Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Monika Nowicka /spr./ Sędziowie Sędzia WSA Emilia Lewandowska Asesor WSA Joanna Skiba Protokolant Jolanta Dominiak po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 23 października 2007 r. sprawy ze skargi P. S.A. z siedzibą w W. na decyzję Krajowej Komisji Uwłaszczeniowej z dnia [...] kwietnia 2007 r. nr [...] w przedmiocie umorzenia postępowania odwoławczego 1. uchyla zaskarżoną decyzję, 2. stwierdza, że zaskarżona decyzja nie podlega wykonaniu.
Zaskarżoną decyzją z dnia [...] kwietnia 2007 r. nr [...] Krajowa Komisja Uwłaszczeniowa umorzyła postępowanie odwoławcze od decyzji Wojewody Dolnośląskiego z dnia [...] października 2006 r. nr [...] stwierdzającej nabycie z mocy prawa przez Gminę Miejską W., prawa własności nieruchomości położonej w W., w obrębie [...], oznaczonej jako działka nr [...].
Powyższe rozstrzygnięcie zostało oparte o następujące ustalenia faktyczne i oceny prawne:
Wojewoda Dolnośląski, działając na zasadzie przepisu art. 5 ust 1 w związku z art. 18 ust.1 ustawy z dnia 10 maja 1990 r. - Przepisy wprowadzające ustawę o samorządzie terytorialnym i ustawę o pracownikach samorządowych ( Dz. U. Nr 32, poz. 191 ze zm.) - decyzją z dnia 24 października 2006 r. stwierdził nabycie z mocy ustawy przez Miasto W., prawa własności nieruchomości położonej w W., oznaczonej w ewidencji gruntów jako działka nr [...].
Uzasadniając takie rozstrzygnięcie organ pierwszej instancji podniósł, że przedmiotowa nieruchomość stanowiła własność Państwa i w dniu 27 maja 1990 r. pozostawała tylko w faktycznym władaniu przedsiębiorstwa państwowego P., nie spełniając z tego względu wymogów wyłączenia jej z komunalizacji, następującej z mocy prawa.
Nieruchomość ta zatem, należąc wówczas do terenowego organu administracji państwowej stopnia podstawowego i jako położona na terenie Gminy Miejskiej W., stała się z mocy prawa mieniem tej Gminy w trybie art. 5 ust. 1cytowanej ustawy z dnia 10 maja 1990 r.
W odwołaniu od powyższej decyzji, P. [...] S.A, będąca następcą prawnym dawnego przedsiębiorstwa państwowego prowadzanego pod tą samą nazwą, zarzuciła Wojewodzie naruszenie art. 16 ustawy z dnia 27 kwietnia 1989 r. o przedsiębiorstwie państwowym "Polskie Koleje Państwowe" (Dz. U. Nr 26 poz. 138) przez jego pominięcie, a także naruszenie przepisu art. 5 ust. 1 cyt. ustawy z dnia 10 maja 1990 r. przez jego nieuzasadnione zastosowanie, gdyż przedmiotowe mienie, będące w dniu wejścia w życie ustawy komunalizacyjnej w dyspozycji P. nie mogło podlegać skomunalizowaniu z mocy prawa, bowiem nie należało wtedy do terenowego organu administracji państwowej stopnia podstawowego lecz do przedsiębiorstwa państwowego P.
Rozpatrując sprawę w trybie instancji odwoławczej Krajowa Komisja Uwłaszczeniowa stwierdziła, że zarzut naruszenia art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 10 maja 1990 roku - Przepisy wprowadzające ustawę o samorządzie terytorialnym i ustawę o pracownikach samorządowych był nietrafny, ponieważ przedmiotowa nieruchomość w dniu 27 maja 1990 r. należała do terenowego organu administracji państwowej stopnia podstawowego.
Organ podkreślił przy tym, iż na tle cytowanego przepisu art. 5 ust. 1 należy odróżnić władztwo administracyjnoprawne (imperium), które przysługiwało wyłącznie organom terenowym administracji państwowej, od władztwa cywilnoprawnego (dominium), które mogło przysługiwać m. in. przedsiębiorstwom państwowym.
Ponadto podniesiono, że w orzecznictwie i piśmiennictwie powszechnie przyjmuje się, iż zarówno obecny trwały zarząd, który jest sprawowany przez państwowe lub samorządowe jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, jak też dawny zarząd (wcześniej: użytkowanie), który mógł być sprawowany m. in. również przez przedsiębiorstwa państwowe, powstaje i powstawał dawniej na podstawie decyzji administracyjnej właściwego organu, w wyniku przekazania oraz z mocy prawa w wyniku nabycia nieruchomości przez jednostkę organizacyjną.