Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia WSA Emilia Lewandowska Sędziowie: WSA Jolanta Dargas WSA Magdalena Durzyńska (spr.) po rozpoznaniu w dniu 5 czerwca 2017 r. na posiedzeniu niejawnym w trybie uproszczonym sprawy ze skargi S. R., K. S., T. T. i A. R. na przewlekłe prowadzenie postępowania przez Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi w przedmiocie rozpoznania odwołania od decyzji 1. zobowiązuje Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi do rozpoznania odwołania S. R., K. S., T. T. i A. R. od decyzji Wojewody [...] z dnia [...] lipca 2015 r., nr [...] - w terminie jednego miesiąca od daty doręczenia odpisu prawomocnego wyroku wraz z aktami sprawy; 2. stwierdza, że przewlekłe prowadzenie postępowania przez Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi miało miejsce z rażącym naruszeniem prawa; 3. zasądza od Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi na rzecz S. R., K. S., T. T. i A. R. solidarnie kwotę 580 (pięćset osiemdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.
Pismem z dnia 16 stycznia 2017 r. S. R., K. S., T. T. i A. R. (dalej jako: skarżący) zaskarżyli do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie przewlekłe prowadzenie postępowania przez Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi (dalej jako: organ/Minister) w sprawie dotyczącej rozpatrzenia ich odwołania od decyzji Wojewody [...] z dnia [...] lipca 2015 r., nr [...] odmawiającej stwierdzenia nieważności orzeczenia Prezydium Powiatowej Rady Narodowej z dnia [...] listopada 1955 r., nr [...].
W ww. skardze skarżący wnieśli o wydanie wyroku zobowiązującego Ministra do wydania orzeczenia rozstrzygającego ww. odwołanie w terminie 7 dni od daty doręczenia wyroku oraz zasądzenie kosztów postępowania według norm przepisanych, zarzucając organowi rażące naruszenie uprawnień z art. 35 i art. 36 kpa, a także rażące pogwałcenie art. 6, art. 7, art. 8 i art. 12 kpa.
W uzasadnieniu skargi podniesiono, że Minister czterokrotnie przesuwał termin załatwienia sprawy. W części przypadków wyznaczenie kolejnego terminu następowało już po upływnie terminów poprzednio wyznaczonych. Wskazano również, że doręczone Ministrowi w dniu [...] lipca 2016 r. pismo skarżących wzywające organ do usunięcia naruszeń prawa także nie odniosło pożądanego skutku.
W odpowiedzi na skargę Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi wniósł o oddalenie skargi. Opisując przebieg postępowania, wskazał, że sprawy są rozpoznawane według kolejności wpływu w związku ze stawianymi w przeszłości pod adresem Ministra zarzutami Najwyższej Izby Kontroli dotyczącymi dowolności w rozpoznawaniu spraw, co prowadziło do nierównego traktowania wnioskodawców. Minister podkreślił, że reguła ta jest ściśle przestrzegana. Minister zaznaczył, że na dzień wpłynięcia do organu odwołania skarżących, tj. w dniu [...] sierpnia 2015 r. ilość spraw oczekujących na załatwienie w Wydziale Rewindykacji MRiRW wynosiła 640, natomiast na dzień wpłynięcia skargi, tj. [...] stycznia 2017 r. liczba nierozpoznanych spraw mających wcześniejszą datę wpływu od ww. odwołania wynosiła 390. W ocenie Ministra, wymieniona liczba nierozpoznanych spraw, które mają wcześniejszą datę wpływu niż złożone odwołanie, uzasadnia przedłużenie czasu rozpoznania sprawy. Minister podniósł również, że na terminy rozpatrywania spraw mają wpływ wszystkie okoliczności danej sprawy czy spraw danego rodzaju. Rozsądny termin rozpatrzenia sprawy uzależniony jest od następujących kryteriów: złożoności sprawy, postępowania skarżących oraz znaczenia przedmiotu postępowania dla skarżących. Spośród wymienionych kryteriów najistotniejszym jest znaczenie przedmiotu postępowania dla skarżących. Minister zauważył, że sprawy rozpoznawane w Wydziale Rewindykacji, to bardzo często postępowania rewindykacyjne, które wymagają przeprowadzenia dokładnego oraz rzetelnego postępowania opartego na materiałach archiwalnych, co ma wpływ na termin i szybkość załatwienia tych sprawy. Dlatego nie ma możliwości przyspieszenia rozpatrywania spraw z tego zakresu i nie znajduje uzasadnienia zarzut dotyczący naruszenia zasad ogólnych postępowania administracyjnego w tym art. 12 kpa. Minister przyznał, że rzeczą organu jest tak zorganizować prowadzenie spraw, aby kwestie organizacyjne czy finansowe nie stanowiły przeszkody do rozpatrzenia sprawy w rozsądnym terminie, to jednak należy mieć na względzie publiczny charakter Ministerstwa jako organu wspierającego Ministra w wykonywaniu jego zadań. Organ wskazał, że kolejną przyczynę przedłużania terminu rozpatrzenia sprawy stanowią trudności w swobodnym doborze wielkości kadry do ilości pracy i zadań. Taki sposób organizacji pracy powoduje, że nie jest możliwe czasowe zatrudnianie dodatkowych pracowników w celu zmniejszenia opóźnień w realizacji zadań, a co za tym idzie zminimalizowania negatywnych skutków ponoszonych przez odbiorców usług administracji państwowej. Tym samym, zdaniem Ministra, obiektywnie uzasadnione przedłużenie terminu rozpoznania odwołania skarżących przy jednoczesnym informowaniu stron o przyczynach zwłoki i wskazywaniu nowego terminu rozpoznania sprawy - czyni zarzut przewlekłości postępowania niezasadnym.