Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie w składzie następującym: Przewodniczący S. WSA Piotr Popek Sędzia WSA Jarosław Szaro Asesor WSA Jacek Boratyn / spr./ Protokolant sekr. sąd. Joanna Kulasa po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 5 października 2017 r. sprawy ze skargi J. K. na decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia [...] kwietnia 2017 r. nr [...] w przedmiocie odmowy umorzenia należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne, zdrowotne i Fundusz Pracy za poszczególne okresy lat 2008-2015 1) uchyla zaskarżoną decyzję, 2) przyznaje ze środków budżetowych Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie wynagrodzenie radcy prawnemu M. D. - U. - Kancelaria Radcy Prawnego w kwocie 240 (dwieście czterdzieści) złotych, w tym podatek od towarów i usług w kwocie 55,20 (pięćdziesiąt pięć i 20/100) złotych, za pomoc prawną udzieloną z urzędu oraz kwotę 100,63 (sto i 63/100) złotych tytułem zwrotu poniesionych wydatków.
Zakład Ubezpieczeń Społecznych, po ponownym rozpatrzeniu sprawy, na wniosek J. K. - zwanego dalej skarżącym, decyzją z dnia [...] kwietnia 2017 r., nr [...], utrzymał w mocy własną decyzję z dnia [...] stycznia 2017 r., nr 5/2017, w przedmiocie odmowy umorzenia skarżącemu należności z tytułu:
- składek na ubezpieczenie społeczne, za okres od czerwca 2008 r. do maja 2011 r. oraz maj 2013 r. i kwiecień 2015 r., w kwocie 22 097,23 zł, odsetek za zwłokę od tych należności, naliczonych do dnia wpływu wniosku o umorzenie, tj. do 16 listopada 2016 r., w wysokości 16 044 zł, a także kosztów upomnienia, w kwocie 132 zł,
- składek na ubezpieczenie zdrowotne, za okres od czerwca 2008 r. do maja 2011 r. oraz maj 2013 r. i kwiecień 2015 r., w wysokości 8 582,19 zł, odsetek za zwłokę od tych należności, naliczonych do dnia wpływu wniosku o umorzenie, tj. do 16 listopada 2016 r., w wysokości 5 978 zł, a także kosztów upomnienia w wysokości 132 zł,
- składek na Fundusz Pracy za okres od czerwca 2008 r. do maja 2011 r. oraz maj 2013 r. i kwiecień 2015 r., w kwocie 2 483,28 zł, odsetek za zwłokę od tych należności, naliczonych do dnia wpływu wniosku o umorzenie, tj. do 16 listopada 2016 r., w wysokości 1 784 zł, a także kosztów upomnienia w wysokości 123,20 zł.
W dniu 16 listopada 2016 r. skarżący zwrócił się do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) o umorzenie jego zaległości w stosunku do ZUS. W uzasadnieniu wniosku stwierdzono, że obecnie sprawa egzekucji należności jest prowadzona przez Komornika sądowego przy Sądzie Rejonowym, same zaś zaległości, umorzenia których się domaga, powstały na skutek wejścia Polski do strefy Schengen i wprowadzenia wiz dla obywateli Ukrainy. Utrudniło to zbyt materiałów budowlanych, które wrażliwe na zawilgocenie, zalegając w jego magazynach utraciły swoje właściwości. Wobec tego nie była możliwa ich sprzedaż. Wygenerowało to stratę po jego stronie w wysokości 180 000 zł, na której pokrycie (niepełne) skarżący sprzedał mieszkanie.
Dodatkowe straty w jego przedsiębiorstwie spowodowała powódź, która miała miejsce w 2009 r. W 2011 r. skarżący uległ też wypadkowi, po czym doznał jeszcze skomplikowanego złamania ręki. W 2013 r. jego stan zdrowia uległ dalszemu pogorszeniu na skutek zawału serca, w związku z którym był hospitalizowany.
W 2014 r. miała miejsce kolejna powódź, na skutek której zniszczeniu uległy nie tylko należące do skarżącego maszyny, ale również budynki i dokumentacja firmy. Tym razem straty wyniosły 500 000 zł. W tej sytuacji skarżący podjął działania zmierzające do znalezienia inwestora, albowiem tylko pozyskanie dodatkowych środków może mu pozwolić na się wywiązanie się z zobowiązań.
Obecnie skarżący jest osobą bezrobotną, bez prawa do zasiłku. Nie posiada też żadnego innego źródła dochodów. Ze względów zdrowotnych nie jest w stanie podjąć jakiegokolwiek zatrudnienia. Funkcjonuje jedynie dzięki pomocy rodziny, lecz nie jest w stanie spłacić swoich zobowiązań wobec ZUS.
ZUS nie uwzględnił wniosku skarżącego. W jego ocenie skarżący prowadząc w okresie od 17 sierpnia 1995 r. do 9 kwietnia 2015 r. działalność gospodarczą nie wywiązywał się z obowiązku opłacania składek, w efekcie czego powstała zaległość z tego tytułu.