Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Dariusz Chaciński (spr.) Sędziowie Sędzia WSA Daniela Kozłowska Sędzia WSA Elżbieta Sobielarska Protokolant Zbigniew Dzierzęcki po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 20 kwietnia 2010 r. sprawy ze skargi A. J. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w S. z dnia [...] grudnia 2009 r. nr [...] w przedmiocie odmowy przyznania świadczenia pielęgnacyjnego 1. uchyla zaskarżoną decyzję oraz decyzję Wójta Gminy K. z dnia [...] listopada 2009 r. nr [...]; 2. stwierdza, że zaskarżona decyzja nie podlega wykonaniu.
Decyzją z dnia [...].11.2009 r. Nr [...] wydaną z upoważnienia Wójta Gminy K., Kierownik Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w K. odmówiła A. J. przyznania świadczenia pielęgnacyjnego z tytułu sprawowania opieki nad żoną M. J., która jest inwalidką, wymagającą stałej opieki. W uzasadnieniu decyzji stwierdzono, że zgodnie z art. 17 ust. 5 pkt 2a ustawy z dnia 28.11.2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz. U. z 2006 r. Nr 139, poz. 992 ze zm. - dalej u.ś.r.) świadczenie pielęgnacyjne nie przysługuje, jeżeli osoba wymagająca opieki pozostaje w związku małżeńskim. Ponieważ wnioskodawca opiekuje się osobą, która jest jego żoną, przyznanie świadczenia pielęgnacyjnego byłoby bezpodstawne.
Od powyższej decyzji odwołanie wniósł A. J. podnosząc, że krąg osób uprawnionych do świadczenia pielęgnacyjnego został poszerzony na skutek dwóch wyroków Trybunału Konstytucyjnego i obecnie świadczenie to przysługuje każdemu, na kim ciąży obowiązek alimentacyjny. Potwierdza to, zdaniem odwołującego, wyrok NSA z 15.07.2009 r. I FSK 1166/08.
Po rozpatrzeniu odwołania Samorządowe Kolegium Odwoławcze w S. decyzją Nr [...] z dnia [...].12.2009 r. utrzymało w mocy zaskarżoną decyzję. SKO dostrzegło, że Trybunał Konstytucyjny w wyroku z dnia 18.07.2008 r. P 27/07 uznał za niekonstytucyjny art. 17 ust. 1 u.ś.r. w zakresie, w jakim uniemożliwia przyznanie prawa do świadczenia pielęgnacyjnego obciążonej obowiązkiem alimentacyjnym osobie zdolnej do pracy, niezatrudnionej ze względu na konieczność sprawowania opieki nad innym niż jej dziecko niepełnosprawnym członkiem rodziny. Jednakże z faktu, iż dwukrotna nowelizacja art. 17 u.ś.r. dokonana po wyroku TK nie wprowadziła zmiany do ust. 5 pkt 2 lit. a tego artykułu, SKO wyciągnęło wniosek, iż małżonkowi świadczenie pielęgnacyjne nie przysługuje. Zdaniem tego organu nie istnieje też obowiązek alimentacyjny pomiędzy małżonkami, dopóki trwa związek małżeński i nie orzeczono separacji (art. 130 k.r.o.), co w kontekście art. 17 ust. 1 u.ś.r. przemawia również za tym, że decyzja organu I instancji odpowiada prawu.
Skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego od decyzji Samorządowego Kolegium Odwoławczego w S. wniósł A. J. Skarżący stwierdza, że organy obydwu instancji jako jedyną przyczynę odmowy przyznania świadczenia pielęgnacyjnego wskazały treść przepisu art. 17 ust. 5 pkt 2 lit. a u.ś.r. Zdaniem skarżącego wykładnia tego przepisu jest błędna i sprzeczna z licznymi orzeczeniami sądów administracyjnych powołanymi w skardze (np. wyrok WSA w Łodzi z 6.11.2008 r. II S.A./Łd 814/08 i inne). Dlatego też wnosi o uchylenie decyzji zarówno II jak i I instancji.
Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje.
Skarga jest zasadna. Okoliczność, iż skarżący wystąpił o świadczenie pielęgnacyjne w związku ze sprawowaniem opieki nad żoną, nie może stanowić podstawy do odmowy przyznania tego świadczenia z uwagi na pozostawanie osoby wymagającej opieki w związku małżeńskim ze skarżącym (por. wyrok WSA w Poznaniu z 6.11.2009 r. II SA/Po 513/09 LEX 531572). Należy zauważyć, że art. 17 ust. 1 u.ś.r., regulujący prawo do świadczenia pielęgnacyjnego, zastąpił art. 27 ust. 1-3 ustawy z dnia 29 listopada 1990 r. o pomocy społecznej, który regulował prawo do zasiłku stałego. Oba wskazane przepisy dotyczą tej samej materii, a mianowicie prawa do pomocy ze strony państwa dla osoby zdolnej do pracy, lecz niezatrudnionej i niewykonującej innej pracy zarobkowej z powodu konieczności sprawowania opieki nad dzieckiem niepełnosprawnym w sytuacji, gdy na osobie tej ciąży obowiązek alimentacyjny. Znajduje to potwierdzenie w uzasadnieniu projektu ustawy o świadczeniach rodzinnych, w którym wyraźnie wskazano, że świadczenie pielęgnacyjne zastąpi funkcjonujący w pomocy społecznej zasiłek stały. Zatem w istocie rzeczy w obu przypadkach mamy do czynienia z tą samą normą prawną.