Podatki  i  inne świadczenia pieniężne, do  których   mają zastosowanie przepisy Ordynacji  podatkowej, oraz egzekucja t
Tezy

Sam fakt dokonania darowizny, zarejestrowania umowy i pobrania opłaty skarbowej nie stanowi o możliwości dokonania odliczenia kwoty darowizny od dochodów, gdyż takie odliczenie może być dokonane tylko w warunkach wskazanych w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Uzasadnienie

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Stosownie do przepisu art. 26 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych /t.j. Dz.U. 1993 nr 90 poz. 416 ze zm./ podstawę obliczenia podatku, z zastrzeżeniem przepisów wskazanych, stanowi dochód ustalony zgodnie z art. 9, art. 24 lub art. 25 po odliczeniu darowizn na cele w tym przepisie wymienione, w tym również na cele naukowe, oświatowe i oświatowo-wychowawcze.

W powołanej ustawie podatkowej ustawodawca nie definiuje pojęcia darowizny. Nie oznacza to jednak, że darowiznę można definiować dowolnie, jest to bowiem czynność prawna zdefiniowana w kodeksie cywilnym i tylko w tym znaczeniu może być stosowana w prawie podatkowym.

Zgodnie z treścią art. 888 par. 1 kodeksu cywilnego darowizna jest umową polegającą na związaniu się darczyńcy do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swojego majątku. Dokonywane w ten sposób świadczenie pod tytułem darmym jest przy tym dobrowolne, nie wynika więc ani z żadnego stosunku zobowiązaniowego ani też z ustawy.

Jeżeli istnieje tytuł nakładający obowiązek świadczenia /umowny lub ustawowy/, nie można uznać dobrowolności wykonania świadczenia. Stąd też świadczenie spełnione w wykonaniu obowiązku umownego lub ustawowego nie może być uznane za świadczenie w wykonaniu umowy darowizny.

W rozpoznanej sprawie jest niesporne, że skarżąca dokonała darowizny na rzecz swojej studiującej córki. W związku z powyższym, prawidłowo organy podatkowe dokonały oceny prawa podatnika do odliczenia dokonanej darowizny od dochodu przed opodatkowaniem od ustaleń czy świadczący jest, czy też nie jest obciążony obowiązkiem alimentacyjnym względem obdarowanego. Przepisy kodeksu rodzinnego i opiekuńczego w art. 128 i par. 133 par. 1 określają nie tylko obowiązek alimentacyjny, ale także przesłanki od których należy powstanie i ustanie obowiązku alimentacyjnego. Zgodnie z powołanymi przepisami, rodzice są obowiązani do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania. Oznacza to, że z wyjątkiem sytuacji gdy dochody z majątku dziecka i dochody z innych źródeł /stypendia, praca zarobkowa/ wystarczają do jego prawidłowego rozwoju fizycznego i intelektualnego rodzice są zobowiązani dostarczać mu odpowiednie środki.

Zakres świadczeń alimentacyjnych należnych dziecku od rodziców z tytułu obowiązku alimentacyjnego obejmuje także wydatki o charakterze naukowym i oświatowo-wychowawczym, a więc między innymi środki na uzyskanie wykształcenia średniego i studiów wyższych.

Niewielki dochód z tytułu umowy zlecenia /w wysokości 232,80 zł/ jaki obdarowane uzyskała w 1993 r. niewątpliwie nie wystarczał na jej samodzielne utrzymanie.

Nie zostało więc spełnione podstawowe kryterium charakteryzujące umowę darowizny w stosunku rodzice - dzieci a mianowicie zdolność do samodzielności ekonomicznej.

W tej zaś sytuacji kwota przekazana przez skarżącą na dziecko, które pozostawało na jej utrzymaniu w związku z kontynuowaniem studiów, nie stanowi darowizny, lecz jest jedynie wykonaniem obowiązku alimentacyjnego.

W związku z tym nie istniały podstawy do odliczenia przez skarżącą od dochodu kwoty 484,000 zł, świadczonej na rzecz córki a decyzję organu podatkowego korygującego wysokość odliczeń o tę kwotę należało uznać za zgodną z prawem.

Sąd nie podzielił też dalszych zarzutów skargi.

Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie ograniczają możliwości dokonywania darowizn, które mają charakter umów cywilnoprawnych a ich spełnienie uzależnione jest od woli darczyńcy.

Odrębną natomiast sprawą jest możliwość odliczenia darowizny od dochodu w celu pomniejszenia należnego podatku dochodowego. Sam fakt dokonania darowizny, zarejestrowania umowy i pobrania opłaty skarbowej nie stanowi o możliwości dokonania odliczenia kwoty darowizny od dochodów, gdyż takie odliczenie może być dokonane tylko w warunkach wskazanych w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych. Dla oceny więc czy darowizna mogła być odliczona od dochodu istotne jest ustalenie czy podlegała ona takiemu odliczeniu w świetle obowiązujących w dacie dokonania darowizny przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Uznając w świetle powyższych ustaleń zarzuty skargi na nieuzasadnione, skargę należało oddalić na podstawie art. 27 ust. 1 ustawy z dnia 11 maja 1995 r. o Naczelnym Sądzie Administracyjnym /Dz.U. nr 74 poz. 368 ze zm./.

Strona 1/1