Oznacza to, iż nawet zaistnienie przewidzianych w przepisach przesłanek nie zobowiązuje organu do zastosowania wnioskowanej ulgi, bowiem wybór sposobu załatwienia wniosku został pozostawiony woli organu. "Uznaniowość" nie oznacza jednak dowolności w orzekaniu organów. Zadaniem organu jest takie zebranie materiału dowodowego, a następnie dokonanie na jego podstawie ustaleń i wyciągnięcie z nich wniosków, by z jednej strony zobowiązany miał pewność przeanalizowania całokształtu jego sytuacji, z drugiej zaś by decyzja ta poddawała się kontroli Sądu.