Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie w składzie następującym: Przewodniczący S. WSA Tomasz Smoleń /spr./ Sędziowie WSA Małgorzata Niedobylska WSA Grzegorz Panek Protokolant ref. st. Eliza Kaplita po rozpoznaniu w Wydziale I na rozprawie w dniu 13 marca 2012r. sprawy ze skargi E. M. na decyzję Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego z dnia [...] grudnia 2011r. nr [...] w przedmiocie odmowy umorzenia nienależnie pobranego świadczenia 1) uchyla zaskarżoną decyzję i poprzedzającą ją decyzję Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego z dnia [...] października 2011r. nr [...], 2) określa, że decyzje wymienione w pkt. 1) nie podlegają wykonaniu do chwili uprawomocnienia się wyroku.
Zaskarżoną decyzją Prezes Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego utrzymał w mocy decyzję z dnia [...] października 2011 r., Nr [...] odmawiającą umorzenia kwoty nienależnie pobranego świadczenia.
Jako podstawę prawną rozstrzygnięcia organ wskazał art. 138 § 1 pkt 1 w zw. z art. 127 § 3 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego ( Dz. U. z 2000 r., Nr 98, poz. 1071 ze zm.) i art. 41 a ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników ( Dz. U. z 2008 r., Nr 51, poz. 291 ze zm.).
Z uzasadnienia decyzji i akt administracyjnych wynika, że decyzją z dnia [...] marca 2011 r. ustalono nadpłatę z tytułu nienależnie pobranej za styczeń 2011 r. emerytury rolniczej, dodatku pielęgnacyjnego i świadczenia pieniężnego po zmarłej w dniu 1 stycznia 2011 r. M. T.
Powołując się na art. 136 ust.1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ( Dz. U. z 2009 r., Nr 153, poz. 1227 ze zm.) organ wskazał krąg podmiotów uprawnionych do pobrania świadczenia po śmierci uprawnionego, w którym to kręgu nie znajdowała się skarżąca.
Jak ustalił organ zmarła M. T. w stosunku do E. M. była ciotką podczas gdy przepisy przewidują wypłatę świadczenia: małżonkowi, dzieciom, z którymi prowadziła wspólne gospodarstwo domowe, a w razie ich braku - małżonkowi i dzieciom, z którymi osoba ta nie prowadziła wspólnego gospodarstwa domowego, a w razie ich braku - innym członkom rodziny uprawnionym do renty rodzinnej lub na których utrzymaniu pozostawała ta osoba.
We wniosku o umorzenie kwoty nienależnie pobranego świadczenia skarżąca powołała się na trudną sytuację materialną oraz zdrowotną.
Organ dokonując w tym zakresie własnych ustaleń wskazał, że otrzymywany przez skarżąca comiesięczny stały dochód w postaci emerytury pracowniczej pozwala na pokrycie bieżących wydatków: jej oraz mieszkającej z nią rodziny syna tj. żony oraz trójki niepełnoletnich dzieci, i z tego powodu rozpoznał wniosek negatywnie.
Swoje stanowisko podtrzymał w zaskarżonej do Sądu decyzji.
Niezadowolona z takiego rozstrzygnięcia E. M. złożyła do tutejszego Sądu skargę. Wnosząc o uchylenie decyzji wskazała, że pobierając świadczenie po zmarłej była przekonana, o tym, że się jej ono należy, jako jedynej najbliższej osobie. M. T., jak wskazała, była wdową i do czasu śmierci zamieszkiwała u niej. Ponadto nie zgodziła się z dokonanymi przez organ ustaleniami, zgodnie z którymi po opłaceniu bieżących rachunków i pokryciu wydatków pozostaje jej wolna kwota 110 zł, która pozwala na pokrycie należności. Organ dokonując tych obliczeń nie uwzględnił kosztów zakupu odzieży oraz środków czystości, które znacznie przekraczają kwotę 110 zł.
W odpowiedzi na skargę organ wniósł o jej oddalenie podtrzymując argumenty, które legły u podstaw wydania zaskarżonej decyzji.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 1 § 1 i 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153, poz. 1269 ze zm.) sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości przez kontrolę działalności administracji publicznej, przy czym kontrola ta sprawowana jest pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej. Z kolei z mocy art. 3 § 1 i § 2 pkt 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.; powoływanej dalej jako p.p.s.a.) sądy administracyjne sprawują kontrolę działalności administracji publicznej i stosują środki określone w ustawie; kontrola działalności administracji publicznej obejmuje orzekanie w sprawach skarg m.in. na decyzje administracyjne. Sąd rozstrzyga w granicach danej sprawy nie będąc jednak związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 134 § 1 p.p.s.a.).