Dnia 5 listopada 2019 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Agnieszka Jędrzejewska-Jaroszewicz Sędziowie: WSA Anna Falkiewicz-Kluj (spr.) WSA Jolanta Dargas po rozpoznaniu 5 listopada 2019 roku na posiedzeniu niejawnym w trybie uproszczonym sprawy ze skargi L. S., Z. G., W. S. i P. S. na postanowienie Ministra Inwestycji i Rozwoju z [...] kwietnia 2019 r., znak: [...] w przedmiocie stwierdzenia niedopuszczalności odwołania 1. stwierdza nieważność zaskarżonego postanowienia; 2. zasądza od Ministra Finansów, Inwestycji i Rozwoju na rzecz skarżących L. S., Z. G., W. S. i P. S. solidarnie kwotę 648 (sześćset czterdzieści osiem) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.
Postanowieniem z [...] kwietnia 2019 r. znak: [...] Minister Inwestycji i Rozwoju (dalej jako organ/minister) na podstawie art. 134 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jedn. Dz.U. z 2018 r. poz. 2096 ze zm., dalej jako kpa) stwierdził niedopuszczalność odwołania W. S. od decyzji Wojewody [...] z [...] stycznia 2018 r. znak: [...] stwierdzającej nabycie z mocy prawa z dniem 1 stycznia 1999 r. przez Miasto i Gminę Uzdrowiskową M. własności nieruchomości oznaczonej jako parcela gruntowa [...] o pow. 0,0212 ha obr. A., zajętej pod drogę gminną nr [...] ([...]).
W uzasadnieniu postanowienia wskazano, że odwołanie W. S. od ww. decyzji było niepodpisane, w związku z czym pismem z [...] października 2018 r. został on wezwany do uzupełnienia braku formalnego odwołania przez jego podpisanie w terminie 7 dni. Pismo to nie zostało doręczone wymienionemu, ponieważ zmarł on [...] kwietnia 2018 r. Tym samym brak formalny odwołania nie został uzupełniony w wyznaczonym terminie, co uzasadnia stwierdzenie niedopuszczalności odwołania na podstawie art. 134 kpa.
Skargę na powyższe postanowienie złożyli następcy prawni W. S.: L. S., Z. G., W. S. i P. S. (dalej jako skarżący). Zaskarżonemu postanowieniu zarzucili naruszenie:
1. naruszenie przepisów postępowania, tj. art. 10 § 1, 97, 63, 127 i 128 kpa poprzez błędne przyjęcie niedopuszczalności odwołania W. S., podczas gdy postępowanie powinno zostać zawieszone z uwagi na śmierć strony, pominięcie konieczności wezwania spadkobierców wymienionego o usunięcie braku formalnego poprzez złożenie oświadczenia czy popierają odwołanie oraz jego podpisanie - w przypadku odpowiedzi twierdzącej oraz niezapewnienie stronom czynnego udziału w postępowaniu;
2. naruszenie prawa materialnego, tj. art. 922 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz.U. z 2019 r., poz. 1145) poprzez pominięcie, że w skład spadku wchodzi ogół praw i obowiązków zmarłego, co oznaczało również legitymację spadkobierców do udziału w postępowaniu w charakterze strony, po śmierci ich poprzednika prawnego.
W odpowiedzi na skargę organ podtrzymał swoje dotychczasowe stanowisko i wniósł o jej oddalenie.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył co następuje.
Skarga jest zasadna, choć z innych powodów niż zostało w niej wskazane.
Sądy administracyjne sprawują kontrolę działalności administracji publicznej pod względem zgodności z prawem. Oznacza to, że w zakresie dokonywanej kontroli Sąd bada, czy organ administracji, orzekając w sprawie, nie naruszył prawa w stopniu mogącym mieć wpływ na wynik sprawy. Należy dodać, że zgodnie z treścią art. 134 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. z 2018 r. poz. 1302, ze zm., dalej jako ppsa) Sąd rozstrzyga w granicach danej sprawy, nie będąc jednak związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną.
Możliwość występowania jako strona postępowania administracyjnego determinowana jest m.in. przez posiadanie przymiotu zdolności prawnej. Nie ulega wątpliwości, że zdolność prawna osoby fizycznej ustaje wraz z jej śmiercią. W konsekwencji, śmierć osoby fizycznej oznacza, że nie można wobec niej prowadzić postępowania administracyjnego ani wydać decyzji. W orzecznictwie sądowoadministracyjnym utrwalone jest stanowisko, że prowadzenie postępowania z udziałem osoby zmarłej jest uchybieniem procesowym w wyniku którego powstają skutki niemożliwe do zaakceptowania z punktu widzenia praworządności, co musi być uznane za rażące naruszenie prawa w rozumieniu art. 156 § 1 pkt 2 kpa i w efekcie rozstrzygnięcia zapadłe w takim postępowaniu obarczone są wadą nieważności, niezależnie od tego, czy organ wiedział o śmierci strony oraz od tego, czy jego niewiedza była zawiniona (zob. wyrok naczelnego Sądu Administracyjnego z 26 października 2018 r. sygn. akt I OSK 238/17). Sąd w składzie rozpoznającym niniejszą sprawę stanowisko to podziela.