Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia WSA Elżbieta Lenart Sędziowie: Sędzia WSA Dorota Apostolidis Sędzia WSA Joanna Skiba (spr.) Protokolant starszy sekretarz sądowy Katarzyna Krynicka po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 11 czerwca 2015 r. sprawy ze skargi Skarbu Państwa [...] na decyzję Ministra Infrastruktury i Rozwoju z dnia [...] sierpnia 2014 r. nr [...] w przedmiocie nabycia z mocy prawa własności nieruchomości 1. uchyla zaskarżoną decyzję; 2. stwierdza, że zaskarżona decyzja nie podlega wykonaniu; 3. zasądza od Ministra Infrastruktury i Rozwoju na rzecz Skarbu Państwa - [...] kwotę 440 (czterysta czterdzieści) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.
Minister Infrastruktury i Rozwoju decyzją z dnia [...] sierpnia 2014 r., nr [...] uchylił w całości decyzję Wojewody [...] z dnia [...] lutego 2013 r., nr [...] stwierdzającą nabycie z dniem 1 stycznia 1999 r. z mocy prawa przez Skarb Państwa własności części nieruchomości, zajętej pod drogę publiczną (drogę krajową nr [...] relacji: granica państwa - [...]), położonej w Z., obręb [...], oznaczonej w ewidencji gruntów jako działka nr [...], o pow. [...] ha, dla której prowadzona jest w Sądzie Rejonowym w Z. wieczysta KW Nr [...] - i umorzył postępowanie przed organem I instancji.
We wskazanej decyzji organ ustalił następujący stan faktyczny sprawy.
W rozpoznaniu wniosku z dnia 31 lipca 2012 r. Starosty [...] Wojewoda L. stwierdził nabycie z mocy prawa z dniem 1 stycznia 1999 r. przez Skarb Państwa własności części uprzednio wskazanej nieruchomości, zajętej pod drogę krajową nr [...] oraz drogę krajową nr [...], na podstawie art. 73 ust. 1 i ust 3 ustawy z dnia 13 października 1998 r. - Przepisy wprowadzające ustawy reformujące administrację publiczną (Dz. U. Nr 133, poz. 872 ze zm.). Wskazał, że przedmiotowa część nieruchomości stanowiła własność E. M. i M. K. i została zajęta pod drogę publiczną, która na podstawie rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 15 grudnia 1998 r. w sprawie ustalenia wykazu dróg krajowych i wojewódzkich (Dz. U. Nr. 160, poz. 1071) została zaliczona do kategorii dróg Krajowych. Będący we władaniu Skarbu Państwa wskazany grunt stał się z mocy prawa z dniem 1 stycznia 1999 r. własnością Skarbu Państwa.
Od ww. decyzji Wojewody [...] odwołanie wniosła E. M., wskazując na fakt, że na skutek spóźnionych działań organu została pozbawiona należnego odszkodowania.
Minister Infrastruktury i Rozwoju decyzją z dnia [...] sierpnia 2014 r., nr [...] uchylił w całości decyzję Wojewody [...] z dnia [...] lutego 2013 r. i umorzył postępowanie przed organem I instancji. Organ centralny uzasadniając zapadłe rozstrzygnięcie stwierdził, że z przepisu art. 61 § 1 kpa wynika, iż żądanie wszczęcia postępowania powinno pochodzić od strony, bowiem jest to warunek skuteczności prawnej żądania wszczęcia postępowania (wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 24 maja 2001 r., sygn. akt IV SA 599/99, opubl. LEX 54727). Pojęcie strony zostało zdefiniowane w art. 28 kpa odwołującym się do interesu prawnego. Należy więc odróżnić interes prawny, mający charakter materialnoprawny od interesu faktycznego (por. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 27 września 2001 r., sygn.. akt I SA 2326/00, opubl. LEX nr 54528). Przy czym jak wskazano w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 29 stycznia 2008 r., sygn. akt I SA/Wa 1732/07 (opubl. LexPolonica nr 19997178) stronami postępowania, o którym mowa w art. 73 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. są: osoba, która w dniu 31 grudnia 1998 r. była właścicielem nieruchomości, Skarb Państwa lub jednostka samorządu terytorialnego oraz osoby, które wykażą swój tytuł prawny do objętej postepowaniem nieruchomości (por. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 20 czerwca 2007 r., sygn. akt I SA/Wa 410/07, publ. LexPolonica nr 20000504). Wskazał też, że stosownie do art. 19 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (Dz. U. z 2013 r., poz. 260) zarządcą dróg krajowych jest Generalny Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad. Natomiast zgodnie z art. 20 pkt 17 tego aktu do zarządcy drogi należy w szczególności nabywanie nieruchomości pod pasy drogowe dróg publicznych i gospodarowanie nimi w ramach posiadanego prawa do tych nieruchomości. Z tej przyczyny to Generalny Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad, jako zarządca drogi krajowej, był uprawniony do występowania w imieniu Skarbu Państwa o stwierdzenie nabycia prawa własności nieruchomości, w trybie art. 73 powołanej ustawy z 1998 r. Natomiast Starosta Z. nie miał interesu prawnego oraz nie był uprawniony do występowania z wnioskiem o uregulowanie stanu prawnego nieruchomości, zajętej pod drogę krajową, we wskazanym trybie. W sytuacji, gdy w toku postępowania okazało się, że zostało ono wszczęte wadliwie i brak jest formalnoprawnych podstaw do jego prowadzenia, podlega ono umorzeniu na podstawie art. 105 kpa. Zaznaczył, że odrębną kwestią jest przeprowadzenie stosownego postępowania z urzędu.